شیخ‌الاسلامی افزود: این مفهوم البته ایده جدیدی نیست، آنچه جدید است اجماعی است که در دولت سیزدهم درباره اهمیت، ضرورت و فوریت و اولویت این سیاست به وجود آمده است. رئیس مرکز مطالعات سیاسی و بین‌المللی وزارت امور خارجه تصریح کرد: شناخت و تبیین ابعاد نظری و سازوکارهای عملی سیاست همسایگی بسیار دارای اهمیت است و از این رهگذر این سیاست به یک منظومه منسجم در سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران تبدیل می‌شود که در آن مفاهیمی همچون تشدید تعاملات و تبادلات دو و چند‌جانبه، ارتقای اعتماد متقابل، گفت‌وگو و تفاهم و همکاری و همبستگی خواهد بود.

شیخ‌الاسلامی با بیان اینکه وجه مشخصه موفقیت سیاست همسایگی همچون تدبیر و رویکرد سیاست خارجی، تامین و تحقق اهداف و منافع ملی کشور است، گفت: در پرتو این سیاست هزینه‌های مقابله با نظام سلطه با تقویت گشایش متقابل و همبستگی در محیط همسایگی کاهش می‌یابد از این راه تحقق و ترویج آرمان‌ها و آموزه‌های انقلاب شکوهمند اسلامی در سایه چنین گشایشی میسر می‌شود.

شیخ‌الاسلامی با بیان اینکه سیاست همسایگی باید یکی از ستون‌های اصلی سیاست خارجی و دیپلماسی فعال پویا و هوشمند باشد، تاکید کرد: همسایه می‌تواند به لحاظ جغرافیایی هم‌مرز نباشد، اگر این ایده را بپذیریم باید در کنار جغرافیا عناصر و مولفه‌های دیگری را برای همسایگی تعریف کنیم.

سیاست همسایگی دشمنان و رقبا را غافلگیر کرده است

در ادامه دستیار و مشاور فرماندهی کل قوا گفت: همان‌گونه که تاکنون با استراتژی ‌‌مقاومت ایستادگی کردیم ‌‌می‌توانیم با اتخاذ سیاست‌های جدید همسایگی ارتقای وزن ژئوپلیتیک پیدا کنیم و در مقابل قدرت‌های سلطه‌‌گر غربی به پیروزی برسیم.

سرلشکر سیدیحیی صفوی طی سخنانی در همایش ملی ایران و همسایگان که در مرکز مطالعات و پژوهش‌های وزارت امور خارجه برگزار شد، با بیان اینکه امیدوارم این همایش بتواند به عبور از وضعیت فعلی و رسیدن به وضعیت مطلوب برای ملت و کشور کمک کند، اظهار کرد: راهبرد سیاست منطقه‌‌ای و قاره‌ای ایران برای رسیدن به تفاهم و منافع مشترک در مقابل تهدیدات مشترک است؛ واقعیت آن است که دوران جدیدی در حیات سیاست خارجی ایران آغاز شده که شامل سیاست همسایگی با ۱۵ کشور، سیاست منطقه‌‌ای ایران در غرب آسیا، سیاست نگاه به شرق و توسعه راهبرد همه‌جانبه با چین و روسیه می‌شود. وی ‌‌افزود: این سیاست جدید دشمنان مستکبر غربی، برخی از رقبای منطقه‌‌ای و حتی برخی از افراد در داخل کشور را متحیر و شاید غافلگیر کرده و به انفعال انداخته است. صفوی گفت: مفهوم نظری و عملی سیاست همسایگی آن است که ایران می‌خواهد در نظم سند ملی و راهبردی آمایش سرزمینی ۱۴۲۴ شمسی برای هر یک از این کشورهای همسایه توسعه روابط همه‌جانبه در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی، امنیتی و گردشگری و محیط زیست را با ظرفیت ۲۰ ساله طرح‌ریزی، برنامه‌ریزی و اجرا کند.

