لحظه‌های آخر زندگی آقای بازیگر

مهران رنجبر کارگردان در «مارلون براندو» لحظه مرگ شخصیت را دستمایه قرار داده‌ایم. مارلون براندو خسته از یکسری اتفاقات زندگی خودش است و روایت او به‌عنوان بزرگ‌ترین بازیگر قرن بیست‌ویکم برای مخاطب جذاب است. من بیوگرافی او را روایت نمی‌کنم، بلکه نگرش خودم را از لحظه‌ای از زندگی او روایت می‌کنم. من برای روایت لحظه احتضار او، ماریا اشنایدر، مریلین مونرو و یک طرفدار مریض که خیلی او را اذیت کرده و همین‌طور پدرش را به داستان راه داده‌ام. نکته ناگفته درباره شیوه روایت من این است که طبیعتا باید داستان من بر اساس واقعیت و مستندات زندگی آن شخصیت باشد. ولی تخیلی که من اضافه می‌کنم در فرم نمایش است که به سمت گروتسک یا اکسپرسیونیسم می‌روم و تخیلم در بخش کارگردانی فعال است، اما برای نوشتن نمایش‌نامه بر اساس مستندات جلو می‌روم و چیزی را کم‌وزیاد نمی‌کنم.براندو به‌شدت تبهکار و باهوش بوده، خیلی نابغه بوده و البته منفی و گنگستر. اینها نکاتی است که برای من آن‌چنان مهم بود که تصمیم گرفتم این نمایش را روی صحنه بیاورم. آدم خنگ و مثبت و معمولی چالشی برای روی‌صحنه‌آوردن ندارد. منابعم برای شناخت شخصیت او یکی کتابی بود با عنوان «ترانه‌هایی که مادرم به من آموخت» که اتوبیوگرافی اوست. همین‌طور مصاحبه لارنس گلوبل با براندو که کتابش به فارسی هم ترجمه شده. فیلم مستند بسیار قدرتمندی هم درباره براندو دیدم که اتفاقا به‌تازگی ساخته شده است.

 مارلون براندو را مهران امام‌بخش بازی می‌کند، چون به‌شدت شبیه براندو در فیلم «اینک آخرالزمان» فرانسیس فورد کاپولاست. نقش ماریای بیمار را هم یلدا عباسی بازی می‌کند. یلدا یکی از نقش‌های اصلی «خانه برناردا آلبا»ی دکتر علی رفیعی بود که همین موضوع من را برای انتخابش ترغیب کرد. نقش پدر مارلون براندو را به امین میری دادم و نقش یک سگ را هم که بسیار قدرتمند در این نمایش حضور دارد علی‌پویا قاسمی بازی می‌کند. از نظر من بهترین بازیگرهای ایران در این گروه جمع شده‌اند، چون همه‌‌ آنها بازیگرانی بسیار تحلیلگر هستند. ما چهارماه تمرین کردیم. امروز نمایش‌هایی روی صحنه می‌روند که فقط ۲۰روز برای آنها تمرین شده؛ اما این بازیگرها بسیار همراه بودند و پا به پای من جلو آمدند.پیش از این نیز درباره شخصیت‌های دیگری متن نوشته و روی صحنه برده‌ام. درواقع من اول نویسنده و کارگردانم و بعد بازیگر. همیشه درگیر تئاتر هم بوده‌ام و همچنان هستم. ممکن بود سالی یک‌بار کارگردانی کنم؛ اما الان برایم نویسندگی و کارگردانی مهم‌تر است. تماشاگر با دیدن این نمایش‌ها به‌شدت از خودش می‌ترسد و من کاری کرده‌ام که مخاطب، با دیدن نمایش براندو مراقب خودش باشد.

به‌شدت دوست دارم مولف باشم و امضای خودم را داشته باشم. طوری که هرکس به تماشای نمایشم آمد، بدون دیدن بروشور بفهمد این نمایش کار من است. افق گسترده‌ای را برای این هدف ترسیم کردم و قطعا پرتره‌هایی قوی‌تر روی صحنه خواهم آورد. امیدوارم فرهنگ تئاتردیدن بالا برود و تماشاگر به‌دنبال تئاتری باشد که اندیشه منتقل می‌کند، نه تئاتری که صرفا بازیگر معروف دارد یا او را می‌خنداند! تمام فلاکت و بدبختی فرهنگی این روزهای ما این است که ما خوراک اشتباه به تماشاگر دادیم و تماشاگر فقط می‌گوید می‌خواهم دو ساعت بخندم! تقصیر تماشاگر هم نیست، با خوراکی که گرفته بدعادت شده.باید جرات به خرج داد و فضا را عوض کرد. ممکن است در آغاز با شکست هم مواجه شویم. اگر یک نفر هنرمند است و مولف، باید رنج را بپذیرد. امیدوارم مردم و مخاطبان بفهمند تئاتر، اندیشه است و جایی برای خندیدن نیست. برای خندیدن باید به تئاتر آزاد بروند؛ اما در تئاتر حرفه‌ای باید بیایند و اندیشه ببینند. متاسفانه بعضی هنرمندان ما در همین تئاتر حرفه‌ای به‌خاطر پول، تئاتر آزاد اجرا می‌برند و این فلاکت است.نکته: پس از بازگشایی سالن‌های تئاتر که در چند روز اخیر به خاطر پیشگیری از شیوع بیشتر کرونا تعطیل شده بودند، می‌توانید این نمایش را ساعت ۲۱ هر شب در سالن استاد ناظرزاده‌کرمانی تماشاخانه ایرانشهر تماشا کنید.