تکذیب توقیف دومین نفتکش انگلیسی
انتقاد ظریف از شراکت انگلیس در تروریسم اقتصادی
عكس: تسنیم
این اطلاعیه همچنین از هدایت این نفتکش به ساحل برای سیر مراحل قانونی و بررسی‌های لازم خبرداده است. براساس گزارش‌ها ظاهرا این نفتکش قرار بوده عازم عربستان سعودی شود، اما مسیرش را تغییر داده و به سمت آب‌های سرزمینی ایران هدایت شده است. آنطور که خبرگزاری فارس گزارش داده مبدا حرکت این کشتی «الفجیره» در امارات بوده و قرار بود روانه «الجبیل» در عربستان سعودی شود. تردد از مسیر خلاف کشتیرانی در تنگه هرمز، خاموش کردن دستگاه موقعیت‌یاب و توجه نکردن به هشدارهای جمهوری اسلامی ایران سه تخلف نفتکش انگلیسی «استناایمپرو» بوده که برای جلوگیری از بروز حوادث احتمالی دستور توقیف آن از سوی سازمان بنادر هرمزگان صادر شد.
به‌دنبال توقیف این نفتکش، انگلیس اقدام تهران را غیرقانونی توصیف کرد و نسبت به عواقب آن هشدار داد. دولت بریتانیا همچنین به کشتی‌های این کشور توصیه کرده که «موقتا» از تنگه هرمز تردد نکنند. «استنا ایمپرو» شرکت مالک نفتکش توقیف شده انگلیسی نیز با تایید توقیف این نفتکش در اطلاعیه‌ای اعلام کرد که نفتکش مذکور به همراه ۲۳ خدمه آن توسط سپاه توقیف شده است. در همین حال محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه توقیف نفتکش انگلیسی را کاملا مطابق با قوانین بین‌المللی کشتیرانی برشمرد و خطاب به لندن تاکید کرد که این کشور باید دست از شریک (جرم) بودن در تروریسم اقتصادی آمریکا بردارد.
به گزارش «ایسنا» ظریف در پیامی توییتری با اشاره به توقیف یک نفتکش حامل نفت ایران توسط انگلیس نوشت: برخلاف دزدی دریایی در تنگه جبل‌الطارق، اقدام ما در خلیج‌فارس اجرای قوانین بین‌المللی کشتیرانی دریایی است. وی ادامه داد: همان‌طور که در نیویورک گفتم، این ایران است که امنیت تنگه هرمز و خلیج‌فارس را تامین می‌کند. درحالی‌که ایران تاکید دارد توقیف نفتکش انگلیسی مطابق با قوانین بین‌المللی است، روز گذشته وزارت خارجه انگلیس کاردار سفارت ایران در لندن را احضار کرد.
دلایل توقیف نفتکش بریتانیایی
توقیف نفتکش بریتانیایی نزدیک به دو هفته پس از آن صورت می‌گیرد که نیروی دریایی بریتانیا یک نفتکش ایرانی را در تنگه جبل‌الطارق توقیف کرد. کشتی «گریس وان» روز پنج‌شنبه، ۱۳ تیرماه ازسوی نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا به‌دلیل آنچه نقض تحریم‌های اروپا خوانده شد، توقیف شده است. دولت انگلیس همچنین مدعی شده که نفتکش ایران حامل نفت خام به مقصد سوریه بوده است. ادعایی که ازسوی عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه رد شد و در یک نشست خبری اعلام کرد که نفتکش مذکور عازم سوریه نبوده و توقیف آن را «دزدی دریایی» خواند. همچنین برخی مقامات نظامی ایران اعلام کردند که توقیف نفتکش بی‌پاسخ نخواهد ماند.