او با اشاره به اهداف اساسی سیاست همسایگی ایران تصریح کرد: رسیدن به سهم مشترک سیاسی و منافع مشترک برای رسیدن به صلح و امنیت پایدار و پیشرفت و رفاه ملت‌ها در مقابل انواع تهدیدات از اهداف اساسی سیاست همسایگی نظام جمهوری اسلامی ایران است. صفوی ادامه داد: در این زمینه می‌توان به سند راهبردی جذب و تبادل چند میلیون گردشگر از جمعیت ۶۰۰ میلیون نفری همسایگان به ایران و بالعکس به‌طور مثال یاد کرد لذا چنانچه سالی ۲ درصد از این ‌‌تعداد گردشگران خارجی به ایران بیایند، شاهد رونق گردشگری در کشورمان خواهیم بود. مشاور فرمانده کل قوا گفت: تنظیم سند همکاری امنیت دفاعی یا قرار عدم تخاصم۲۰ ساله با هر یک از این همسایگان یا چند کشور که مکمل هم هستند، می‌تواند شروعی برای رسیدن به امنیت پایدار دسته جمعی و طولانی‌مدت برای تمام این کشورها باشد؛ به این منظور که کشور آنها مبدأ حمله کشور ثالثی علیه ایران نباشد. صفوی یادآور شد: توسعه روابط بانکی و کم کردن تعرفه‌های گمرکی میان همسایگان یکی دیگر از سیاست‌های همسایگی جمهوری اسلامی ایران است.

به دنبال دور شدن از فضای بین‌المللی نیستیم

وزیر کشور دیگر مقامی بود که در این همایش با تاکید بر اینکه اصولا سیاست‌ها در جمهوری اسلامی با اولویت منطقه‌‌ای بوده است، گفت: البته این به معنای بی‌‌توجهی به روابط بین‌المللی نیست و جمهوری اسلامی اصلا به دنبال دور شدن از فضای بین‌المللی نیست؛ چرا که باید در معادلات جهانی حتما حضوری قوی داشته باشد.

احمد وحیدی طی سخنانی در همایش ملی ایران و همسایگان که در مرکز پژوهش‌های وزارت امور خارجه برگزار شد، با بیان اینکه سیاست همسایگی یک‌‌طرفه نیست، اظهار کرد: این امر باید مورد تفاهم در سطح منطقه و همسایگان باشد و باید همسایگان ما هم به این مفهوم مشترک برسند و ادراک و آگاهی خوبی حاصل شود تا به صورت دوطرفه دنبال شود. وی افزود: سیاست همسایگی در منطقه ما دشمنان زیادی دارد. جمهوری اسلامی از بدو تولد دست دوستی به سمت همسایه‌ها دراز کرد اما وقوع جنگ تحمیلی خنجری به دل این دوستی وارد کرد. همچنین بعد از برچیده‌‌ شدن شوروی ما به سمت توسعه روابط با کشورهای آزاد شده رفتیم و فرصت تعاملات درون‌‌منطقه‌‌ای بیشتر شد. وزیر کشور گفت: بعد از آن نیز به ویژه در برخی دولتمردان ما توجه به غرب مورد نظر قرار گرفت و سیاست همسایگی در حاشیه قرار گرفت، اما خروج آمریکا از برجام و بدعهدی غربی‌‌ها در انجام تعهدات نشان داد که نگاه به غرب نگاه معیوبی است و راه به جایی نمی‌‌برد. وحیدی یادآور شد: فرصت دیگر برای ارتقای سیاست همسایگی شکل‌‌گیری دولت سیزدهم است که بر این امر تاکید دارد؛ البته مشکلاتی در این مسیر وجود دارد از جمله حضور کشورهای غربی در منطقه همچون انگلستان که بعد از آمریکا تلاش می‌کند جای او را پر کند و نیز رژیم صهیونیستی که در چارچوب عدم یکپارچگی و اعتماد کشورهای منطقه به یکدیگر عمل می‌کند.

 

اخبار مرتبط