تضمین تیلرسون به اروپا برای تجارت با ایران عكس: NBC NEWS

به گزارش «ایسنا» به نقل از وال‌استریت‌ژورنال، تیلرسون تاکید کرد که ترامپ به‌طور کاملا شفاف اعلام کرده است که نمی‌خواهد در مبادلات تجاری ایران و اروپا که بخش عمده‌ای از آن در راه است، مداخله کند. او افزود: «شما (اروپایی‌ها) می‌توانید چیزی را که می‌خواهید انجام دهید.»

تیلرسون در شرایطی اعلام کرد که دولت ترامپ قصدی برای منع تجارت اروپا و ایران ندارد که به‌دنبال سنگ‌اندازی‌های آمریکا در راه برجام یکی از نگرانی‌های اصلی تهران و پایتخت‌های اروپایی این مساله است که تحریم‌های تازه آمریکا مانع از گسترش تجارت و تبادلات میان ایران و دیگر کشورها شود. در این زمینه زیگمار گابریل، وزیر امور خارجه آلمان، لغو برجام را خطری بزرگ ارزیابی و تحریم‌های آمریکا علیه ایران را برای اقتصاد آلمان مضر توصیف کرد. به گزارش خبرگزاری تسنیم، وزیر امور خارجه آلمان در گفت‌وگو با «هندلزبلات آلمان»، انتقاد شدیدی به سیاست خارجی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا و مواضع وی در قبال برجام وارد کرده و تحریم‌ها علیه ایران را همچنین حمله به مدل صادرات آلمان دانست.

به گفته وزیر خارجه آلمان، امروز بسیاری از شرکت‌های اروپایی و آلمانی جرات ندارند با ایران تجارت کنند چراکه می‌ترسند به سرعت از طرف تحریم‌های ملی ایالات متحده آسیب ببینند. همچنین این شرکت‌ها با هدف کسب اعتبار برای مبادلات تجاری با ایران مشکل دارند زیرا بانک‌ها به‌دلیل موضع آمریکا در قبال این مساله، رویکرد محتاطانه‌ای را در برابر این‌گونه تامین اعتبارها دارند. گابریل به این موضوع اشاره کرد که ترامپ قصد دارد با استفاده از ابزار سیاست خارجی آنچه را که با تلاش فراوان سلف او، باراک اوباما به‌دست آمده یعنی توافق هسته‌ای با ایران، نابود کند. این مقام آلمانی، زیرسوال قرار دادن توافق هسته‌ای با ایران را خطایی بزرگ ارزیابی و تاکید کرد: «پایان برجام درحال‌حاضر بزرگ‌ترین خطر سیاست خارجی است.»

نامه ۲۵ وزیر سابق امور خارجه به کنگره

از سوی دیگر کمتر از یک هفته پس از سخنان جنجالی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری ایالات‌متحده آمریکا درباره عدم پایبندی ایران به برجام و ارجاع گزارش به کنگره برای تصمیم‌گیری، ۲۵ وزیر سابق امور خارجه از کشورهای مختلف جهان روز چهارشنبه با ارسال یک نامه به رهبران کنگره آمریکا خواستار پایبندی واشنگتن به برجام و بقای این توافق شدند. تارنمای خبری نیویورک‌تایمز گزارش داد که در بخشی از این نامه که به امضای افرادی همچون «مادلین آلبرایت»، «یوشکا فیشر»،«اوبر ودرین» ، «لامبرتو دینی» و «عمرو موسی» به ترتیب وزیران امور خارجه سابق آمریکا، آلمان، فرانسه، ایتالیا و مصر  و نیز همتایان آنها در کشورهایی مانند پرتغال، بلژیک و استرالیا رسیده، آمده است: «خروج یکجانبه از برجام، پیامدهای ناگوار بسیاری برای امنیت و جایگاه آمریکا خواهد داشت.» این نامه می‌افزاید: «از روی تجربه می‌گوییم که جهان روی واشنگتن حساب می‌کند که به تعهدات خود پایبند بماند. اگر آمریکا اعتبار خود را از دست دهد، پیامدهای آن برای امنیت این کشور و هم‌پیمانان آن، فاجعه‌بار خواهد بود.»

