نشنال اینترست از تغییر موضع ضد ایرانی آمریکا خبر داد
سیگنال آشتی به تهران از یمن
به گزارش گروه اقتصاد بین‌الملل روزنامه «دنیای‌اقتصاد»، نشریه آمریکایی نشنال‌اینترست در یادداشتی نوشت: مشارکت آمریکا در جنگ یمن به سعودی‌ها اجازه داد تا مناطق تحت‌کنترل حوثی‌ها در یمن را به محاصره وحشیانه دربیاورند و به‌دنبال این اقدام ده‌ها هزار نفر از افراد غیرنظامی به دلیل حملات هوایی و گرسنگی جان باخته‌اند. مدافعان این جنگ همواره حمایت ایران از حوثی‌ها را به‌عنوان توجیه مناسبی برای حملات تجاوزکارانه سعودی‌ها به مردم یمن اعلام می‌کنند. مقامات آگاه وزارت خارجه می‌گویند دولت ترامپ دیگر اعتقادی به این توجیه ندارد که حوثی‌ها تحت حمایت تهران هستند. دنیس ناتالی، دستیار وزیرخارجه آمریکا در امور جنگ و عملیات ثبات‌زایی در همین‌باره به روزنامه المانیتور می‌گوید: «همه حوثی‌ها مورد حمایت ایران نیستند.»
برایان هوک، مسوول امور ایران در وزارت خارجه هم معتقد است که «ایرانی‌ها از جانب حوثی‌ها سخن نمی‌گویند.» اگر چه که به ادعای او ایران از طولانی شدن جنگ در یمن سود می‌برد. این چرخش سیاسی ناگهانی همزمان شده است با کلید خوردن مذاکرات بین سعودی‌ها و حوثی‌ها. اما کارشناسان با نوع این تغییر سیاست در کاخ‌سفید موافق نیستند. فاطمه عبدالاسرار، کارشناس اندیشکده خاورمیانه معتقد است: «ایران و حوثی‌ها به یکدیگر کمک می‌کنند اما نوعی از روابط را دارا هستند که به حوثی‌ها اجازه می‌دهد حتی بدون کمک ایران هم به اهداف خود دست یابند.» وی مدعی است: «حوثی‌ها بیشتر در راستای منافع سپاه پاسداران عمل کرده‌اند نه در جهت منافع ملی یمن و همین موضوع مشکل اصلی است. از این‌رو فرض اینکه حوثی‌ها در تصمیم‌گیری مستقل از ایران عمل می‌کنند چندان منطقی نیست.» اما کیت کیزر، کارشناس و محقق موسسه پیروزی بدون جنگ نظر دیگری دارد. وی معتقد است: «این تغییر سیاست بدان معنا است که دولت ترامپ از خواب زمستانی بیدار شده و این واقعیت را درک کرده است که حوثی‌ها دست‌نشانده ایرانی‌ها نیستند. این تغییر سیاست ناگهانی دولت ترامپ، استدلال خود دولت را برای ورود به جنگ یمن زیرسوال می‌برد؛ جنگی که به یکی از فاجعه بارترین بحران‌های انسانی قرن بیست و یکم بدل شده است.» براساس اسناد فاش شده در «ویکی‌لیکس»، مقامات وزارت خارجه آمریکا در جلسات غیرعلنی اعلام کرده‌اند که شورش چندساله حوثی‌ها در واقع چالشی است که خود عربستان آن را از سال ۲۰۰۷ کلید زده است؛ نه ایران. توماس کراجسکی، سفیر وقت آمریکا در یمن طی گزارشی برای واشنگتن در سال ۲۰۰۷ می‌نویسد: ««دولت یمن» مدعی است که حامیان حوثی‌ها خواستار شکل‌گیری مدلی از حکومت نظیر جمهوری اسلامی در ایران هستند. گرچه این موضوع هنوز شفاف نیست.» آنگی برایان، از دیپلمات‌های وقت آمریکایی سفارت در یمن در گزارشی می‌نویسد: «نفوذ وعاظ سنی و فرقه‌ای مورد حمایت عربستان سعودی، یکی از عمیق‌ترین ریشه‌های ایجاد گروه حوثی‌ها در یمن بوده است.» او هشدار داد: «در چارچوب درگیری‌های میان سنی‌ها و شیعه‌های تندرو برای توسعه سلطه مذهبی باید گفت که به‌نظر نمی‌رسد درگیری‌ها در شمال یمن به‌زودی پایان یابند.» عربستان سعودی پس از آنکه حوثی‌ها موفق به در اختیار گرفتن صنعا، پایتخت این کشور شدند، عملیات نظامی خود را از سال ۲۰۱۵ آغاز کرد. ایران که در ابتدا خطاب به حوثی‌ها و کودتای احتمالی آنها هشدار داده بود، پس از حمله ائتلاف سعودی به یمن، از حوثی‌ها حمایت کرد. این جنگ تاکنون موجب مرگ بیش از ۱۰۰ هزار نفر شده است که هشت هزار نفر از آنها توسط بمباران جنگنده‌های سعودی و هزاران نفر دیگر نیز به علت بیماری و گرسنگی جان باخته‌اند. مخالفت شهروندان آمریکایی با حمایت اطلاعاتی و فنی از جنگ یمن به‌طور فزاینده‌ای افزایش یافته است.
