عراقچی در اجلاس یورومانی مطرح کرد
شرط ایران برای گفت‌وگوهای غیربرجامی
در همین خصوص، سیدعباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر امور خارجه در حاشیه این کنفرانس به خبرگزاری رویترز گفت: «آمریکا و متحدان اروپایی آن باید پیش از درخواست مذاکره درباره مسائل دیگر، موفقیت توافق هسته‌ای را تضمین کنند.» عراقچی تاکید کرد: «آنها اکنون از ایران می‌خواهند وارد مذاکره درباره مسائل دیگر شود. پاسخ ما روشن است: (برجام) را به تجربه‌ای موفق تبدیل کنید، بعد ما درباره مسائل دیگر بحث می‌کنیم.»
عراقچی همچنین گفت که سیاست دولت آمریکا در قبال ایران مخرب بوده و مفاد برجام را نقض کرده است. معاون وزیر خارجه درباره مسائل منطقه‌ای گفت: «ما همیشه علیه تروریسم مبارزه کرده‌ایم. ایران همواره در ایجاد ثبات و صلح در منطقه نقش کلیدی ایفا کرده است. هیچ ارتباطی میان توافق (هسته‌ای) و نقش منطقه‌ای ما وجود ندارد. سیاست دولت ترامپ در قبال ایران مخرب بوده و مفاد توافق هسته‌ای را نقض کرده است.» معاون وزیر خارجه ایران همچنین در برابر خبرنگاران حاضر تاکید کرد که هیچ ارتباطی میان نفوذ منطقه‌ای ایران و توافق هسته‌ای وجود ندارد. عراقچی ضمن اظهار این مطلب، ادعاها در خصوص مخرب بودن نقش منطقه‌ای ایران را هم تکذیب کرد و گفت که این آمریکا، اسرائیل و عربستان هستند که مسیر تنش‌زایی در خاورمیانه را در پیش گرفته‌اند. پیشتر رئیس‌جمهوری ایران نیز تاکید کرده بود که آمریکایی‌ها بهتر بود از فضای برجام برای رابطه بهتر با ایران استفاده می‌کردند و اگر از این فضا استفاده می‌کردند ممکن بود باب جدیدی برای روابط در موضوعات دیگر گشوده شود. حسن روحانی سه‌شنبه هفته گذشته در نشست خبری گفت که کلید فضای روابط آینده ایران و آمریکا در دست واشنگتن است و آنها باید در رفتار خود تجدیدنظر کنند.
در دام آمریکا نمی‌افتیم
سیدعباس عراقچی همچنین در مصاحبه با روزنامه ایتالیایی «لارپوبلیکا» با بیان اینکه آمریکا با خروج از برجام اعتبار بین‌المللی خود را از دست می‌دهد، گفت: «آمریکا سعی دارد ما را به سوی خروج از برجام سوق دهد، ولی ما در دام او نمی‌افتیم.» به گزارش «ایرنا»، معاون وزیر خارجه افزود: «سیاست واقع‌بینانه به معنای حفظ یک پیمان پس از امضای آن است. چنانچه آمریکا از توافق خارج شود هیچ‌کس دیگر با این کشور وارد مذاکره نخواهد شد.» عراقچی ادامه داد: «در صورتی که آمریکا و کشورهای اروپایی به تعهدات خود پایبند نباشند کره شمالی دلیلی برای مذاکره احساس نخواهد کرد در نتیجه آمریکا تلاش می‌کند که ما را به سمت خروج از توافق سوق دهد، اما ما به دام نخواهیم افتاد.» او در پاسخ به این سوال که امریکا ابزارهای متعددی برای ایجاد مانع بر سر روابط میان اروپا و ایران و ممانعت از سرمایه‌گذاری‌ها از جمله قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تروریست‌ها در اختیار دارد، گفت: «اهمیت برجام فقط اقتصادی نیست. یک عنصر مهم برنامه جامع اقدام مشترک منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای است. ما به طور مسالمت‌آمیز یک بحران دشوار هسته‌ای را حل کرده‌ایم. بحرانی که چنانچه بار دیگر مطرح شود پیامدهای منفی بر سیستم عدم اشاعه که برای تمامی کشورهای جهان مهم است به همراه خواهد داشت.»
