تکامل سیستم‌های پرداخت اعتباری
این مدل که به سرعت توانسته جای خود را در سبد محصولات مالی باز کند، به مصرف‌کنندگان این امکان را می‌دهد که بدون نیاز به پرداخت فوری، کالاها و خدمات مورد نیاز خود را تهیه کنند. در سال۲۰۲۴، بازار جهانی BNPL به ارزش 309.2میلیارد دلار رسیده و پیش‌بینی می‌شود که تا سال‌های آینده با نرخ رشد سالانه ترکیبی 25.5درصد به رشد خود ادامه دهد. این افزایش به‌دلیل افزایش تقاضا برای خریدهای آنلاین و همچنین استفاده گسترده از این خدمات در میان جوانان و نسل‌های جدید است، در این میان با وجود رشد سریع این بازار، نگرانی‌هایی نیز پیرامون BNPL وجود دارد. یکی از مهم‌ترین نگرانی‌ها این است که بسیاری از مصرف‌کنندگان به‌دلیل سهولت استفاده از این روش، بیش از توان مالی خود خرید می‌کنند و این منجر به افزایش بدهی‌های معوق و مشکلات مالی می‌شود.
طبق گزارش‌ها، در ایالات متحده، متوسط بدهی هر کاربر BNPL حدود ۸۸۳دلار است و در بریتانیا، نسل جوان‌تر بیشترین میزان بدهی BNPL را دارند. با افزایش نگرانی‌ها درخصوص بدهی‌های روزافزون و فشارهای مالی، نیاز به بازآفرینی و ارائه مدل‌های مکمل، بیش از پیش احساس می‌شود. در این میان، مدل‌هایی چون SNBL (ذخیره کن، بعدا بخر) به‌عنوان راهکارهایی مسوولانه و پایدارتر به‌عنوان مکملی برای مدل BNPL برای مدیریت مالی، به کمک بانک‌ها آمده‌اند تا سبد محصولات خود را با نیازهای مشتریان امروز همگام سازند. این سیستم‌ها در کشورهای مختلف به‌ویژه در آسیا و اروپا به سرعت در حال گسترش هستند. به‌عنوان مثال، در هند و مالزی، شرکت‌های فین‌تک که خدمات SNBL ارائه می‌دهند، به مشتریان این امکان را می‌دهند که با پس‌انداز منظم و بهره‌مندی از تخفیف‌ها و پاداش‌های ویژه، به اهداف مالی خود دست یابند. در کشورهای غربی نیز، SNBL به‌عنوان یک ابزار مالی مکمل برای BNPL در حال رشد است؛ زیرا این مدل‌ها به مصرف‌کنندگان کمک می‌کنند تا بدون نیاز به ایجاد بدهی‌های جدید، به اهداف مالی خود دست یابند.
با توجه به نیاز روزافزون به محصولات مالی متنوع و هوشمند، بانک‌ها هم تلاش می‌کنند تا با تلفیق مدل‌های مالی مکمل، خدماتی نوین و متناسب با شرایط اقتصادی ارائه دهند. این ترکیب نه تنها به افزایش پایداری مالی کمک می‌کند، بلکه به بانک‌ها امکان می‌دهد تا با ارائه محصولات متنوع‌تر، جایگاه خود را در بازار تثبیت کنند.
1- مدل (Save Now, Buy Later (SNBL: زیرساختی برای محصولات بانکی مسوولانه
مدل SNBL یکی از برجسته‌ترین نمونه‌های این رویکرد نوین است که به مصرف‌کنندگان امکان می‌دهد قبل از انجام خرید، مبلغ مورد نیاز را ذخیره کنند. این مدل نه تنها به تقویت فرهنگ پس‌انداز کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به توسعه محصولات جدید بانکی منجر شود. به‌عنوان مثال، بانک‌ها می‌توانند حساب‌های پس‌انداز ویژه‌ای طراحی کنند که مصرف‌کنندگان را به جمع‌آوری منابع مالی قبل از خرید ترغیب کند. این محصولات، با ارائه تخفیف‌ها و پاداش‌های ویژه، می‌توانند انگیزه‌ای مضاعف برای پس‌انداز ایجاد کنند و در عین حال، خطرات ناشی از بدهی‌های غیرقابل مدیریت را کاهش دهند.
2- مدل ( Pay Now, Pay Later (PNPL :ترکیبی هوشمند برای مدیریت هزینه‌ها
مدل PNPL با ترکیب پرداخت نقدی و پرداخت اقساطی، به مصرف‌کنندگان این امکان را می‌دهد که بخشی از هزینه‌ها را در ابتدا پرداخت کنند و مابقی را در اقساط تعیین‌شده تسویه کنند. این مدل به‌عنوان یک محصول بانکی می‌تواند به کاهش فشار مالی و تشویق به رفتارهای مالی مسوولانه منجر شود. بانک‌ها می‌توانند با ارائه این مدل به مشتریان، علاوه بر کاهش ریسک، رضایت بیشتری را در میان مصرف‌کنندگان ایجاد کنند.
3- مدل (Invest Now, Pay Later (INPL: پیوندی نوین بین سرمایه‌گذاری و مصرف
مدل INPL با ترکیب ویژگی‌های سرمایه‌گذاری و پرداخت معوق، به مشتریان این امکان را می‌دهد که قبل از دریافت محصول، در آن سرمایه‌گذاری کنند. این مدل که به‌ویژه در حوزه تامین مالی جمعی (Crowdfunding) کاربرد دارد، به بانک‌ها اجازه می‌دهد تا با ارائه محصولات سرمایه‌گذاری نوین، مشتریان خود را در مسیر سرمایه‌گذاری هوشمند و مصرف هدفمند هدایت کنند.
