معمای انفجار در نفتکش ایرانی عكس: تسنیم

صبح روز گذشته نفتکش «سابیتی» در نزدیکی بندر جده عربستان سعودی، در دو انفجار جداگانه دچار آسیب در بخشی از بدنه شد. براساس گزارش‌ها این کشتی که با ۱۴۰ هزار بشکه نفت خام در دریای سرخ و در ۶۰ مایلی بندر جده عربستان درحال حرکت بوده است، از مکانی نزدیک به کریدور عبوری این نفتکش از شرق دریای سرخ، دو بار و به فاصله حدود نیم ساعت مورد هدف قرار گرفته و آسیب دیده است. برخی منابع خبری از احتمال اصابت دو موشک به این نفتکش خبر می‌دهند. درهمین حال به گفته مقامات ایران در این حمله به هیچ کدام از خدمه کشتی آسیبی وارد نشده است و شناور در شرایط پایدار قرار دارد. این درحالی است که برخی خبرها از آسیب جدی به مخازن این نفتکش و انتقال آن با یدک‌کش به ساحل حکایت می‌کند. برخی گزارش‌ها نیز حاکی از نشت نفت این نفتکش به دریای سرخ است. در همین ارتباط صبح روز گذشته «ایرنا» به نقل از نور نیوز، از آسیب جدی به دو مخزن اصلی نفت در کشتی فوق خبر داد و اعلام کرد که نفت موجود در آن در حال نشت به دریای سرخ است.

با وجود این سایت تنکرترکرز، وب‌سایت ردیابی کشتی‌ها، ساعتی پس از حمله به نفتکش ایران خبر داد که نفتکش سانحه‌دیده ایران در دریای سرخ پس از به ثبات رسیدن وضعیتش در حال بازگشت به سوی خلیج‌فارس است. این وب‌سایت همچنین هرگونه نشانی از دود و آتش و حتی نشت نفت به دریا را رد کرد. عصر روز گذشته نیز شرکت ملی نفتکش ایران با تایید خبر تنکرترکرز اعلام کرد کشتی سانحه‌دیده سابیتی بعد از پایداری وضعیت کلی در حال حرکت به سمت آب‌های خلیج‌فارس است.یکی از نکات مهم دیگر در گزارش سایت تنکر ترکرز وقوع حوادثی ازاین دست برای دو کشتی دیگر ایرانی درهمین منطقه از دریای سرخ است. آن‌طور که این سایت خبر داده است، ابتدا در اردیبهشت‌ماه سال جاری یک کشتی به نام هپینس ۱ دراین منطقه دچار «نقص فنی» شد و در بندر جده عربستان سعودی پهلو گرفت و حادثه بعدی در مردادماه سال جاری رخ داد و نفتکش هِلم در دریای سرخ دچار نقص فنی شد. البته این تنها سایت تنکر ترکرز نیست که از وقوع اتفاقات مشابه برای کشتی‌های ایرانی در همین محدوده از دریای سرخ خبر داده است. به گزارش تابناک، وب‌سایت مشهور splash۲۴۷ نیز روزگذشته خبر داد سابیتی سومین کشتی ایرانی است که در شش ماه اخیر در محدوده مجاور عربستان سعودی دچار مشکل شده است.در همین راستا سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه روز گذشته در واکنش به حمله به «نفتکش سابیتی» تاکید کرد: در چند ماه گذشته برخی اقدامات تخریبی دیگر نیز علیه نفتکش‌های ایران در دریای سرخ صورت پذیرفته که بررسی‌ها درخصوص عوامل دخیل در این اقدامات در حال انجام است. در واکنشی دیگر به این موضوع علیرضا رحیمی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، در حساب توییتری خود نوشت: «خرابکاری در نفتکش‌های حامل ‎نفت ایران در ماه‌های گذشته در محدوده بنادر عربستان مسبوق به سابقه بوده است. شواهدی از ایجاد اختلال سازمان‌یافته در کشتی‌های حامل محموله‌های متعلق به ‎ایران وجود داشت اما انفجار در نفتکش ‎SABITI دلایل اختلال سازمان‌یافته را تقویت کرده است.»

