وزیر خارجه اسبق آمریکا سخنان وزیر خارجه ایران را تکذیب کرد
تکانه‌های فایل ظریف در واشنگتن
پس از انتشار فایل مصاحبه وزیرخارجه ایران که با واکنش‌های گسترده داخلی همراه شد، حال ترکش‌های این گفت‌وگو فراتر از مرزهای ایران رفته و به کنگره آمریکا رسیده و فشارها برای استعفای وزیرخارجه سابق آمریکا را افزایش داده است. در همین ارتباط جان کری، وزیر امورخارجه پیشین آمریکا و نماینده کنونی ویژه رئیس‌جمهوری آمریکا در امور اقلیمی، با درج یک پیام توییتری گفت که برخلاف آنچه محمدجواد ظریف در مکالمه تازه فاش‌شده‌اش گفته است، او هرگز در مورد عملیات مخفی هوایی اسرائیل در سوریه با ظریف صحبتی نکرده است. وزیرخارجه ایران در بخشی از فایل ۳ساعته منتشرشده با انتقاد از بی‌اطلاع ماندنش از بسیاری از اقدامات منطقه‌ای گفت که آمار حملات اسرائیل به نیروهای جمهوری اسلامی در سوریه را همتای آمریکایی‌اش به او داده است. او گفت: «شما نمی‌توانید بگویید چند نفر در سوریه کشته شده‌اند، جان کری باید به من خبر بدهد که اسرائیل ۲۰۰ بار به شما حمله کرده است؟»
محمدجواد ظریف و جان کری در جریان مذاکرات توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ ایران، جلسات مداوم زیادی در ارتباط با برجام داشتند. ظریف در مصاحبه‌ای که ششم اسفند پارسال با یک روزنامه‌نگار انجام داده، اما اکنون برای نخستین بار روز پنجم اردیبهشت منتشر شد، سخنانی جنجالی را مطرح کرده است. این مصاحبه قرار بوده پس از پایان کار دولت حسن روحانی منتشر شود. گمانه‌زنی‌ها درخصوص اینکه این فایل چگونه منتشر شده است، فضای داخلی ایران را تحت‌تاثیر قرار داده و حال ترکش‌های آن به درون آمریکا رسیده است.
در همین ارتباط، جان کری، وزیرخارجه اسبق آمریکا و نماینده کنونی ویژه رئیس‌جمهوری آمریکا در امور اقلیمی که با انتقاد تند جمهوری‌خواهان در این ارتباط روبه‌رو است، در توییتی نوشت: «می‌توانم به شما بگویم که این داستان و این ادعاها بدون هیچ‌گونه شک و شبهه‌ای نادرست است. این اتفاق هرگز- چه زمانی که وزیرخارجه بودم و چه پس از آن- نیفتاده است.»
وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در این فایل صوتی چندبار به جان کری، وزیرخارجه دولت باراک اوباما اشاره کرده است. ظریف همچنین گفته است که جان کری درباره افزایش شمار پروازهای شرکت هواپیمایی ملی ایران به سوریه به او اطلاع‌رسانی کرده است. البته ظریف نگفته است که جان کری چه زمانی این اطلاعات را در اختیار او قرار داده است. جان کری طی سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ وزیرخارجه دولت اوباما بوده است. اما آنچه باعث انتقاد نمایندگان و سناتورهای جمهوری‌خواه از جان کری شده، اظهارات او درباره حملات اسرائیل به مواضع ایران در سوریه بوده است.
روزنامه آمریکایی «نیویورک‌تایمز» گزارش کرد: اظهارات وزیرخارجه جمهوری اسلامی ایران درباره اطلاع‌رسانی جان کری درخصوص حملات رژیم صهیونیستی به منافع ایران در سوریه موجی از خشم را در میان محافظه‌کاران آمریکایی برانگیخت و تاکید کردند که جان کری به اسرار رژیم صهیونیستی خیانت کرده است.
در واکنش به این تحولات، تد کروز، سناتور جمهوری‌خواه از تگزاس گفته است که درصورت واقعی بودن این خبر، این اظهارات کری «یک بی‌احتیاطی فاجعه‌بار» است که مشمول «رد صلاحیت» می‌شود. دن سالیوان، سناتور جمهوری‌خواه از آلاسکا و مقام سابق وزارت امورخارجه در زمان جورج دبلیو بوش، هم در یک سخنرانی در سنا خواستار استعفای کری شد و گفت «متعجب است» که جان کری «اسرار یکی از مهم‌ترین و پایدارترین متحدان ما در منطقه را برای دشمن قسم‌خورده فاش می‌کند.» نیکی هیلی که به‌عنوان سفیر آمریکا در سازمان ملل در دولت ترامپ خدمت می‌کرد نیز در توییتر خود نوشت که این خبر «نفرت‌آور» است و کری را متهم کرد که به ایران «هشدار داده است.»
