قیمت فوب یا سیف؟

صادرات و واردات دیگر کشورها چطور بود؟ بالاخره بعضی کشورها باید بیشتر صادرات کنند.

نه، برای اینکه آمار هر کشوری را ببینید، وقتی صادرات می‌کنند، قیمتی که می‌نویسند قیمت «فوب» است؛ یعنی قیمت موقعی است که شما این کالا را در بندر در کشتی می‌گذارید یا در مرزی که باید از آن رد شود و برود، در ترن یا کامیون می‌گذارید که فرق نمی‌کند؛ به آن قیمت، فوب می‌گوییم. واردات ما بر اساس قیمت «سیف» است. اختلاف بین این دو، خودش تراز را به هم می‌زند. خارج از این، ممکن است شما یک درآمد دیگری داشته باشید که جزو اینها نمی‌آید؛ مثلا در مورد ایران، ما به دلایلی نفت را جزو صادراتمان حساب نمی‌کردیم، به خاطر اینکه نفت را کنسرسیوم صادر می‌کرد، ما درآمد داشتیم که می‌رفت وزارت دارایی. از نظر اقتصادی شاید این حرف خیلی صحیح نباشد، ولی می‌خواهم بگویم در عمل مکانیزم کار چطور بود؛ در نتیجه ما در صادرات خودمان نفت را نشان نمی‌دادیم. از این هم استفاده می‌کردیم و بعضی از کشورها که به ما می‌گفتند ما از شما نفت وارد می‌کنیم، می‌گفتیم نه، شما از کنسرسیوم می‌گیرید یعنی یک مقدار به ما قدرت چانه‌زنی می‌داد، ولی مفهوم اقتصادی درستی نداشت، در نتیجه آن چیزی که شما به عنوان صادرات می‌بینید نفت در آن نیست.