حمایت چین از ایران در برابر تحریم‌های آمریکا
بعیدی‌نژاد: اقدامات پس از ضرب‌الاجل ۶۰ روزه‌مان به اروپا در چارچوب برجام خواهد بود
همزمان هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان در گفت‌وگو با روزنامه پاسائور نویر پرسه موضع سخت آمریکا در قبال ایران را نادرست خواند و تاکید کرد، اتحادیه اروپا برخلاف ترامپ بر این عقیده است که استراتژی فشار حداکثری راه به جایی نخواهد برد. او با بیان اینکه خروج یکجانبه آمریکا از برجام برای ما قابل‌درک نیست، گفت: ما بر رویکرد مذاکره به جای لفاظی‌های تحریک‌آمیز تاکید داریم.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه از یکشنبه ۲۲ اردیبهشت‌ماه در راستای حفظ برجام و گفت‌وگو با شرکای اقتصادی ایران در راس هیاتی سیاسی و اقتصادی به ترکمنستان، هند، ژاپن و چین سفر کرد و روز گذشته با پایان این تور دیپلماتیک از پکن به تهران بازگشت. ظریف در شرایطی به این چهار کشور سفر کرد که تنش میان ایران و آمریکا داغ‌ترین روزهای خود را می‌گذراند و بسیاری از کشورها نگران بالا گرفتن این تنش هستند. از همین رو سفر ظریف به چین به‌عنوان یکی از اعضای ۱+۴ و دیدار با مقامات این کشور یکی از مهم‌ترین دیدارهای ظریف در جریان سفرهای اخیر او محسوب می‌شود.
دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا ۱۸ اردیبهشت سال گذشته از برجام خارج شد و تحریم‌های یکجانبه‌ای علیه ایران وضع کرد. به‌دنبال آن، این کشور معافیت‌های نفتی مشتریان نفتی ایران، از جمله چین را در راستای سیاست به صفر رساندن صادرات نفت به ایران متوقف کرد. آمریکا در ادامه سیاست «فشار حداکثری به ایران» ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن و شماری بمب‌افکن بی۵۲ به خلیج فارس اعزام و در قطر مستقر کرد. با این حال کشورهای اروپایی پیش از بالا گرفتن تنش میان ایران و آمریکا با راه‌اندازی کانال مالی ویژه‌ای تحت نام «اینس‌تکس» راه‌هایی را برای مراودات اقتصادی میان ایران و اروپا باز کردند هرچند که این کانال تاکنون انتظارات ایران را فراهم نکرده است. در چنین حال و هوایی از روابط ایران و آمریکا و ایران و اروپا، چین به‌عنوان یکی از شرکای اقتصادی بر حمایت از ایران در مقابل تحریم‌های آمریکا تاکید کرده است.
وانگ یی، وزیر خارجه چین روز جمعه در دیدار محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران در پکن تاکید کرد که توافق هسته‌ای حافظ اقتدار سازمان ملل و اصول و نرم‌های بین‌المللی است و منازعاتی که اکنون به توافق هسته‌ای پیوند خورده است، نشانه‌ای آشکار از یکجانبه‌گرایی و چندجانبه‌گرایی است و یک تحول تاریخی را نمایندگی می‌کند.
به گزارش «ایرنا» وی از اجرای کامل تعهدات ایران در چارچوب توافق هسته‌ای تقدیر کرد و گفت که ایران با این اقدامات نشان داده است که تمایلی برای خروج از برجام ندارد. وانگ یی همچنین گفت: چین مایل به همکاری با ایران برای مقابله با مداخله‌جویی‌ها و برون‌رفت از این شرایط است و اینکه توافق هسته‌ای به‌طور کامل اجرا شود. وی خاطرنشان کرد که وضعیت بسیار مهمی در جامعه بین‌المللی و منطقه شکل گرفته که به‌سرعت هم در حال تحول است به همین دلیل لازم است دو کشور ارتباطات و همکاری‌هایشان را در این شرایط تقویت کنند.
محمدجواد ظریف وزیر خارجه هم در این ملاقات گفت: ایران مسوول تنش‌های موجود در ارتباط با توافق هسته‌ای نیست و طرف ایرانی مایل به خروج از این توافق نیست. ظریف افزود: ایران مایل به همکاری با چین و دیگر طرف‌های ذی‌ربط برای اجرای توافق هسته‌ای است. ایران جنگ نمی‌خواهد و خواستار صلح و ثبات در خلیج فارس است. وی گفت: ایران از نقش مهم چین در توافق هسته‌ای تقدیر می‌کند و مایل است همکاری‌های دوجانبه و چندجانبه با پکن را براساس منافع مشترک و برای حفظ منافع متقابل ادامه دهد.
