نگاه نویسنده
شوک نفتی و بیماری هلندی
این درحالی بود که دولت درآن زمان خود را متعهد به‌صرف هزینه‌های هنگفت عمومی کرده بود و کاهش درآمدهای نفتی به‌دلیل کاهش قیمت نفت سبب کاهش توانایی عملی دولت درپاسخ به مطالبات عمومی شد. این رخداد یادآور ظهور این بیماری اقتصادی در هلند است. هلند درسال ۱۹۵۹ منابع گاز طبیعی زیادی کشف کرد. در اوایل دهه ۱۹۶۰ سرعت بهره‌برداری از آن افزایش و منابع ارزی عظیم و غیرقابل انتظاری نصیب هلند شد. این امر سطح جدیدی از رفاه را برای این کشور رقم‌زد، ولی ۱۰ الی ۱۵ سال بعد تورم افزایش یافت، صادرات تولیدی و نرخ رشد درآمد کاهش پیدا کرد و بیکاری شدت گرفت. نیروی کار و امکانات تولید، اعم از مسکن و خدمات اداری، از بخش صنعتی به بخش خدمات منتقل و صنایع مهم هلند تقریبا از بین رفت و صنایعی هم که ماندند قدرت رقابت بین‌المللی خود را از‌دست دادند. این فرآیند اقتصاد هلند را با بحران جدی مواجه ساخت. این پدیده اصطلاحا بیماری هلندی نام گرفت. در کشور ما پس از پایان جنگ در سال ۱۳۶۷، دو مولفه شرایط جنگی و قیمت‌های پایین نفت دست به دست هم دادند و مشکلات زیادی را برای اقتصاد کشور به‌وجود آوردند. ۱۰ سال بعد یعنی سال ۱۳۷۷، مولفه رکود اقتصادی آغاز شده از سال ۱۳۷۵ و قیمت‌های پایین نفت دوباره همان شرایط را رقم زدند و دشواری‌های زیادی را برای حوزه سیاست‌گذاری اقتصادی به‌وجود آوردند. پنج مولفه: سیاست تثبیت قیمت انرژی، سیاست تثبیت نرخ ارز، سیاست کاهش نرخ سود بانکی، تحریم‌های تجاری مالی و شرایط سیاسی آن مقطع و نهایتا اصلاح قیمت‌های حامل انرژی با یکدیگر تلاقی کردند و شرایطی بسیار سخت‌تری از شرایط بیماری هلندی برای کشور رقم زدند. بروز این پدیده بود که موجب شد من و همکارم
آقای رضا منوچهری‌راد به آن توجه کنیم و کتاب بیماری هلندی در اقتصاد ایران را تالیف کنیم. به این امید که خدمت کوچکی به توسعه اقتصادی کشور کرده باشیم. با توجه به مطالب ارائه شده، مطالعه این کتاب به علاقه‌مندان حوزه توسعه اجتماعی-اقتصادی کشور توصیه می‌شود.
ارسال نظر