پس از آن روز بیستم ماه جاری خبرهایی مبنی‌بر تلاش ناکام ایران برای متوقف کردن یک نفتکش بریتانیایی در خلیج‌فارس ازسوی رسانه‌های غربی منتشر شد. به‌دنبال انتشار این اخبار روابط‌عمومی منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ادعای منابع آمریکایی مبنی‌بر تلاش شناورهای نیروی دریایی سپاه برای توقیف نفتکش انگلیسی در خلیج‌فارس را تکذیب و تاکید کرد: «در‌صورتی‌که دستوری مبنی‌بر توقیف شناورهای بیگانه دریافت شود، منطقه پنجم نیروی دریایی سپاه در محدوده جغرافیایی ماموریت خود قادر است بدون درنگ، با قاطعیت و به‌سرعت نسبت به انجام آن اقدام کند.»
سرانجام روز جمعه ایران یک فروند نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز را به علت رعایت نکردن قوانین و مقررات بین‌المللی دریایی توقیف کرد. به گفته مدیرکل بنادر و دریانوردی استان هرمزگان، نفتکش بریتانیایی به تماس‌هایی که با کشتی برای ارزیابی‌های بیشتر گرفته می‌شد، پاسخ نمی‌داد و به هشدارها توجه نمی‌کرد. الله‌مراد عفیفی‌پور در گفت‌وگو با «ایلنا» گفت: این اقدامات می‌توانست منجر به وقوع حادثه در آب‌های کشورمان شود و در نهایت این اقدامات کشتی بریتانیایی باعث می‌شود که برای ارزیابی بیشتر از آنها بخواهیم که به سمت لنگرگاه حرکت کنند و نیروهای نظامی ارزیابی سانحه را انجام دهند. وی همچنین گفته است که نفتکش «استنا ایمپرو» در مسیر تردد خود با یک کشتی صیادی برخورد کرده است.
وی افزود: فعلا خدمه در کشتی مستقر هستند و اگر نیازی باشد مرجع قضایی درخواست حضور خدمه در خشکی را ارائه می‌دهد. عفیفی‌پور افزود: از نظر فنی برای تردد کشتی‌ها هیچ منعی وجود ندارد و هر کشتی و شناوری که از قوانین موضوعه تبعیت کند بدون هیچ مشکلی می‌تواند از آبراه‌های بین‌المللی تردد داشته باشد و تمام خطوط کشتیرانی در برابر قوانین بین‌المللی یکسان هستند. علاوه‌بر این، یک مقام مطلع در سازمان بنادر و دریانوردی در گفت‌وگو با «ایسنا» اظهار کرد: این کشتی با وارد کردن پسماند نفت موجود در مخازن خود موجب ایجاد آلودگی شدید و لطمه زدن به محیط‌زیست خلیج‌فارس به‌عنوان یک دریای بسته شده است. نفتکش مذکور در حال‌حاضر برای بررسی ابعاد، جوانب و علل برخورد با شناور صیادی، وارد لنگرگاه بندرعباس شده است.
تکذیب توقیف کشتی دوم
در همین حال ادعای برخی رسانه‌ها مبنی‌بر توقیف کشتی دوم از سوی ایران جمعه شب تکذیب شد. برخی رسانه‌ها جمعه شب از توقیف کشتی انگلیسی دیگری به نام «مصدر» با پرچم لیبریا توسط سپاه خبر داده بودند، اما شرکت کشتیرانی نوربالک (Norbulk) مالک این نفتکش، این خبر را تکذیب کرد و افزود: مصدر آزادانه در حال تردد در آب‌های خلیج‌فارس است. به گزارش فارس، کشتی مصدر در چارچوب ماموریت جاری گشتی‌های نیروهای مسلح در منطقه خلیج‌فارس صرفا نسبت به ضرورت دریانوردی بی‌ضرر و رعایت مقررات زیست محیطی توجیه شده و ادامه مسیر داده است.
