گفت‌وگوهای ایرانی - سعودی ادامه خواهد داشت

پیش‌تر رئیس‌جمهورعراق در مصاحبه با یک اندیشکده لبنانی گفت ایران و عربستان بیش از یک بار در بغداد گفت‌وگو کرده‌اند. برهم صالح روز چهارشنبه ۵ مه (۱۵ اردیبهشت) در گفت‌وگو با یک اندیشکده لبنانی ضمن اشاره به گفت‌وگوهای تهران و ریاض به میزبانی بغداد، از نقش مهم ایران در مبارزه با گروه تروریستی داعش در عراق تمجید کرد.

صالح در این گفت‌و‌گو درخصوص مذاکرات تهران و ریاض گفت که بغداد بیش از یک‌بار میزبان گفت‌وگوهای ایران و عربستان سعودی بوده است. او تاکید کرد که عراق در برابر چالشی درازمدت برای بازگشت به وضعیت عادی سیاسی و اقتصادی قرار دارد. منطقه شاهد تنش‌هایی است اما نشانه‌هایی از تلاش برای کاهش این تنش دیده می‌شود و عراق می‌کوشد که همه طرف‌های درگیر را پشت میز مذاکره بنشاند.

اولین‌بار روزنامه «فایننشال‌تایمز» گزارش داد که مقامات ارشد جمهوری اسلامی و عربستان‌سعودی، ۹آوریل ۲۰۲۱-۲۰۲۰فروردین‌۱۴۰۰، ۶ سال پس از قطع روابط دیپلماتیک بین دو کشور در دی ماه ۱۳۹۴، در بغداد مذاکرات «مستقیم» انجام داده‌اند. «فایننشال‌تایمز» در گزارشی به نقل از «سه مقام» از مذاکره مقام‌های ارشد عربستان سعودی و ایران در راستای تلاش برای بهبود روابط بین این دو کشور رقیب در منطقه، خبر داد که مقامات سعودی، عراقی و ایرانی در واکنش به این گزارش آن را تایید کردند. خبرگزاری فرانسه نیز ۱۹‌آوریل- ۳۰فروردین ضمن تایید این خبر، به نقل از یک مقام عراقی و یک دیپلمات غربی نوشت که هیات‌های دو کشور به ریاست سعید ایروانی نماینده علی شمخانی دبیر شورای‌عالی امنیت ملی ایران و خالد بن‌علی الحمیدان، رئیس وزارت اطلاعات عربستان، در بغداد با یکدیگر دیدار کرده‌اند و قرار است دور دوم این گفت‌وگوها که عمدتا بر سر بحران یمن است از سر گرفته شود. خبرگزاری رویترز نیز روز جمعه ۷ مه (۱۷ اردیبهشت) به نقل از رائدبن‌خالد‌قرملی مقام وزارت‌خارجه عربستان‌سعودی گزارش‌ها درباره گفت‌وگو بین تهران و ریاض را تایید کرد و گفت هدف از آن‌ کاستن از تنش‌ها در منطقه است. طبق این گزارش، قرملی، رئیس برنامه‌ریزی سیاست‌های وزارت‌خارجه سعودی ضمن تایید گفت‌وگوها، افزود: هنوز برای قضاوت درباره نتیجه آنها خیلی زود است و ریاض به‌دنبال مشاهده «اقدامات قابل بررسی» از سوی ایران است.