حمایت سران اروپا

همزمان سران ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا در نشست بروکسل به‌رغم مخالفت ترامپ با این توافق بر حمایت خود از برجام تاکید کردند. به گزارش «ایسنا» به نقل از خبرگزاری آسوشیتدپرس،‌ پربان آمان، سخنگوی این اتحادیه در صفحه توییتر خود نوشت که رهبران اتحادیه اروپا روز پنج‌شنبه در نشست بروکسل موافقت کردند تا بر تعهد خود به اجرای توافق هسته‌ای ایران ادامه دهند. در بیانیه این اتحادیه آمده است که سران اتحادیه اروپا توافق هسته‌ای ایران را ستون تلاش‌های انجام شده در راستای کاهش تهدید هسته‌ای جهانی می‌دانند. آنها همچنین ابراز نگرانی کردند که خروج از این توافق می‌تواند شانس تشویق کره‌شمالی به مذاکره در مورد برنامه هسته‌ای خود را از بین ببرد. همچنین برخی مقامات ارشد اروپایی نیز بار دیگر بر حمایت از برجام و لزوم اجرای این توافق تاکید کردند. فدریکا موگرینی، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در این رابطه گفت که وزیران خارجه ۲۸ کشور عضو اتحادیه اروپا پیامی بسیار قوی و روشن درخصوص اجرای کامل توافق‌نامه هسته‌ای ایران دادند. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، فدریکا موگرینی ادامه داد: «ما همچنان به‌طور کامل به اجرای کامل این توافق‌نامه توسط همه طرف‌های (امضاکننده) قرارداد متعهد هستیم. ما این توافقنامه را جزو منافع کلیدی اتحادیه اروپا و منطقه می‌دانیم. ما همین موضع را از طرف دیگر شرکا در جهان از روسیه تا چین تا اتحادیه آفریقا و بقیه جامعه بین‌المللی شاهدیم.»

در عین حال رهبران انگلیس، فرانسه و آلمان نیز بر لزوم حفظ توافق هسته‌ای ایران تاکید کردند. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان اعلام کرد که با ترزا می، نخست‌وزیر بریتانیا  و امانوئل ماکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه دیدار کرده و همگی بر لزوم حفظ توافق هسته‌ای ایران تاکید کرده‌اند. مرکل پیش‌تر نیز در نشست بروکسل از توافق هسته‌ای ایران حمایت کرده بود.

گفت‌وگوهای موشکی

از سوی دیگر امانوئل ماکرون رئیس‌جمهوری فرانسه پس از نشست اخیر سران اتحادیه اروپا در نشستی خبری درباره مواضع اتحادیه درخصوص توافق هسته‌ای ایران اظهارنظر کرد و گفت که اتحادیه اروپا به برجام متعهد است و به کار با آمریکا برای قانع کردن آنها درباره توافق هسته‌ای ایران ادامه می‌دهد. طبق گزارش خبرنگار یورونیوز، ماکرون همچنین تاکید کرد که می‌خواهم به کنگره اطمینان دهم که ایران به برجام پایبند خواهد ماند. به گزارش خبرگزاری فارس، رئیس‌جمهوری فرانسه افزود: «با وجود احترام کامل به برجام، مخالف توسعه برنامه موشکی ایران هستیم و به‌زودی با دیگر رهبران اروپایی در این باره گفت‌وگو خواهیم کرد.»

درخواست فرانسه از آژانس

همچنین رئیس‌جمهوری فرانسه روز پنج‌شنبه از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست پایبندی کامل به توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ ایران را تضمین کند. به گزارش «ایسنا» به نقل از پایگاه خبری تلگراف ترکیه، دفتر ماکرون پس از دیدار وی با یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در بیانیه‌ای اعلام کرد، ماکرون از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست پایبندی کامل به مفاد این توافق‌نامه را در همه ابعاد آن تضمین کند. همزمان ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه روز پنج‌شنبه پس از دیدار با یوکیو آمانو تاکید کرد که ایران تاکنون به تعهدات خود در برجام پایبند بوده است. به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، او همچنین در پاسخ به این سوال که آیا فرانسه حاضر است طبق آنچه آمریکا خواسته سپاه پاسداران را تحریم کند، گفت: «خیلی مهم است که موضوع هسته‌ای ایران را از دیگر مسائل جدا کنیم.» او ادامه داد: «دیگر موضوعات هم مهم است اما بخشی از توافق هسته‌ای نیست.»

این درحالی است که یوکیو آمانو، دبیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی روز جمعه پس از دیدار با وزیر خارجه فرانسه در نشست بروکسل و با توجه به اعلام عدم پایبندی ایران به برجام از سوی ترامپ گفت: «ما هنوز تغییری در رفتار ایران در اجرای برجام ندیده‌ایم، آنها محتاط هستند و ما بدون هیچ‌گونه مشکلی به نظارت و راستی‌آزمایی برجام ادامه می‌دهیم.» وی تاکید کرد که تهران به آژانس دسترسی کامل به تاسیسات لازم را برای نظارت داده است. آژانس تاکنون ۸ بار پایبندی ایران به برجام را تایید کرده است.