مشخص نیست سخنان ظریف در مورد «اطلاع یافتن» از حملات اسرائیل از طریق جان کری، تا چه اندازه می‌تواند با «افشای اسرار» مرتبط باشد. اسرائیل تلاش چندانی برای انکار حملات چندین ساله منتسب به خود در سوریه نکرده است.
لیندسی گراهام، دیگر سناتور جمهوری‌خواه با ابراز تردید به صحت فایل منتشرشده گفت که نمی‌داند آیا می‌توان به این فایل اعتماد کرد یا نه. اما اگر واقعی باشد، آسیب زیادی در پی خواهد داشت. از سوی دیگر، میت رامنی، سناتور جمهوری‌خواه ایالت یوتا از این ادعاها ابراز نگرانی کرده و گفته فایل ضبط شده در اختیار مقامات آمریکایی نیز قرار گرفته است.
یکی از تندترین واکنش‌ها از سوی رهبر اقلیت جمهوری‌خواهان در سنای آمریکا ابراز شد. میچ مک‌کانل در سخنانی گفت که او تاکنون خواستار استعفای هیچ مقامی نشده بود؛ اما سابقه جان کری علیه امنیت ملی آمریکا قابل تحمل نیست و او باید برود. در مقابل جمهوری‌خواهان، کریس مورفی سناتور دموکرات از ایالت کانتیکت و عضو کمیته روابط خارجی سنا در حمایت از جان کری گفته اطلاعات درباره حملات هوایی اسرائیل به مواضع ایران در سوریه اساسا محرمانه نبوده و حتی خود مقامات اسرائیل به آن اذعان داشته‌اند. از بین مقامات سابق دولت آمریکا، مایک پمپئو، وزیرخارجه سابق ایالات‌متحده نیز با بازنشر گزارش نیویورک‌تایمز به سخنان ظریف واکنش نشان داد.
اوایل روز گذشته، «ند پرایس» سخنگوی وزارت‌خارجه آمریکا در جمع خبرنگاران گفت که درخصوص مطالبی که گفته می‌شود فاش شده است، اظهارنظری نمی‌کند و نمی‌تواند «اصالت یا صحت آن را تایید کند» و بگوید چه انگیزه‌هایی ممکن است پشت پرده انتشار آن بوده باشد. پرایس سپس این‌گونه ادامه داد: «من فقط به این نکته گسترده اشاره کنم که اگر به عقب برگردید و به گزارش‌های رسانه‌ها در آن زمان نگاهی بیندازید، قطعا چنین چیزی (حملات اسرائیل در سوریه) مطلب مخفی نبوده است و دولت‌هایی که در آن شرکت داشتند نیز این مطلب را آشکارا بیان کردند.» تصمیم دولت بایدن برای بازگشت به توافق هسته‌ای ایران با مخالفت شدید تل‌آویو روبه‌رو شده و یک هیات رژیم صهیونیستی اخیرا برای دیدار و گفت وگو با مقام‌های آمریکایی وارد واشنگتن شده است.
سخنگوی وزارت‌خارجه ایران نیز روز دوشنبه درباره فایل منتشرشده از ظریف ابراز کرد: تفاسیر شاذ درباره این فایل برای بعدا باشد. آنچه منتشر شده است، یک مصاحبه رسانه‌ای نبود و گفت‌وگوی رسانه‌ای نبود. آنچه انجام شد، یک گفت‌وگوی معمول و محرمانه در دولت بود. رئیس‌جمهور برای انتقال سوابق و تجارب برای دولت بعد نظرشان این بود که اعضای کابینه گفت‌وگوهایی برای ثبت در اسناد داشته باشند.
سعید خطیب‌زاده با تاکید بر اینکه قرار بر محرمانگی این گفت‌وگوها بوده است، اضافه کرد: وزارت امورخارجه در بخش‌های این فرآیند از مصاحبه، عوامل مصاحبه و... نقش نداشته است. این را که چه‌کسانی و چرا منتشر کرده‌اند، نمی‌دانیم. او با بیان اینکه آنچه ظریف گفته است باید به‌صورت کلی دیده شود، یادآور شد: فایل سه‌ساعته که منتشر شده است، از دو شب قبل متوجه شدیم که درحال منتشر شدن است و دیروز هم دو شبکه خارجی آن را به‌صورت گسترده منتشر کردند. ظریف همواره گفته است آنچه انجام می‌شود، حول قوه عاقله نظام است.
