پولتیکو از راه‌اندازی سازوکار مالی ویژه اروپا در اواسط ژانویه خبر داد
اما آمریکا درخصوص مساله مهم‌تر(این کشور)، یعنی روابطش با متحدان و شرکایش و نقش محوری آمریکا در نظام مالی دنیا بسیار غیر محتاطانه‌تر بوده است که عواقبی پیش می‌آورد. ایران می‌تواند یک مشکل باشد، اما ارزش آن را ندارد که منافع اقتصادی و سیاسی آمریکا به‌عنوان بانکدار جهان به قمار گذاشته شود. دولت آمریکا اکنون یک فرصت دارد - شاید بهترین فرصتی که برایش باقی مانده است - تا از خطر کاهش نقش محوری آمریکا در نظام مالی جهان بکاهد. اتحادیه اروپا به برقراری یک سازوکار مالی برای تسهیل روابط تجاری با ایران پس از بازگشت تحریم‌های آمریکا نزدیک شده است. اتحادیه اروپا احتمال دارد در ماه جاری (میلادی) همزمان با سومین سالگرد اجرای کامل توافق هسته‌ای با ایران در ژانویه ۲۰۱۶ این سازوکار را اعلام کند.
به گزارش «ایسنا» سومین سالگرد اجرایی شدن برجام ۲۶ دی ماه ۱۳۹۷ خواهد بود. این مساله یک خطر جدی برای حاکمیت مالی آمریکا در میان مدت تا درازمدت به‌حساب می‌آید. این سازوکار به اروپا اجازه می‌دهد تا زیرساخت یک نظام بانکی را راه‌اندازی کند که از طریق اتصال به نیویورک کار نمی‌کند؛ مساله‌ای که نفوذ گسترده آمریکا را به‌عنوان ستون فقرات (نظام مالی جهان) به خطر می‌اندازد. اعلام طرح سازوکار مالی ویژه، موسوم به SPV توسط فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا مهم‌ترین موضوعی بود که در مجمع عمومی سازمان ملل در سپتامبر سال ۲۰۱۸ رخ داد. هرچند به‌دلیل ادعای ترامپ مبنی بر انجام بیشترین کارها در دولتش و تمسخر حضار نسبت به آن با کم توجهی روبه‌رو شد. همچنین ترامپ نتوانست در شورای امنیت سازمان ملل دیگران را در کمپین فشار علیه ایران همراه خود کند و منزوی شد.
موگرینی جزئیات چندانی درباره این سازوکار ارائه نداد، اما ابعاد آن هر روز روشن‌تر می‌شود. کشورهای اروپایی از موسسات مالی دولتی خود فهرستی تهیه می‌کنند تا اجازه معاملات با ایران را داشته باشند. آلمان و فرانسه و نه یک کشور کوچک ریاست این سازوکار را بر عهده خواهند داشت. احتمالا این سازوکار اواسط ژانویه راه‌اندازی می‌شود اما واضح است که اجرای آن کار ساده‌ای نیست. اتحادیه اروپا و کشورهای عضو این چنین مهندسی مالی را هر روز انجام نمی‌دهند و نظام مالی اروپا نیز با آمریکا در هم تنیده است. از این‌رو بعید است هیچ فرد یا موسسه‌ای بخواهد در معرض کوچک‌ترین خطر از ناحیه تحریم‌های آمریکا قرار گیرد. با این حال، اروپایی‌ها به‌دنبال ایجاد این سازوکار هستند که حامل پیامی مبنی بر این است که اروپا باور دارد، خروج آمریکا از توافق هسته‌ای دال بر بی‌ثباتی، غیر قابل پیش‌بینی بودن و بی‌توجهی به منافع متحدانش است که به آمریکا به‌عنوان سرمایه‌دار جهان و دلار، به‌عنوان ارز جهانی وابسته هستند.
سازوکار مالی ویژه با یک قاعده نسبتا متعادل و آرام پیش خواهد رفت، به گونه‌ای که خشم آمریکا را برنمی‌انگیزد و برای تسهیل معاملاتی که شامل تحریم نیستند مانند فروش مواد غذایی، دارو و برخی کالاهای مصرفی به ایران استفاده می‌شود. به نوشته پولتیکو، اما محدود کردن این سازوکار به کالاهای بشردوستانه که تحت تحریم نیستند، یک اشتباه وحشتناک خواهد بود. بعید است یک سازوکار مالی ویژه با ایران معنای زیادی برای اقتصاد ایران یا توانایی آمریکا برای وارد آوردن فشار داشته باشد اما این سازوکار به مدیرانش می‌آموزد که می‌توانند از آن برای موارد دیگر در آینده استفاده کنند. دونالد ترامپ و دولت او باید درک کنند که سوق دادن متحدان به سمت ایجاد جایگزین‌هایی برای بازارهای مالی آمریکا چه پیامدهایی (برای آنها) خواهد داشت. نفوذ آمریکا در اقتصاد جهانی و همچنین اعتماد به دلار به‌عنوان ارز جهانی کاهش پیدا کرده است. رئیس‌جمهور ترامپ با فراهم کردن غیرضروری این فضا برای متحدان که به نقاط دیگر نگاه کنند، قدرت اقتصادی بلندمدت آمریکا را به خطر انداخته است.
ارسال نظر