واکنش مقامات بریتانیا
به هر ترتیب درپی توقیف یک فروند کشتی نفتکش انگلیس در تنگه هرمز، جرمی‌هانت وزیر امور خارجه انگلیس در ادعایی توقیف نفتکش کشورش توسط ایران را غیرقانونی و توقیف یک نفتکش حامل نفت ایران به دست نیروهای انگلیسی را قانونی خواند و گفت که ایران مسیری خطرناک را انتخاب کرده است. به گزارش «ایسنا» هانت ادامه داد: واکنش ما به دقت بررسی خواهد شد، اما محکم خواهد بود. ما در تلاشیم تا راهی برای حل مساله توقیف نفتکش «گریس وان» بیابیم، اما ایمنی کشتیرانی خود را تضمین خواهیم کرد. وزیر خارجه انگلیس تصریح کرد لندن به‌دنبال یافتن راهی برای حل موضوع توقیف نفتکش ایران در «جبل‌الطارق» است. به گزارش «ایلنا» جرمی‌هانت همچنین گفت که این کشور در واکنش به توقیف یک نفتکش این کشور در آب‌های خلیج‌فارس به‌دنبال گزینه نظامی نیست و می‌خواهد این مساله را از مسیرهای دیپلماتیک حل‌وفصل کند.
وزیر امور خارجه انگلیس همچنین از گفت‌وگوی تلفنی با محمدجواد ظریف خبر داد و تاکید کرد که کشتیرانی انگلیس باید محافظت شود و چنین نیز خواهد شد. وی گفت: در گفت‌وگو با وزیر خارجه ظریف یاس خود را از اینکه (او) یکشنبه گذشته به من اطمینان داد که ایران خواهان کاهش تنش‌هاست، اما اکنون برخلاف آن عمل کرده است، ابراز کردم. دولت انگلیس بعد از توقیف نفتکشی که با پرچم این کشور در حال حرکت بوده تشکیل جلسه اضطراری داده است.با این حال الن ویلیام جان وست، فرمانده پیشین نیروی دریای انگلیس با توجه به توقف نفتکش این کشور توسط ایران گفت انگلیس نباید «تظاهر کند که ما شگفت‌زده شده‌ایم.» وست در گفت‌وگو با اسکای‌نیوز گفت: از اینکه ما مقرراتی برای ترابری منطقه قرمز در منطقه را که منطقه‌ای خطرناک بوده و هیچ نفتکشی بدون اسکورت به آنجا نمی‌رود را اجرا نکرده‌ایم در تعجبم و برایم عجیب است کشتی‌هایی داریم که دقیقا همین کار را می‌کنند.
درخواست سازمان ملل از همه طرف‌ها
وزارت امور خارجه آلمان هم توقیف نفتکش انگلیسی را محکوم کرد و از ایران خواست تا این کشتی و خدمه‌اش را هرچه سریع‌تر آزاد کند. به گزارش «ایسنا» سخنگوی وزارت امور خارجه آلمان افزود: ما از ایران می‌خواهیم تا این کشتی و خدمه‌اش را فورا آزاد کند. تشدید تنش‌های منطقه‌ای بسیار خطرناک خواهد بود و تمام تلاش‌های کنونی در جهت یافتن راهی برای برون‌رفت از بحران فعلی را تضعیف می‌کند. به گزارش «ایرنا» وزارت خارجه فرانسه هم روز گذشته در بیانیه‌ای از مقامات ایرانی درخواست کرد تا «در اسرع وقت» نفتکش بریتانیایی را که روز جمعه توقیف شد، آزاد کنند. فرانسه درباره افزایش تنش‌ها در منطقه خلیج‌فارس نیز ابراز نگرانی کرد و خواستار آزادی خدمه نفتکش بریتانیایی توقیف‌شده در تنگه هرمز شد. روسیه نیز در اولین واکنش به اقدام ایران در توقیف نفتکش انگلیسی در خلیج‌فارس خواستار کاهش تنش‌ها شد. همزمان «آنتونیو گوترش»، دبیرکل سازمان ملل، از خبر توقیف نفتکش بریتانیا ابراز نگرانی کرد. وی با اعلام اینکه وقایع اخیر در تنگه هرمز مایه نگرانی است، بر ضرورت آزادی ناوبری در این آب‌ها تاکید کرد. دبیرکل سازمان ملل همچنین از طرف‌های درگیر خواست تا خویشتن‌داری نشان داده و از اقداماتی که به افزایش تنش‌ها می‌انجامد، خودداری کنند.