عراقچی در پاسخ به پرسش این روزنامه مبنی‌بر اینکه با توجه به اعلام شما مبنی‌بر قصد تقویت گفت‌و‌گوها با اروپا منظورتان از زمینه‌های گفتوگو چیست، گفت: «مساله مهم چگونگی نجات توافق در واشنگتن نیست؛ بلکه چگونگی نجات آن در تهران است. برای اروپایی‌ها توافق هسته‌ای یک موفقیت محسوب می‌شود؛ چراکه ایران با دقت به تعهدات اتخاذ شده احترام می‌گذارد. آنها (اروپایی‌ها) می‌توانند آن (برجام) را یکی از دستاوردهای عظیم سیاست خارجی خود به‌شمار بیاورند. اگر علاقه به حفظ آن داشته باشند باید تمام تلاش خود را به کار ببندند. برعکس برای ایران توافق هسته‌ای یک موفقیت به‌شمار نمی‌آید. ایران نفع کاملی از لغو تحریم‌ها نبرده است، تحریم‌ها برداشته شده‌اند اما آمریکا به جامعه تجاری اجازه نمی‌دهد با ایران کار کنند. فشار روی دولت بسیار شدید است و از ما سوال می‌شود که چرا شما به تعهدات خود عمل می‌کنید وقتی دیگران به آن احترام نمی‌گذارند، نمی‌توان توافق (هسته‌ای) را مجددا باز کرد یا آن را مورد مذاکره مجدد گذاشت یا حتی آن را وابسته به سایر پرونده‌ها کرد.» معاون وزیر خارجه در پاسخ به اینکه آیا ممکن است ایران اجرای کامل توافق را به عنوان شرطی برای گفتوگو درباره سایر مباحث مانند برنامه موشکی یا مسائل منطقه‌ای که باعث نگرانی جامعه بین‌الملل هستند، مطرح کند، گفت: «ما به دلایل خوبی این موضوعات را در مذاکره هسته‌ای نگنجاندیم. ما تصمیم گرفتیم روی برنامه هسته‌ای متمرکز باشیم تا به یک راه‌حل برسیم. در غیر این صورت هنوز بر سر میز مذاکره نشسته بودیم.»
حمایت اروپا و آژانس از برجام
همزمان با اجلاس یورومانی، نشست مقامات ارشد آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و اتحادیه اروپا در وین برگزار شد؛ نشستی که دو طرف در آن بر حمایتشان از توافق هسته‌ای ایران تاکید کردند. در حالی که مواضع ضد برجامی دولت آمریکا ادامه دارد، مقامات ارشد اتحادیه اروپا و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بار دیگر حمایت خودشان را از توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ اعلام کردند. بنا بر گزارش سایت آژانس، این نهاد بین‌المللی و اتحادیه اروپا در ششمین نشست سالانه مقامات ارشد دو طرف، به بررسی پیشرفت حاصل‌شده در مسائل مربوط به فعالیت‌های هسته‌ای پرداختند و همچنین درباره افزایش همکاری‌ها بین این دو نهاد توافق کردند. در این گفت‌و‌گوها که هشتم فوریه (۱۹ بهمن) در مقر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در وین برگزار شد، دو طرف درباره مسائل مختلفی از قبیل ایمنی هسته‌ای، تحقیق، افزایش نوآوری و استفاده از انرژی صلح‌آمیز هسته‌ای برای توسعه پایدار تبادل‌نظر کردند. از زمان اجرایی‌شدن توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵، اتحادیه اروپا به عنوان یکی از طرف‌های اصلی مذاکرات، بارها حمایت خود را از توافق اعلام کرده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم ضمن حمایت از برجام، مشغول راستی‌آزمایی از انجام تعهدات هسته‌ای ایران بوده و چندین‌بار در گزارش‌های خود به انجام‌شدن تعهدات ایران گواهی داده است.
