پارکینگ خودروسازان محلی برای محصولات ناقص

با قیمت‌گذاری خودرو در حاشیه بازار و جبران ضرر خودروسازان اگر تولید جهش پیدا نکند لااقل روند نزولی نیز نخواهد داشت.به اعتقاد بسیاری از کارشناسان با قیمت‌گذاری خودرو در حاشیه بازار هم دلالان از این بازار کوچ خواهند کرد و هم خودروساز فرصتی برای تنفس دوباره آن هم در شرایط کنونی اقتصادی کشور پیدا می‌کند. با این حال با توجه به عمر کوتاه دولت دوازدهم فراهم کردن زمینه آزادسازی قیمت خودرو سخت یا شاید ناممکن به‌نظر آید با این حال برای تحقق رشد تولید گریزی از آن نیست. اما با وجود تمام مشکلاتی که بر سر راه تولید وجود دارد خطوط خودروسازان از تولید بازنمی‌ایستد و تولید خودرو همچنان تداوم دارد. حال این سوال مطرح است که در سال جدید تداوم تولید با چه ظرفیتی صورت خواهد گرفت؟ آنچه مشخص است در شرایط کنونی که خودروسازان با مشکلات نقدینگی و عدم تامین قطعه داخلی و خارجی به واسطه شیوع ویروس کرونا مواجه هستند، تولید خودروهای ناقص دور از ذهن نیست.

همچنین چین از مبادی اصلی تامین قطعات اصلی تجهیزات، به خصوص قطعات با فناوری پیشرفته برای شرکت‌های خودروسازی کشور است. محدودیت‌های اعمال شده در پروازهای مبدأ چین از یکسو و کاهش تولید قطعات در این کشور به‌دلیل شیوع ویروس کرونا سبب شده تا این موضوع مطرح شود که تامین قطعه خودروسازان در ماه‌های ابتدایی سال ۱۳۹۹ با مشکل مواجه می‌شود. از طرف دیگر شرایط تحریمی حاکم بر صنعت خودرو و محدودیت‌هایی که از این ناحیه ایجاد شده نیز سبب شده خودروسازان از ذخیره کافی قطعه برخوردار نباشند، که این موضوع نگرانی‌ها را افزایش داده است. در صورتی که روند تامین قطعات و مواد اولیه از چین تسهیل نشود، این احتمال وجود دارد که شرکت‌های خودروساز مجبور شوند بار دیگر تولید خودروی ناقص را در دستور کار قرار دهند. بر این اساس تامین قطعات از استان‌های بیشتر درگیر با این ویروس ازجمله البرز، تهران و قم زیاد بوده و با درگیری این استان‌ها، به احتمال زیاد تامین قطعات با مشکل مواجه خواهد شد، زیرا حجم زیادی از قطعات خودروسازی از این استان‌ها در حال تامین است. به این ترتیب تولید خودروهای ناقص با توجه به تامین قطعات برای خطوط تولید در این شرایط دور از ذهن نیست، هر چند این روند در سال گذشته نیز ادامه داشته و مسوولان ایران خودرو و سایپا وعده پایان این ماجرا را تا اواخر زمستان داده بودند. آنچه مشخص است تا روند تامین قطعه در خطوط تولید روی روال نباشد احتمال تولید خودروی ناقص هست؛ چراکه خودروسازان خطوط تولید خود را به‌دلیل نبود چند قطعه متوقف نمی‌کنند. با این حال اخبار مطلوبی هم از شرکت‌های خودروساز به گوش نمی‌رسد به‌طوری‌که بنابر اخبار رسیده از دو خودروساز بزرگ کشور، آنها نه تنها در اواخر سال گذشته، بلکه در فروردین ماه نیز به‌دلیل کمبود قطعات، بخشی از محصولات‌شان را به‌صورت ناقص تولید کرده و امکان تجاری‌سازی‌شان را نیافته‌اند.

هنوز آمار رسمی از محصولات ناقص ایران خودرو و سایپا اعلام نشده، اما آن طور که یک منبع آگاه عنوان کرده، بالغ بر ۵۰ هزار دستگاه خودروی ناقص در دو خودروساز بزرگ کشور پیش از آغاز سال جدید، به تولید رسیده است. این عدد منهای تولیدات ناقص خودروسازان در مقطع قبلی یعنی حدفاصل آغاز تحریم‌ها در مرداد ۹۷ تا دی ماه ۹۸ است. اما تولید خودروی ناقص در شرکت‌های خودروساز را قطعه‌سازان هم تایید می‌کنند. به گفته برخی از فعالان صنعت قطعه به‌دلیل شیوع کرونا و همچنین بدهی خودروسازان به این صنعت، امکان تولید انبوه قطعه فراهم نبوده و خودروسازان هم چاره‌ای جز تولید ناقص خودرو نداشتند.اما تولید محصولات ناقصی که سر از پارکینگ خودروسازان درمی‌آورند مسبوق به سابقه است؛ چراکه خودروسازان در سال ۹۷ نیز به‌دلیل نبود قطعه و همین‌طور نگه داشتن سطح آماری تولید، خودروهای خود را در پارکینگ‌ها جای می‌دادند. طبق برخی آمارهای رسمی از سال ۹۷ خودروسازان بیش از ۲۰۰ هزار دستگاه خودروی ناقص تولید کرده بودند که به‌دلیل نقص قطعه امکان حضور در بازار خودرو را نداشتند. اما خبر مربوط به تولید محصولات ناقص از سوی یکی از فعالان صنعت قطعه در سال گذشته افشا شد. با این حال برای بسیاری از مشتریان این سوال مطرح بود که چرا با وجود نبود قطعه، خودروساز خطوط تولید را متوقف نمی‌کند و همچنان اصرار به تولید محصول ناقص دارد؟ در این زمینه برخی از کارشناسان خودرویی اظهار نظر کردند که تبعات توقف خطوط تولید بسیار بیشتر از تداوم آن با وجود نبود قطعه است.به گفته این کارشناسان یکی از تبعات توقف خط، بیکاری کارگران بود که خودروسازان تحت هیچ شرایطی حاضر به پذیرش آن نبودند.در هر صورت آنچه مشخص است تولید محصولات ناقص به‌دلیل عدم تامین قطعات داخلی و خارجی بار دیگر از سر گرفته شده و گویا خودروسازان در اولین هفته فعالیت خود طی سال‌جاری نیز تولید جدیدی نداشته و مشغول تکمیل ناقصی‌ها بوده‌اند. این روند البته ظاهرا هنوز هم ادامه دارد؛ منتها با این تفاوت که در کنار آن، روند عادی تولید نیز در جریان است.