واکنش آمریکا و سنتکام
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در اولین واکنش به توقیف نفتکش انگلیسی توسط ایران در خلیج‌فارس گفت با دولت انگلیس درباره این موضوع گفت‌وگو خواهد کرد. ژنرال رابرت اشلی، رئیس آژانس اطلاعات وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) نیز در پاسخ به سوال شبکه سی‌ان‌ان درباره تحولات اخیر در خلیج‌فارس و توقیف نفتکش انگلیسی توسط ایران، تاکید کرد ایران خواهان جنگ نیست و نمی‌خواهد جنگی را با آمریکا یا متحدانش آغاز کند. وی پیش‌تر در گفت‌وگو با فاکس‌نیوز رفتارهای ایران را پاسخ به فشارهای آمریکا دانسته و گفته بود که این اقدامات با خروج آمریکا از توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ مرتبط است. در واکنشی دیگر برایان هوک، نماینده ویژه آمریکا در امور ایران با اشاره به افزایش تنش‌ها در منطقه گفت که باید «ائتلافی» برای حراست از نفتکش‌ها و کشتی‌ها در این تنگه ایجاد شود.
در همین راستا فرماندهی مرکزی نیروهای دریایی آمریکا شامگاه جمعه اعلام کرد که این مرکز در حال گشت‌زنی هوایی در محدوده آب‌های بین‌المللی برای بررسی وضعیت در تنگه هرمز است. به گزارش انتخاب، اِرل براون، سخنگوی سنتکام، در توییتی در این باره اعلام کرد که فرماندهی مرکزی نیروهای دریایی آمریکا با کشتی‌های آمریکایی که در منطقه فعالیت می‌کنند، در تماس است تا از امنیت آنها اطمینان یابد. سنتکام همچنین گفته است برای این عملیات بررسی، تعداد هواپیماهای آمریکایی برای گشت‌زنی اندکی افزایش یافته است. سنتکام، همچنین روز گذشته در بیانیه‌ای اعلام کرد که در حال تشکیل یک ابتکار چندملیتی دریایی به نام «عملیات گذربان» است، تا به اتکای آن نظارت و امنیت آبراه‌های کلیدی در خاورمیانه را افزایش دهد.
ادعای لتونی
از سوی دیگر وزیر امور خارجه لتونی ضمن غیرقابل قبول خواندن توقیف نفتکش انگلیسی از سوی ایران مدعی شد که یک شهروند لتونیایی در این نفتکش بوده است. به گزارش «ایسنا» ادگار رینکویچ، وزیر امور خارجه لتونی، با فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و جرمی‌هانت، وزیر امور خارجه انگلیس تماس برقرار کرده است تا این موضوع را در سطح اتحادیه اروپا هماهنگ کند. رینکویچ گفت که لتونی برای حل کردن این مساله با اتحادیه اروپا و مقامات انگلیسی همکاری می‌کند و لتونی هر کاری که لازم باشد برای آزادی شهروند لتونیایی انجام خواهد داد.
