دشمن سرسخت شهرسازی

همان فرد با پوشیدن جامه‌ حکمران شهری در شورای عالی‌شهرسازی یا سازمان عمران و بهسازی یا ادارات و دوایر دیگر دولتی‌ ـ حکومتی به‌عنوان تصویب‌کننده‌ این طرح‌ها حاضر می‌شود. گروه «فضا و دیالکتیک» فرزند همین شرایط است. سه سال پیش وقتی ما تصمیم گرفتیم ادبیات انتقادی در حوزه مطالعات شهری را بسط و ترویج دهیم هنوز هیچ جریان نظام‌مند و بادوامی در این حوزه شکل نگرفته بود. البته متون انتقادی در حوزه مطالعات شهری از سال‌ها پیش نوشته و منتشر می‌شدند اما به دلایل مختلف تبدیل به جریان فکری نمی‌شدند. از آنجاکه بخش قابل توجهی از متون و منابع شهری در دانشگاه‌ها و توسط استادان دانشگاه تولید می‌شد، بدیهی بود که تالیفات و ترجمه‌های انتقادی جسته و گریخته شانس این را نداشتند که به جریان غالب تبدیل شوند. دلیل دیگر کیفیت نه‌چندان قابل قبول ترجمه‌های ادبیات انتقادی بود. متاسفانه کیفیت این ترجمه‌ها به شکلی بود که محققان و دانشجویان بعد از خواندن چند صفحه عطایش را به لقایش می‌بخشیدند و دیگر به سمت این دست کتاب‌ها نمی‌رفتند.

ما در گروه فضا و دیالکتیک سه هدف عمده را دنبال می‌کنیم؛ نخست آنکه می‌خواهیم جای خالی اندیشه‌ شهری انتقادی را در میان جریان‌های مرسوم مطالعات شهری پر کنیم. دوم آنکه تا حد امکان ترجمه‌ای دقیق و خوشخوان در اختیار مخاطب قرار دهیم. سومین و شاید مهم‌ترین هدف ما از انتشار مجموعه «فلسفه، سیاست و شهر» اندیشیدن به وضعیت حال حاضر خودمان است. تصور می‌کنیم این متون که ترکیبی از تالیف و ترجمه است به ما این امکان را می‌دهد تا از مدخلی دیگر به وضعیت شهری ایران بیندیشیم. به عبارت دیگر امیدواریم انتشار این مجموعه خمیرمایه‌‌‌ای نظری به دست دهد تا از رهگذرش بتوانیم مناسبات جاری دور و اطرافمان را تبیین کنیم. آنری لوفور دشمن سرسخت شهرسازی و دستگاه‌های تکنوکرات بود و از کار آنها با نام «تروریسم فکری» یاد می‌کرد. از نظر لوفور ائتلاف میان حکمرانان شهری و استادان دانشگاهی با امکانات و رسانه‌هایی که در دست دارند تعیین می‌کند که چه چیزی گفته شود و چه چیزی گفته نشود.