جنگی رخ نمی‌دهد
در کنار تاکید چین بر مقابله با مداخله‌جویی‌ها و برون‌رفت از این شرایط، ظریف پیش از ترک پکن گفت: یقین داریم آن‌طور که مقام معظم رهبری هم فرمودند جنگی در نخواهد گرفت چون نه ما خواهان جنگ هستیم و نه کسی این تصور یا توهم را دارد که بتواند در منطقه با ایران مقابله کند؛ اما لازم است حرکت‌های خطرناک داخل آمریکا برای مردم این کشور روشن شود. به گزارش «ایرنا» وی افزود: آنچه که در سفر نیویورک به‌عنوان «تیم ب» مطرح کردم یک واقعیت است و همه مردم هم از آن خبر داشتند، اما به‌خاطر فضای روانی حاکم بر جامعه آمریکا کمتر کسی جرات طرح این موضوع را داشت.
ظریف اظهار کرد: آنچه به‌عنوان سیاست «اول آمریکا» در این کشور مطرح شده است در حال تبدیل به یک سیاست «اسرائیل اول» یا برخی «حکام مرتجع منطقه اول» است و منافع این کشورها هم از طریق قدرت مالی و تبلیغات به دولت آمریکا تحمیل شده است و آنها در حال حاکمیت پیدا کردن هستند. ظریف همچنین گفت: ما چهار دور از کمیسیون مشترک برجام برای اقداماتی که باید انجام دهند تعهد گرفتیم و فکر می‌کنم اکنون وقت آن رسیده است که کمیسیون مشترک هم به تعهداتش عمل کند.
پاسخ ظریف به رئیس‌جمهور آمریکا
وزیر امور خارجه در حالی روز گذشته پیش از ترک چین در سخنانش به «تیم ب» اشاره کرد که روز جمعه در صفحه کاربری خود به اظهارات اخیر دونالد ترامپ مبنی‌بر سردرگمی ایران واکنش نشان داد و گفت: وقتی تیم «ب» یک حرف می‌زند و دونالد ترامپ حرف دیگری، کاملا آشکار است که کسی نمی‌داند چه فکری کند. به گزارش «ایرنا» وی در ادامه نوشت: ما چند هزار سال است که می‌دانیم چه فکری باید بکنیم و در مورد آمریکا نیز از سال ۱۹۵۳ (مقصود کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲) این را می‌دانیم. در برهه کنونی این اتفاق خوبی است.»رئیس‌جمهوری آمریکا پس از بالا گرفتن مباحث مربوط به اختلاف‌نظرها در کاخ سفید درباره ایران، تلاش کرد با نسبت دادن عنوان«جعلی» به اخبار، بر اصطکاک داخلی کابینه خود سرپوش بگذارد. دونالد ترامپ پیش از این هم گزارش‌های نیویورک‌تایمز و واشنگتن‌پست را جعلی دانسته و مدعی شده بود: مطمئن هستم ایران به‌زودی خواستار مذاکره خواهد شد. در همین ارتباط دونالد ترامپ روز جمعه در حساب توییتری نوشت: رسانه‌‌های خبری دروغین با پوشش خبری شدیدا نادرست در مورد ایران به کشورمان ضربه می‌زنند اما دست‌کم ایران سردرگم شده که چه خبر است، چی درسته، چی نیست. که اتفاقا شاید خیلی هم بد نباشد.
تکذیب اختلاف ترامپ با تیمش
در ادامه خبرهایی مبنی‌بر وجود اختلاف میان جان بولتون، مشاور امنیت ملی کاخ سفید و ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا روز جمعه وجود اختلاف با مشاور امنیت ملی کاخ سفید درباره ایران را تکذیب و طی اظهاراتی از جان بولتون و مایک پومپئو وزیر خارجه این کشور حمایت کرد. به گزارش «ایلنا» ترامپ گفت: «گزارش‌های خبری چنین وانمود می‌کنند که من از تیمم ناراضی و خشمگین هستم. من از اعضای تیمم ناراضی نیستم. پمپئو و بولتون ماموریت مهمی را بر عهده دارند». به گزارش خبرگزاری تسنیم، رئیس‌جمهور آمریکا همچنین در واکنش به گزارش‌های اخیر درباره وجود اختلاف‌نظر در تیم امنیتی کاخ سفید درباره ایران گفت که وی کاملا مستقل تصمیم‌گیری می‌کند. او در ادامه گزارش رسانه‌ها در مورد اختلافات میان او با پمپئو و بولتون بر سر ایران را «مزخرف» توصیف کرد.