هشدار لاوروف

همزمان سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه نیز در سخنانی تاکید کرد که هرگونه تلاش برای از سرگیری مذاکرات در باره برجام، می‌تواند باعث دفن این توافق مهم در فضای ثبات استراتژیک و عدم اشاعه هسته‌ای شود. به گزارش «ایسنا» لاوروف روز جمعه گفت: «لغو برجام باعث تهدید امنیت جهانی و نیز شرایط شبه‌جزیره کره می‌شود. در باره برنامه هسته‌ای ایران بازگشتن به شرایط پیش از حصول برجام، غیرممکن است.» لاوروف تاکید کرد که بازگرداندن قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در مورد ایران امکان‌پذیر نیست. در همین خصوص سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه نیز تاکید کرد که مسکو معتقد است بازبینی توافق هسته‌ای ایران اقدامی غیرواقع‌گرایانه است.

پیام مخرب

همچنین مقامات آمریکایی نیز همچنان درحال هشدار دادن به ترامپ درخصوص آثار و تبعات لغو برجام هستند. جان کری، وزیر خارجه پیشین آمریکا در این راستا تاکید کرد: «اگر توافقی را که اکنون با ایران داریم، لغو کنیم، این یک پیام مخرب را به کره‌شمالی مبنی بر اینکه آمریکا به تعهد خود پایبند نخواهد ماند، مخابره می‌کند.» به گزارش «ایسنا» به نقل از رویترز، کری ادامه داد: «توافق هسته‌ای ایران محدودیت‌های شدیدی را بر برنامه هسته‌ای این کشور اعمال کرده و هر ذره اورانیوم تولید شده را تحت‌نظر آژانس قرار داده است. ما حتی متوجه کوچک‌ترین تغییراتی در غنی‌سازی ایرانی‌ها خواهیم شد.» کری مدعی شد که پایان دادن به برجام می‌تواند باعث آن شود که ایران تاسیسات تولید مواد هسته‌ای خود را زیر کوه‌ها مخفی کند. این درحالی است که ایران بارها تاکید کرده که به سمت ساخت و تولید سلاح هسته‌ای نخواهد رفت و حتی استفاده از آن را حرام اعلام کرده است.

قانون بازگرداندن تحریم‌های هسته‌ای

همزمان با هشدارهای جامعه جهانی درباره سنگ‌اندازی در مسیر برجام، لیندسی گراهام، یک عضو ارشد سنای آمریکا اعلام کرد که جمهوری‌خواهان قصد دارند طرحی را ارائه دهند که به قانون مصوب پیشین سنا در مورد بازبینی توافق هسته‌ای ایران بندهایی را اضافه می‌کند. به گزارش «ایسنا» گراهام گفت: «توافق هسته‌ای کنونی با ایران یک توافق کثیف است و به همین دلیل ترامپ از اعلام پایبندی ایران به برجام خودداری کرد؛ چراکه برجام بیشتر در راستای منافع ایران است.» وی همچنین از همکاری خود با باب کورکر، رئیس کمیته روابط خارجی سنا و تام کاتن عضو سرویس خدمات تسلیحاتی سنا برای تصویب این قانون خبر داد. او گفت: «این قانون در صورتی که ایران به توسعه برنامه موشکی بالستیک خود، جلوگیری از ورود بازرسان آژانس و هرگونه سایتی که بخواهند آن را بازدید کنند و حمایت از تروریسم ادامه دهد، تحریم‌های هسته‌ای علیه ایران بار دیگر اعمال خواهد شد.»

استراتژی جدید آمریکا

از سوی دیگر ژنرال هربرت مک‌مستر، رئیس شورای امنیت ملی و مایک پمپئو، رئیس سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا، طی سخنانی در یکی از اندیشکده‌های واشنگتن که عمدتا منتقد برجام است به بیان برخی اظهارات ضدایرانی پرداختند. مک‌مستر، مشاور امنیت ملی ترامپ در ادعایی خصمانه علیه ایران اعلام کرد که استراتژی جدید کاخ سفید در برابر ایران دربرگیرنده «همه رفتارهای منفی ایران در منطقه» است. به گزارش «ایسنا» به نقل از شبکه خبری سی‌ان‌بی‌سی،  او در ادعاهایش به مواردی همچون حمایت مالی و ... از تروریسم، کشتار و اقدامات بد نظام اسد، دشمنی با اسرائیل، خطر برای کشتیرانی آزاد در خلیج‌فارس، تهدید برای متحدان آمریکا در خلیج‌فارس و همچنین بازداشت بدون دلیل خارجی‌ها اشاره کرد.همزمان مایک پمپئو، رئیس سیا در ادعاهایی بی‌اساس علیه ایران مدعی شد که این کشور، مرکز مشکلات خاورمیانه است. به گزارش «ایسنا» به نقل از رودا، پمپئو افزود: «چیزی که رئیس‌جمهوری درباره توافق از ما خواست این بود که بتوانیم مطمئن شویم هیچ راهی برای ایران وجود ندارد که به سلاح هسته‌ای برسد.»

 


 

حمله دو پرزیدنت به سیاست‌های ترامپ