در همین حال هماهنگ‌کننده امور فدراسیون بین‌المللی کارکنان حمل‌و‌نقل در روسیه اعلام کرد: با توجه به روابط خوب روسیه و ایران، ما گمان می‌کنیم که ریسکی برای ملوانان روس نفتکش توقیف شده در تنگه هرمز وجود ندارد و ملوانان روس به‌زودی آزاد می‌شوند. سرگئی فیشوف به ریانووستی گفت: به‌نظرم خدمه کشتی را مدت طولانی در توقیف نگه نمی‌دارند و به قید وثیقه آزاد خواهند شد.دولت‌های هند و فیلیپین هم اعلام کردند که در حال تلاش برای آزادی اتباع خود در نفتکش انگلیسی توقیف شده توسط ایران هستند. به گزارش «ایسنا» تمامی ۲۳ خدمه این کشتی اکنون در بندعباس به سر می‌برند که ۱۸ نفرشان هندی و بقیه آنها از روسیه، فیلیپین و لیتوانی هستند. این واکنش‌ها درشرایطی نسبت به توقیف نفتکش انگلیسی صورت گرفته که دادگاه عالی جبل‌الطارق روز جمعه توقیف ابرنفتکش حامل نفت ایران به نام «گریس وان» را برای ۳۰ روز دیگر تمدید کرده است.
انتشار فیلمی از ماموریت پهپاد ایران
در کنار ماجرای توقیف یک فروند نفتکش انگلیسی در تنگه هرمز و تنش ایجاد‌شده، جمعه شب سپاه پاسداران انقلاب اسلامی فیلمی را منتشر کرد که بر مبنای آن پهپاد نیروی هوافضای سپاه از فعالیت ناوچه آمریکایی تصویربرداری کرده است. روز پنج‌شنبه دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا در یک کنفرانس خبری مشترک با مارک روته، نخست‌وزیر هلند، در کاخ سفید اعلام کرد که نیروهای این کشور یک پهپاد ایران را که به فاصله هزار یاردی (کمتر از یک کیلومتری) یکی از ناوهای آبی-خاکی نیروی دریایی آمریکا به نام «یواس‌اس باکسر» نزدیک شده بود در تنگه‌هرمز سرنگون کرده‌اند. در پی این ادعا، روابط عمومی سپاه در اطلاعیه‌ای ضمن تکذیب ادعای ترامپ اعلام کرد به‌زودی تصاویر پهپادهای سپاه از ناوچه آمریکایی و سند دروغ بودن ادعای آنان را منتشر خواهد کرد. این اطلاعیه همچنین تصریح کرده است که پهپاد نیروی هوافضای سپاه پس از اجرای ماموریت، سالم به پایگاه خود بازگشته است.
همزمان تصاویر منتشر شده از رصد ناو آمریکایی USS Boxer توسط پهپادهای نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نشان می‌دهد که این تصاویر توسط پهپاد مهاجر-۴ ثبت و ضبط شده است. این در حالی است که دولت آمریکا هنوز هیچ مدرکی مبنی‌بر سقوط پهپاد ایرانی ارائه نکرده است. پیش از این ایران درتاریخ ۳۰ خرداد سال‌جاری پهپاد جاسوسی «گلوبال‌هاوک» آمریکا را که وارد حریم سرزمینی ایران شده بود سرنگون کرده بود.
در همین حال در پی تکذیب خبر سرنگون شدن پهپاد ایرانی به دست نیروهای آمریکایی، دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا با پافشاری بر موضع اولیه کشورش گفت که اطمینان دارد نیروهای آمریکایی یک پهپاد ایرانی را سرنگون کرده‌اند. در همین راستا رئیس‌جمهور روسیه روز جمعه در مصاحبه‌ای از تشدید تنش‌ها میان ایران و آمریکا ابراز نگرانی و تاکید کرد که این تنش‌ها به نفع هیچ‌کس نخواهد بود. به گزارش خبرگزاری فارس، «ولادیمیر پوتین» که با «الیور استون» کارگردان آمریکایی گفت‌وگو می‌کرد در پاسخ به سوالی درباره وضعیت روابط آمریکا و ایران گفت: «از این موضوع بسیار نگران هستیم. این تنش‌ها ممکن است اوضاع اطراف ایران را بی‌ثبات کند و بر برخی کشورها که با آنها روابط بسیار عمیقی داریم تاثیر بگذارد و می‌تواند باعث ایجاد موج گسترده جدیدی از پناهندگان و همچنین بروز ضررهای زیاد برای اقتصاد جهانی و انرژی جهان شود.»
ارسال نظر