فارن پالیسی:
اقدامات ضدایرانی ترامپ چگونه به تقویت داعش منجر شد؟
در ادامه این مطلب آمده است: با این حال، موضوع تعجبآور این بود که تقریبا به مدت یک سال این منطقه از تنش عاری بود. این آرامش نسبی در نتیجه یک کارزار سیستماتیک و یورشهایی که بهطور مشترک توسط نیروهای عراقی و آمریکایی در اواخر سال ۲۰۱۸ و اوایل سال ۲۰۱۹ علیه داعش انجام شده بود، بهدست آمد. اما حمله در خاتونیا در ماه فوریه نشانگر بازگشت داعش به منطقه بود. تجدید حیاتی که بهنظر میرسد با تشدید مداوم تنش در روابط میان ایالاتمتحده و ایران، همسایه عراق گره خورده است. بهطور کلی، وقتی تنشها بین ایالاتمتحده و ایران زیاد شد، تعداد دفعات حمله در این منطقه علیه داعش کاهش یافت و فعالیتهای این گروه رو به افزایش گذاشت.
این اصطکاک زمانی اوج گرفت که ایالاتمتحده در اوایل ژانویه سالجاری فرمانده نظامی ایران، یعنی سردار قاسم سلیمانی را در خاک عراق ترور کرد. در پاسخ به این اقدام، نخستوزیر و پارلمان عراق هر دو خواستار خروج نیروهای خارجی از عراق شدند. در ادامه، ائتلاف به رهبری ایالاتمتحده فعالیتهای خود را برای تقویت حفاظت از نیروهایش به حالت تعلیق درآورد.
از ماه فوریه، داعش چندین حمله را برعهده گرفته است. از حملات به غیرنظامیان گرفته تا کمینهای هماهنگ علیه نیروهای امنیتی. این گروه همچنین از فرصت بهدست آمده بر اثر ویروس کرونا نیز استفاده کرده است زیرا ائتلاف مجبور به تخلیه اکثر نیروهای نظامی شد و این موضوع فرصت مناسب را در اختیار داعش برای انجام حملات قرار داد. در این شرایط، نیروهای امنیتی عراق تعدادی از سربازان خود را به مناطق شهری بازگرداندند تا اقدامات مربوط به ویروس کرونا را انجام دهند.گفتنی است، دور دوم تشدید درگیریهای ایران و آمریکا، در ماه مارس منجر به کشته شدن سه نفر از اعضای ائتلاف شد و تسریع در عقبنشینی نیروها از چندین پایگاه در عراق که برای انجام عملیات مشترک علیه داعش استفاده میشدند نیز صورت گرفت. مهم اینکه، ایالاتمتحده و عراق قرار است دوباره در مورد شرایط همکاری نظامی خود در ماه ژوئن تجدیدنظر کنند.
درآخرین عملیات نیروهای آمریکایی و ائتلاف علیه داعش، ۱۲ عضو داعش کشته شدند. معمولا وقتی آمریکاییها ماموریت انجام میدهند، سعی میکنند تا قبل از طلوع خورشید کار را تمام کنند، زیرا میخواهند منطقه را ترک کنند. چوپانها با سر و صدای سربازان آمریکایی و عراقی که از مقابل خانههایشان عبور میکردند، بیدار شدند. ائتلاف که معمولا اطلاعات مربوط به عملیات ضدداعش را با رسانهها به اشتراک میگذارد، هیچ جزئیاتی از عملیات ۱۹ آوریل منتشر نکرد. در پاسخ به ایمیلی که برای سوال درباره این عملیات ارسال کرده بودیم، ائتلاف تایید کرد که دو سرباز آمریکایی و یک مترجم در نتیجه آتش دشمن زخمی شدند. گفتنی است، عملیاتهای مشترک اگر اجازه اجرای آنها داده میشد، موثر بودند. اما بارها اتفاق افتاده که اجازه این عملیاتها داده نشده است. مایکل نایتس، عضو ارشد بخش مطالعات خاورمیانه در موسسه واشنگتن، متخصص در امور نظامی و مشاور ارتش آمریکا در عراق گفت: در سال ۲۰۱۹، ما با کاهش قابلتوجه دسترسی مواجه بودیم.
در طول سال ۲۰۱۹، دولت عراق به اصطلاح مناطق عملیاتی محدود شده را به مناطقی که گروههای مسلح تحت حمایت ایران مستقر بودند، گسترش داد. از جمله مناطقی در حوالی استانهای بغداد و دیالی که داعش در آن فعال بود. پرواز از طریق این مناطق نیاز به تایید ویژه داشت. یک مقام ارشد ائتلاف گفت: گاهی اوقات اجازه داده میشود و گاهی اوقات نه. نیروهای زمینی آمریکا با محدودیتهای حرکتی مشابه روبهرو بودند. یک افسر عراقی که با نیروهای ویژه ایالاتمتحده برای انجام عملیاتهای ضدداعش همکاری داشته است، گفت: برخی گروهها بارها مانع کاروانهای متشکل از نیروهای عراقی و آمریکایی از دستیابی به اهداف موجود شدند. حتی اگر این ماموریتها توسط فرماندهی عملیات مشترک تصویب شده بودند، بازهم امکان دسترسی به برخی از مناطق کنترلشده نبود.
این افسر عراقی که مرتبا با نیروهای ویژه آمریکایی همکاری میکند، گفت: وضعیت از نظر انجام ماموریتهای ما دشوارتر خواهد بود. وی در پاسخ به این سوال که آیا میتواند بدون کمک آمریکاییها عمل کند، پاسخ داد: ما میتوانیم به پیروزی برسیم، اما احتمالا تلفات بیشتری خواهیم داشت. در طولانی مدت، هدف اصلی این است که فقط عراقیها کشور خود را در برابر داعش حفظ کنند. مقامات ائتلاف، غالبا از عدم تمایل عراقیها به فعالیت در قالب بسیج مردمی عراق ناامید شدهاند و میگویند که وقفه در فعالیتهای ائتلاف ممکن است فرصتی طبیعی برای دور کردن شرکای عراقی از حمایت ایالاتمتحده باشد. یک مقام ارشد ائتلاف گفت: در کوتاهمدت، شرایط فعلی به کاهش کارآیی عملیاتها منجر میشود. وی افزود: اما در طولانیمدت، هدف اصلی این است که فقط عراقیها کشور خود را در برابر داعش حفظ کنند.
اما غیرنظامیان در مناطق روستایی در گذشته به تماشای تلاش نیروهای امنیتی عراق برای مبارزه موثر با شورشیان پرداخته بودند. از سال ۲۰۱۸، مناطق روستایی اطراف کرکوک شاهد چندین عملیات گسترده نظامی توسط ارتش و پلیس عراق برای پاکسازی اقامتگاههای داعش بود. فرماندهان نظامی این عملیات را موفقیتآمیز اعلام کردند، اما غیرنظامیان میگویند که شبه نظامیان وقتی که عملیات در حال انجام است، پنهان میشوند تا دوباره به محض اینکه اوضاع آرام شد به آنجا برگردند و کار خود را از سر بگیرند. سپس، حملات به رهبری نیروهای ویژه ایالاتمتحده و عراق انجام و همراه با استقرار پلیس در مناطق عمیقتر در مناطق روستایی به اوج خود رسید. اما در مارس امسال، نیروهای آمریکایی از پایگاه هوایی K۱ در کرکوک عقبنشینی کردند. عملیات مشترک تا حد زیادی متوقف شده است و روستاییان مجددا در معرض حملات داعش قرار گرفتهاند.