فقر موروثی

به گزارش گروه آنلاین روزنامه دنیای اقتصاد؛ در اقتصاد، چرخه فقر یا تله فقر هنگامی رخ می‌دهد که به نظر می‌رسد فقر به ارث رسیده است و نسل‌های بعدی راه گریزی از آن ندارند.

این وضعیت ناشی از سازوکار‌های خودتقویت‌کننده‌ است که باعث می‌شود فقر، پس از به وجود آمدنش تداوم یابد، مگر اینکه مداخله‌ای از خارج صورت بگیرد.

این فقر می‌تواند در طول نسل‌ها باقی بماند و هنگامی که در کشورهای در حال توسعه پدید آید، به عنوان یک تله توسعه نیز شناخته می‌شود.

خانواده‌هایی که در چرخه فقر به دام افتاده‌اند، منابع لازم برای فرار از فقر، مانند سرمایه مالی، تحصیلات یا ارتباطات را ندارند.

افراد فقیر به دلیل فقر به منابع اقتصادی و اجتماعی دسترسی ندارند. این کمبود ممکن است بر فقر آنها بیفزاید. این می‌تواند به این معنی باشد که فقرا در طول زندگی خود فقیر باقی می‌مانند.

روبی کی. پِین، روان‌شناس آموزشی و نویسنده کتاب «چهارچوبی برای درک فقر»، بین فقر موقعیتی، که عموماً می‌تواند در اثر یک حادثه خاص در طول زندگی فرد یا اعضای خانواده سبب ایجاد وضعیت فقر شود، و فقر نسلی، که یک چرخه است و از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود، تمایز قائل می‌شود و در ادامه استدلال می‌کند که فقر نسلی فرهنگ و الگوهای اعتقادی متمایز خود را دارد.

مقاله‌ای دیگر با عنوان «آیا کودکان فقیر به بزرگسالان فقیر تبدیل می‌شوند؟»، تحرک درآمد نسلی در آمریکای شمالی و اروپا را مورد بحث قرار می‌دهد.

این مقاله با مشاهده این نکته آغاز می‌شود که در ایالات‌متحده تقریباً نیمی از کودکانی که از والدین کم‌درآمد متولد می‌شوند، بزرگسالان کم‌درآمد هستند.

تاثیرات بین‌نسلی در خانواده‌های دچار فقر شدید به قدری قوی است که «چرخه شکست رشد بین‌نسلی» را ایجاد می‌کند که برخی از پژوهشگران آن را شکست رشد مداوم نیز می‌نامند.

بنابراین، فرار از فقر شدید باید یک مساله به‌شدت سیاسی تصور شود که بر اساس درک پویایی بین‌نسلی در سطح خانواده و ساختار اجتماعی ایجاد شده است.

در کشورهایی که فقر نسلی را تجربه می‌کنند، کودکان خانواده‌های کم‌درآمد معمولاً فرصت‌های کمتری نسبت به آنهایی دارند که از پس‌زمینه‌های برتر آمده‌اند.

در کشورهای در حال توسعه، عوامل زیادی می‌توانند در تله فقر نقش داشته باشند، از جمله: دسترسی محدود به اعتبارات و بازارهای سرمایه، تخریب شدید محیط زیست (که پتانسیل تولید کشاورزی را از بین می‌برد)، حکمرانی فاسد، فرار سرمایه، سیستم‌های آموزشی ضعیف، اکولوژی (بوم‌شناسی) بیماری، فقدان مراقبت‌های بهداشتی عمومی، جنگ و زیرساخت‌های ضعیف.

در حالی که داشتن والدین کم‌درآمد و تجربه محرومیت مادی نقش مهمی در انتقال فقر دارد، شرایط پیچیده اجتماعی و بهداشتی نیز از عوامل اصلی کاهش سرمایه‌گذاری در آینده کودکان و در نتیجه افزایش نرخ فقر کودکان است.

رویکرد کاهش فقر دونسلی، بر آموزش، بهداشت و خدمات اجتماعی و فرصت‌هایی متمرکز است که والدین و فرزندان به‌شدت به آن نیاز دارند تا خانواده‌های خود را از اعماق اسارت فقر به وضعیتی باثبات و سالم از نظر روحی، جسمی و مالی برسانند.

هندی‌هایی که در خانواده‌های کم‌درآمد متولد می‌شوند، از فقر نسلی رنج می‌برند. بر اساس گزارش سال ۲۰۲۰ مجمع جهانی اقتصاد در مورد تحرک اجتماعی جهانی، هفت نسل طول می‌کشد تا یک هندی که در فقر بزرگ شده، به درآمد متوسط جامعه هند برسد.//

منبع: تجارت فردا، شماره ۵۷۴