تکذیب حمله عربستان

آنچه درکنار حمله به نفتکش ایران در نزدیکی بندر جده عربستان حائز اهمیت است تکذیب برخی شایعات و خبرها مبنی بر احتمال حمله ریاض به «نفتکش سابیتی» ازسوی ایران است. در همین راستا روز گذشته شرکت ملی نفتکش، اصابت موشک از خاک عربستان به نفتکش ایرانی را تکذیب کرد. برخی ناظران تکذیب حمله ازسوی عربستان به نفتکش ایران را در راستای موازنه‌سازی قبل ازمذاکره توصیف می‌کنند.در تحلیلی دیگر به نظر می‌رسد مقامات ایران سعی دارند از طرح هر گونه گمانه‌زنی و در نتیجه افزایش تنش در منطقه اجتناب کنند. روابط تهران و ریاض چند سالی است که دچار تنش شدید شده و روابط دیپلماتیک دو کشور به‌طورکامل قطع شده است. اما این تنش‌ها طی چند ماه گذشته به اوج خود رسیده است. اوج این تنش‌ها پس از آن بود که اواخر اردیبهشت ماه سال‌جاری یک نفتکش امارات متحده عربی، دو نفتکش عربستان سعودی و یک نفتکش نروژی در بندر فجیره امارات بر اثر انفجار مین خسارت دیدند. پس از آن حمله به تاسیسات نفتی آرامکو در شهریور ماه یک بار دیگر ایران و عربستان را در آستانه درگیری نظامی در منطقه قرار داد. با این حال هر چند عربستان ادعا کرد ایران در این حوادث دست داشته است، اما هیچ گاه به‌طور مستقیم ایران را متهم به انفجار در فجیره و پس از آن آرامکو نکرد و حتی محمد بن سلمان ولیعهد عربستان در گفت‌وگو با «برنامه ۶۰ دقیقه» که از شبکه سی‌بی‌اس پخش شد اعلام کرد که راه‌حل سیاسی با ایران را به راه‌حل نظامی ترجیح می‌دهند.

گزارشی ازحمله به نفتکش

به هرحال به دنبال حمله به «نفتکش سابیتی» شرکت ملی نفتکش ایران در اطلاعیه‌ای گزارشی از این حادثه را اعلام کرد. به گزارش «ایسنا» بنا بر اعلام شرکت ملی نفتکش ایران، نفتکش ایرانی متعلق به شرکت ملی نفتکش (NITC) صبح دیروز (جمعه، ۱۹ مهرماه) در دو انفجار جداگانه که به‌طور احتمالی بر اثر اصابت موشک در ساعت‌های ۵ و۵:۲۰ صبح در ۶۰ مایلی بندر جده عربستان سعودی رخ داده، دچار انفجار در بخش بدنه شده است و دو مخزن اصلی نفت در این کشتی آسیب دیده و نفت موجود در آن در حال خروج به دریای سرخ است. در این اطلاعیه با تاکید بر اینکه خوشبختانه کشتی و همه کارکنان آن سالم و در وضع ایمن و با ثبات هستند آمده است: تنها بدنه کشتی اندکی آسیب دیده است که کارکنان کشتی درصدد کنترل آن هستند. در ادامه این اطلاعیه آمده است: در سانحه ایجاد شده در نفتکش ایرانی SABITI هیچ‌گونه حریقی رخ نداده و وضعیت کشتی باثبات است. با این حال نشت نفت از نفتکش همچنان ادامه دارد و موجب آلودگی زیست‌محیطی شده است.

همچنین به گزارش خبرگزاری مهر، این سانحه آسیب‌دیدگی در مخازن یک و ۲ در قسمت سمت راست کشتی به ابعاد نیم تا یک و نیم متر در بدنه کشتی ایجاد کرده است.ازسوی دیگر به گزارش باشگاه خبرنگاران جوان، نصرالله سردشتی مدیرعامل شرکت ملی نفتکش ایران درخصوص حادثه نفتکش ایرانی در دریای سرخ با بیان اینکه هیچ طرفی هیچ‌گونه کمکی به نفتکش ایرانی نکرده است، تصریح کرد: «هنوز علت حادثه برای نفتکش ایرانی مشخص نیست ولی جلوی نشت نفت به دریا گرفته شده است».همچنین به دنبال این حادثه آن‌طور که «ایرنا» به نقل از سخنگوی وزارت نفت خبر داده است، روز گذشته جلسه ویژه‌ای در دفتر وزیر نفت با حضور مدیرعامل شرکت ملی نفتکش برای بررسی ابعاد حادثه برگزار شده و در این جلسه گزارش‌های مربوط به این حادثه ارائه شده است.