این مقام سعودی اظهار کرد: امیدواریم گفت‌وگوها نتیجه دهد، اما برای رسیدن به جمع‌بندی قطعی بسیار زود است. محمد بن‌سلمان ولیعهد عربستان بامداد چهارشنبه ۲۸ آوریل (۸ اردیبهشت) در گفت‌وگو با شبکه العربیه در پاسخ به پرسشی درخصوص احتمال برقراری روابط بین ریاض و تهران، گفت: «ایران یک کشور همسایه است، همه ما امیدواریم که رابطه خوب و متمایزی با ایران برقرار کنیم.» ولیعهد عربستان اضافه کرد، «ما خواهان آن نیستیم وضعیت در ایران سخت باشد، ما خواهان کامیابی ایران هستیم.» او تاکید کرد که دو کشور منافع مشترک و متقابلی برای پیشرفت و بهبود منطقه و جهان دارند. بن‌سلمان همچنین با بیان اینکه عربستان‌سعودی به‌دنبال خصومت دائمی با ایران نیست، گفت: «اما هرگونه بهبود در روابط بین دو کشور مشروط به تغییر رفتار ایران خواهد بود.»

ولیعهد سعودی دوست من است

مصطفی الکاظمی نخست‌وزیر عراق در بخش دیگری از گفت‌وگوی خود با العربیه روابط عراق و عربستان را بسیار عالی توصیف کرد و گفت: محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان دوست شخصی من است و برای تلاش های اصلاحاتی او خوشحال هستم و اصلاحات بن سلمان بازتاب مثبتی بر منطقه خواهد داشت. اشاره کاظمی به اصلاحات بن‌سلمان در چارچوب سند چشم‌انداز ۲۰۳۰ است که تلاش دارد عربستان را از وابستگی به نفت رها سازد و درآمدهای دولت را به‌خصوص با توسعه گردشگری متنوع سازد.

ضرورت دورنگه‌داشتن عراق از منازعه آمریکا با ایران

مصطفی الکاظمی در ادامه بر ضرورت دوری عراق از منازعه آمریکایی- ایرانی و تلاش بغداد برای دور کردن شبح درگیری از عراق تاکید کرد و گفت: «عراق در حال کمک به ایجاد یک سازوکار گفت‌وگو میان واشنگتن و تهران برای حل کلیه نقاط اختلاف میان دو کشور است. عراق دارای حاکمیت خاص خود است و در وضعیت خاصی قرار دارد و همه باید این را درک کنند. به نفع هیچ کس نیست که در آن درگیری روی دهد به ویژه که این امر بر سراسر منطقه تاثیر خواهد گذاشت.» وی افزود: «ما باید به گفت‌وگو‌ تشویق کنیم و نگرانی‌های ایران از برخی قضایا و نیز نگرانی‌های ایالات متحده را درک کنیم و با تکیه بر اشتراکات، سازوکارهای عملی برای توافق میان دو کشور ایجاد کنیم.» وی با تاکید بر اینکه عراق نیازمند ثبات و استقرار و رابطه با ایران بر اساس احترام به ویژگی‌های هر کشور است و ایرانی‌ها با جدیت برای ثبات عراق تلاش می‌کنند، گفت: «ایران یک کشور همسایه عراق است. نه ما و نه آنها نمی‌توانیم اینجا را ترک کنیم. لذا باید گفت‌وگوهایی میان خود برگزار کنیم.»

سفر به تهران

الکاظمی همچنین گفت که پس از مراسم تحلیف رئیس‌جمهور جدید ایران، به دعوت سفر به تهران او پاسخ مثبت خواهد داد و به ایران سفر خواهد کرد زیرا پرونده‌ها و مسائل مشترک زیادی میان دو طرف وجود دارد که نیازمند گفت‌وگو و بررسی است.

بدهی‌ به ایران

نخست‌وزیر عراق در ادامه با اشاره به بدهی‌ زیاد بغداد به تهران گفت: «بدهی‌ها به ایران، مبالغی است که عراق از زمان اعمال تحریم های آمریکا علیه ایران در سال ۲۰۱۸، پرداخت نکرده است که باید در ازای تامین خطوط انتقال گاز و برق به طرف ایرانی پرداخت می‌شد.» وی با اشاره به اینکه، تحریم‌ها مانع اصلی پرداخت این بدهی‌ها بوده، گفت که یک سازوکار برای زمان‌بندی پرداخت این بدهی‌ها تدوین شده است.