کسی آتشسوزی هیرکانی را گردن نمیگیرد
اختلاف مجلس و محیطزیست بر سر «الیت»
به نظر میرسد طرفین دوباره همان چرخه سابق را دنبال میکنند، فارغ از آنکه هیچکدام از درختان سوخته و حیوانات تلف شده قرار نیست دوباره به حیات بازگشته و سبزی و صلابت قبل را داشته باشند. نمایندگان مجلس، تجمیع و تلنبار چوب و برگهای خشک را به عنوان یکی از عوامل تشدید آتشسوزی، تقصیر سازمان حفاظت محیطزیست میدانند و در مقابل سازمان محیطزیست، گزارش مجلس را غیرعلمی و غیرکارشناسی خطاب میکند. البته شینا انصاری، معاون رئیسجمهور و رئیس سازمان حفاظت محیطزیست بدون اظهارنظری درباره گزارش اخیر مجلس، اعلام کرده است که «در جلسه هیات دولت گزارشی از وضعیت آتشسوزی ارائه کردم تا توجه اعضای دولت و رئیسجمهور به موضوع جلب شود و برای تقویت امکانات و تجهیزات بیشتر نیز درخواست دادم».
روز گذشته سازمان حفاظت محیطزیست در واکنش به گزارش کمیسیون امور داخلی و شوراها در صحن علنی مجلس، طی یک اعلامیه رسمی، توضیح داد که «بیش از ۹۰ درصد آتشسوزیهای جنگلی منشأ انسانی دارند و نسبت دادن این حوادث به وجود چوبهای افتاده، نادیده گرفتن نقش عوامل انسانی و زمینهسازی برای بهرهبرداری از جنگلهای بکر و کهنسال کشور است. به گفته کارشناسان، چوبهای افتاده نهتنها عامل اصلی گسترش آتش نیستند، بلکه با حفظ رطوبت، کاهش سرعت گسترش حریق، جلوگیری از سیلاب و تکمیل چرخههای اکولوژیک، نقش مهمی در پایداری جنگل دارند».
در بخش دیگری از این پاسخ، سازمان حفاظت محیطزیست به بند مربوط به «عدم صدور مجوز پاکسازی درختان افتاده» اشاره کرده و توضیح داده است که این موضوع نه ناشی از سلیقه مدیریتی، بلکه مبتنی بر حکم صریح قانون است. مطابق ماده ۳۶ قانون برنامه پنجساله هفتم پیشرفت، هرگونه بهرهبرداری چوبی از جنگلها ممنوع بوده و برداشت درختان افتاده یا شکسته صرفا در شرایط خاص و فقط توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور امکانپذیر است.
سازمان حفاظت محیطزیست هشدار داده است که «تقلیل مساله آتشسوزی به «چوبهای افتاده» میتواند به کمرنگ شدن مسوولیت انسانی و مشروعیتبخشی به برداشت چوب از جنگلهای بکر منجر شود». این سازمان خواستار اصلاح روایتهای نادرست، پرهیز از استفاده ابزاری از بحرانها و تدوین و اجرای فوری طرح ملی مدیریت پایدار جنگلها بر پایه اصول علمی و بومشناختی شده است تا حفاظت از جنگلهای هیرکانی و دیگر جنگلهای کهنسال کشور تضمین شود.
پیشتر نیز حمید ظهرابی، معاون محیطزیست طبیعی و تنوع زیستی سازمان حفاظت محیطزیست در نشستی به بررسی ابعاد آتشسوزی جنگلهای الیت پرداخته و گفته بود: «در گزارش مجلس اعلام شده که سازمان حفاظت محیطزیست در این فرآیند کوتاهی کرده است و اعلام شده که عدم صدور مجوز از سوی سازمان محیطزیست برای جمعآوری درختان شکسته موجب بیشتر شدن آتش شده است، درحالیکه این یک حرف کاملا غیرعلمی است و سازمان محیطزیست زیر بار اقدام غیرعلمی نمیرود. این یک گزارش غیرعلمی و غیرکارشناسی است و تحتتاثیر یک سری مسائل نادرست تهیه شده است، در این گزارش زحمات و تلاشهای محیطبانان و جوامع محلی دیده نشده است».
علاوه بر این نیز هادی کیادلیری، معاون آموزش و مشارکتهای مردمی سازمان حفاظت محیطزیست در انتقاد از گزارش مجلس گفته است که «بررسیها نشان میدهد علت بیش از ۹۰ درصد آتشسوزیها انسانی- عمدی یا سهوی- است، بنابراین آموزش در این میان نقش بسیار مهمی دارد که سازمان حفاظت محیطزیست در این راه گام برداشته و جلسات تخصصی و مشورتی را با جوامع محلی در نقاط مختلف برگزار میکند، البته جنگل هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت است، بنابراین دورههای آموزشی نیز با توجه به شرایط مناطق برگزار میشود».این در حالی است که محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی نیز در ارزیابی گزارش کمیسیون امور داخلی و شوراها اعلام کرده بود که «بهنظر من گزارشها نیازمند بررسیهای بیشتری هستند. همکاران در حوزه نظارت مجلس زحمات زیادی کشیدهاند، اما به اعتقاد من این موضوع باید دقیقتر پیگیری شود و بنده نیز شخصا آن را دنبال خواهم کرد».