واکنش ایران

اما در نخستین واکنش به این حمله سیدعباس موسوی سخنگوی وزارت خارجه به هدف قرار گرفتن نفتکش ایران در دریای سرخ واکنش نشان داد. به گزارش «ایرنا» سخنگوی وزارت امورخارجه اعلام کرد: بررسی‌های انجام شده توسط شرکت ملی نفتکش ایران نشان می‌دهد که کشتی ایرانی از مکانی نزدیک به کریدور عبوری این نفتکش از شرق دریای سرخ، دو بار و به فاصله حدود نیم ساعت مورد هدف قرار گرفته و آسیب دیده است. او با ابراز نگرانی درخصوص آلودگی ایجاد شده در منطقه به دلیل نشت شدید نفت از مخازن آسیب‌دیده کشتی، اعلام کرد: کلیه مسوولیت‌های ناشی از این اقدام از جمله آلودگی شدید زیست‌محیطی ایجاد شده در منطقه بر عهده عوامل این ماجراجویی خطرناک است. موسوی تاکید کرد: بررسی جزئیات و عوامل این اقدام خطرناک ادامه داشته و پس از حصول نتیجه اعلام خواهد شد.از سوی دیگر حشمت‌الله فلاحت‌پیشه عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس درگفت‌وگوبا «ایلنا» در واکنش به حادثه رخ داده درخصوص نفتکش ایرانی گفت: این اقدام بسیار مشکوک است و می‌تواند عوامل مختلفی اعم از رژیم صهیونیستی و جنگ‌طلبان آمریکایی که بعضا رفتارشان با سیاسیون این کشور متفاوت است، را در برگیرد.وی با بیان اینکه بازیگرانی در این اتفاق صاحب نقش هستند، گفت: معتقدم آن چیزی که مهم است جدایی دو مسیر در این اتفاق از یکدیگر است؛ نخست آنکه جمهوری اسلامی ایران از مسیر شکایت حقوقی و یافتن عامل این حمله اقدام کند. وی ادامه داد: مسیر دوم هم آن است که در فاز سیاسی این موضوع نه‌تنها مانعی برای تنش‌زدایی مشاهده نکنیم بلکه آن را به‌عنوان یک عامل شتاب‌زا مشاهده کنیم. وی ادامه داد: کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی باید پیگیر شود که چه سهل‌انگاری‌ای صورت گرفته که نفتکش ایرانی مورد حمله قرار گرفته است و برای پیشگیری از حوادث مشابه مسوولان مرتبط چه اقدامی خواهند کرد.

واکنش برخی کشورها

حمله به نفتکش ایرانی واکنش برخی کشورها را نیز درپی‌داشت. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، گنگ شوانگ، سخنگوی وزارت امورخارجه چین دیروز، در واکنش به هدف قرار گرفتن نفتکش ایرانی سابیتی از طرفین مربوطه خواست تا به وسیله همکاری با یکدیگر صلح و ثبات را در منطقه حفظ کنند. به گزارش «ایلنا» به نقل از رویترز، وزارت امور خارجه روسیه نیز اعلام کرد هنوز برای تشخیص مقصر انفجار نفتکش ایرانی در دریای سرخ زود است. درواکنشی دیگر خبرگزاری اسکای‌نیوز به نقل از سرهنگ «پیت پاگانو»، سخنگوی ناوگان ۵ نیروی دریایی آمریکا که بر خاورمیانه نظارت دارد، اظهار کرد که آنها «از گزارش‌های این حادثه آگاه هستند.»

افزایش قیمت نفت خام

اما در پی وقوع انفجار در نفتکش ایرانی در سواحل جده عربستان، بهای هر بشکه نفت خام بیش از یک دلار افزایش یافت. خبرگزاری فرانسه نیز با انتشار گزارشی درباره انفجار در نفتکش ایرانی، از افزایش بهای نفت خام در بازارهای جهانی خبر داده است.

 

بازگشت تردید به بازار نفت