جنگنده‌های سعودی با یک بمب ساخت آمریکا در آگوست ۲۰۱۸ مدرسه‌ای را هدف قرار دادند که ۴۰ کودک بی‌گناه جان خود را از دست دادند. در اوایل سال‌جاری نیز کنگره طرحی را تصویب کرد تا هرگونه حمایت آمریکا از سعودی‌ها علیه مردم یمن ممنوع شود و البته ترامپ این طرح را وتو کرد. در جریان بحث‌های پیرامون لایحه ۲۰۱۸، سناتور مارکو روبیو، در نطق دفاعیه خود از تصویب این طرح، جنگ عربستان علیه یمن را به‌عنوان بخشی از کمپین سعودی‌ها علیه ایران توصیف کرد.
در ماه مه، ترامپ با اعلام وضعیت اضطراری، ۱/ ۸ میلیارد دلار تسلیحات نظامی به عربستان سعودی را بدون دریافت مجوز کنگره تحویل داد. پمپئو در توجیه این فروش گسترده تسلیحات به کشوری که در حملات خود مردم بی‌گناه را هدف قرار می‌دهد، گفت که این تسلیحات می‌تواند به عربستان برای مقابله با تهدید جمهوری اسلامی ایران کمک کند. کیزر می‌گوید: «بیانیه‌های اخیر وزارت‌خارجه آمریکا نشان می‌دهد که آنچه که وضعیت اضطراری نامیده شد تا به عربستان تسلیحات نظامی فروخته شود، کاملا بی‌اساس بوده است.» در سال گذشته عربستان سعودی و حوثی‌ها در استکهلم پای میز مذاکره نشستند و به توافقی اولیه برای توقف خشونت دست یافتند و روند قدرت‌گیری حوثی‌ها از همان نقطه تقویت شد. با این‌حال در ماه سپتامبر سال‌جاری، زمانی که حمله موشکی و پهپادی به آرامکو عربستان انجام و ظرفیت تولید نفت مختل شد؛ جنگ یمن هم فاز جدیدی را تجربه کرده است.
از سوی دیگر نیروهای نظامی جنوب یمن که توسط ائتلاف سعودی سازماندهی شدند هم‌اکنون با «دولت یمن» مورد حمایت عربستان مخالف هستند. در ماه نوامبر، عمان به‌طور مخفیانه میزبانی از مذاکرات عربستان و حوثی‌ها را عهده‌دار بود. ریاض توافق کرد تا ۲۰۰ اسیر جنگی حوثی را آزاد کند و اجازه ورود پرواز‌های حامل کمک‌های پزشکی و دارویی به فرودگاه صنعا بدهد.
جرالد فیرشتین، آخرین سفیر آمریکا در یمن به روزنامه المانیتور می‌گوید: «سعودی‌ها و حوثی‌ها همیشه مذاکره کرده‌اند اما تغییری که در این روند حاصل شده آن است که مقامات عربستان دیگر به‌طور علنی در مورد این گفت‌و‌گوها اظهارنظر می‌کنند.» حتی اگر مذاکرات هم به دستاورد‌های مثبت و قابل‌توجهی برسد و برای مدتی ثبات به بخش‌هایی از یمن بازگردد، اما چالشی که می‌تواند موجب بازگشت بی‌ثباتی در میان‌مدت و بلندمدت به این کشور شود، تفرقه و اختلاف میان قوم‌ها و فرقه‌های مختلف است و مشخص نیست چگونه می‌توان سهم هر طرف در قدرت آینده یمن را مشخص کرد.