تلاش اروپا برای محافظت از شرکت‌هایش
همچنین یک مقام اتحادیه اروپا گفت که در صورت خروج آمریکا از توافق هسته‌ای، بروکسل مقرراتی جدید را برای محافظت از شرکت‌های اروپایی در برابر پیامدهای تحریم‌های فرامرزی آمریکا وضع خواهد کرد. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه خبری «اکسپرس»، دنیس چایبی رئیس کارگروه ایران در سرویس اقدام خارجی اتحادیه اروپا در کنفرانسی با موضوع ایران در پاریس، گفت که در صورت خروج آمریکا از برجام یکی از گزینه‌های این اتحادیه، بازگرداندن مقررات مسدودکننده است که در سال ۱۹۹۶ در جریان تحریم‌های اقتصادی واشنگتن علیه اروپا به تصویب رسید. چایبی تاکید کرد: «ما در حال بررسی یکسری احتمالات هستیم. اینکه بتوانیم با وجود این ابزار قانونی چنین کاری را انجام دهیم، پیچیده نیست و نیاز به بحث و رایزنی داخلی زیادی هم ندارد.» او ادامه داد: «اتحادیه اروپا می‌تواند این مقررات را احیا کند یا بازگرداند، اما در صورتی می‌تواند این کار را انجام دهد که مشخص شود آمریکا در حال بازگرداندن تحریم‌های فرامرزی است و این تحریم‌ها اعمال خواهد شد.» بنابراین گزارش، دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا که همواره مخالف توافق هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ بوده است در آخرین اظهارنظر خود درباره این توافق به اروپایی‌ها هشدار داد که اگر آنها آنچه را وی نقاط ضعف توافق می‌داند اصلاح نکنند واشنگتن از برجام خارج خواهد شد که این به معنی بازگرداندن تحریم‌های لغوشده ایران خواهد بود.
جایگاه برجام در توافقنامه دولت جدید آلمان
از سوی دیگر، سه حزب سوسیال‌دموکرات، مسیحی دموکرات و سوسیال مسیحی آلمان چهارشنبه گذشته برای تشکیل ائتلاف جدید به توافق رسیدند. این سند توافق که برای احزاب ۱۰۰ درصد الزام‌آور نیست و تنها مبنایی است برای یک همکاری مشترک، در ۱۷۷ صفحه و ۱۴ فصل تهیه شده است. فصل دوازدهم از توافقنامه دولت ائتلافی با موضوع «مسوولیت آلمان برای صلح، آزادی و امنیت در جهان» به سیاست خارجی و امنیتی این کشور پرداخته است. بند چهارم از این فصل روابط دوجانبه و منطقه‌ای آلمان را ترسیم می‌کند. در این بند یک پاراگراف موضوع همکاری با ایران را بررسی کرده است که به این شرح است: «ما تلاش می‌کنیم که توافق هسته‌ای با ایران (برجام) حفظ شده و کاملا اجرا شود. از جمله این تلاش‌ها رعایت کامل مفاد مرتبط با فناوری هسته‌ای و نیز رفع موانع ویژه‌ای است که فعالیت‌های اقتصادی ایران را مختل می‌کنند.» در ادامه آمده است: «نقش ایران در خاورمیانه کماکان مشکل‌آفرین است. ما نگران برنامه موشکی بالستیک و فعالیت‌های ایران در کشورهای همسایه هستیم. به این منظور نیز قصد داریم با مؤتلفان خود رویکردهای سیاسی مشترکی تدوین کنیم.»
موضع انگلیس درباره برجام
در تحولی دیگر، یک مقام ارشد دولت بریتانیا گفت که لندن خواستار همکاری با شرکای خود است تا نگرانی‌های آمریکا در خصوص توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ با ایران را برطرف کند. به گزارش «تسنیم» به نقل از «رویترز»، آلیستر برت معاون وزیرخارجه انگلیس در امور خاورمیانه روز پنج‌شنبه در سخنانی در اجلاس یورومانی تاکید کرد: «بریتانیا در حال همکاری با شرکایش است تا با نگرانی‌های آمریکا درباره برجام، مقابله کند.» او در عین حال ادعا کرده است که «ایران باید از اقداماتی که امنیت منطقه را تهدید می‌کند، خودداری کند.» معاون وزیرخارجه بریتانیا افزود: «ما و شرکای اروپایی‌مان کاملا شفاف هستیم. ما می‌خواهیم این توافقنامه موفق شود.» او ابراز داشت: «ما نمی‌خواهیم شاهد از بین رفتن برجام باشیم و در حال همکاری با شرکای اروپایی‌مان هستیم تا نگرانی‌های احتمالی آمریکا را برطرف کنیم تا مطمئن شویم که این توافقنامه ادامه خواهد یافت.» آلیستر برت در حاشیه کنفرانس یورومانی، با عباس عراقچی دیدار و گفتوگو کرد. عراقچی پیش از این با مونتاین و دوریویر دبیرکل و مدیر سیاسی وزارت‌خارجه فرانسه و اوتین مشاور بین‌الملل کاخ الیزه نیز دیدار کرده بود.
ارسال نظر