درخواست ترامپ از رئیس‌جمهور سوئیس
همزمان با انتشار این اخبار، نشریه سان انگلیس در گزارشی با اشاره به اینکه رئیس‌جمهور آمریکا خواهان مذاکرات مستقیم با ایران است، نوشت: دونالد ترامپ از همتای سوئیسی خود برای حصول توافقی به‌منظور جلوگیری از آنچه وقوع درگیری با ایران عنوان شده، درخواست کمک کرده است. ترامپ پس از دیدار با مائورر در پاسخ به این سوال که آیا واشنگتن با تهران وارد درگیری خواهد شد، گفت: امیدوارم این‌طور نشود. به گزارش «ایسنا» پیش از این گزارش شده بود که دونالد ترامپ، اولی مائورر، رئیس‌جمهور سوئیس را به کاخ سفید فراخوانده تا با این کشور درباره نقش آن در تسهیل روابط بین‌الملل و دیگر مسائل بین‌المللی بحث و رایزنی کند. سوئیس از زمانی که روابط دیپلماتیک میان تهران و واشنگتن قطع شده است، نقش رابط را میان این دو کشور ایفا کرده و حافظ منافع آمریکا در ایران بوده است.
نظر پنتاگون در مورد جنگ
اما در شرایطی که برخی خبرها از احتمال وقوع جنگ میان ایران و آمریکا حکایت می‌کنند، اقدامات عملی آمریکا نشان می‌دهد که گزینه جنگ نظامی، آخرین گزینه‌ای است که آمریکا به آن فکر می‌کند. مجله آمریکایی «تایم» نیز با بیان اینکه واشنگتن هیچ طرحی برای حمله به ایران ندارد نوشت، به باور مقام‌های نظامی پنتاگون چنین حمله‌ای از ماه‌ها قبل نیازمند برنامه‌ریزی است. دیوید پترائوس، ژنرال بازنشسته آمریکایی نیز گفته است به باور او رهبران سیاسی آمریکا به هشدارهای نظامیان این کشور درباره چالش‌های اقدام نظامی علیه ایران توجه خواهند کرد. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا گفته است او مایل به جنگ با ایران نیست. به گزارش انتخاب پترائوس در مصاحبه با بی‌بی‌سی گفته است «میزان جمعیت ایران و وسعت آن، اشغال این کشور را به چالشی قابل‌توجه تبدیل می‌کند.» پترائوس احتمال محاسبه اشتباه (در احتمال اقدام نظامی طرفین) را رد نکرده اما گفته است فکر نمی‌کند وضع موجود به یک جنگ تمام عیار تبدیل شود. با این حال برخی اقدامات آمریکا را ازجمله درخواست از خطوط هواپیمایی بین‌المللی مبنی‌بر عدم‌عبور از فراز خلیج فارس را در راستای تنش‌زایی تفسیر می‌کنند.
اقدام در چارچوب برجام
در کنار این تحولات، سفیر ایران در انگلیس تاکید کرد که ایران به‌دنبال شروع درگیری با آمریکا نیست اما ملت آماده است با ایستادگی در مقابل واشنگتن هزینه مقاومت را بپردازد. به گزارش «ایسنا» حمید بعیدی‌نژاد روز گذشته در گفت‌وگو با شبکه رادیویی بی.بی.سی جهانی افزود: ایران از چارچوب برجام به‌عنوان ابزاری برای ترغیب بیشتر شرکای اروپایی به اجرای تعهدات‌شان در برجام استفاده کرده است. وی افزود: اگر این بازه دو ماهه به‌گونه‌ای مناسب برای حل کردن مساله به قدر کفایت نتیجه‌بخش نباشد، ما اقدامات بعدی خود را انجام خواهیم داد که به شما اطمینان می‌دهم این اقدامات در چارچوب برجام هستند و اقدامات پس از ضرب‌الاجل ۶۰ روزه‌مان به اروپا در چارچوب برجام خواهد بود.
ارسال نظر