چرخش بورس و حضور در ارتفاع 17000

شروین شهریاری

عکس: آکو سالمی

سرمایه‌گذاران بورس تهران هفته جاری را با فضایی منفی و حاکمیت صف‌های فروش آغاز کردند، اما پس از افت پرشتاب در دو روز آغازین (که منفی‌ترین روزهای بازار در سال ۸۹ بودند) جو مزبور تغییر کرد. بدین ترتیب از روز دوشنبه چهره یک بازار متعادل و فزونی نسبی تقاضا در بورس قابل رصد بود؛ امری که موجب شکست سطح ۱۷هزار واحدی و رشد یک‌دهم‌درصدی شاخص کل در این هفته شد. به نظر می‌رسد با توجه به رشد شتابان بازار در دو ماه گذشته و پررنگ‌تر شدن ابهامات به ویژه در زمینه طرح هدفمند کردن یارانه‌ها، در حال حاضر سرمایه‌گذاران با احتیاط بیشتری به فعالیت می‌پردازند و از شتاب تقاضای خریداران و رشد بی‌محابای قیمت روزانه سهام تا حدی کاسته شده است؛ هر چند شرایط موجود کماکان منجر به غلبه عرضه‌ها و ورود بازار به فاز منفی پایدار نشده است.

هزار توی واگذاری خودرویی‌ها

واگذاری بلوک‌های ۱۸‌درصدی ایران‌خودرو و سایپا از اواسط سال گذشته محرک بخش قابل‌توجهی از معاملات روزانه در بازار سهام بوده است. پس از واگذاری بلوک‌های ایران خودرو و سایپا در ماه گذشته و به ویژه با توجه به ماهیت خریداران (که عمدتا تعاونی کارکنان این شرکت‌ها بودند) به نظر می‌رسید که پرونده واگذاری‌ها با حداقل تغییرات در وضعیت جاری شرکت‌ها بسته شده باشد. اما انتشار خبر عدم قطعیت معامله بلوک ایران خودرو در چند روز گذشته منجر به سایه‌انداختن مجدد مباحث مربوط به خصوصی‌سازی بر معاملات سهام خودروسازان شده است. به‌رغم واریز وجه ۱۲۰‌میلیارد‌تومانی بابت حصه نقدی معامله ایران خودرو، ظاهرا تغییر ترکیب خریداران بلوک و خروج سرمایه‌گذاری صنعت و معدن (با سهم دو‌درصدی) از کنسرسیوم، منشا اختلافات کنونی بر سر قطعیت معامله شده است. با توجه به عدم توافق موجود بین بورس، سازمان خصوصی‌سازی و خریداران، احتمال ابطال معامله و برگزاری مجدد مزایده وجود دارد. این در حالی است که در خصوص بلوک ۱۸‌درصدی سایپا نیز شایعات و گمانه‌زنی‌ها در خصوص احتمال عدم واریز وجه نقدی معامله و ابطال آن ادامه دارد. بدین ترتیب ایران خودرو و سایپا هفته را با افت پرشتاب قیمت سهام آغاز کرد، اما نوسانات سهام این گروه در سه روز بعد منجر به رشد ۳/۰درصدی شاخص صنعت در مقیاس هفتگی شد. با اتفاقات اخیر می‌توان گفت پرونده خصوصی‌سازی این شرکت‌ها کماکان بازخواهد ماند و شایعات پردامنه پیرامون این واگذاری‌ها، احتمالا محرک نوسانات قیمت سهام در کوتاه مدت خواهد بود.

موج تقاضا برای سهام بیمه

عرضه اولیه پنج‌درصد از سهام بیمه دانا در هفته جاری مانند جرقه ای بود که شعله تقاضا برای صنعت کوچک بیمه در بورس را مجددا شعله ور کرد و سهام سه شرکت بیمه ای دیگر بورس و فرابورس را با انبوه تقاضای خرید و عرضه قطره چکانی مواجه کرد. در روز سه‌شنبه، سهام بیمه دانا با قیمت ۲۶۱۰۰‌ریالی وارد بورس شد تا با P/E معادل ۲/۱۳ مرتبه عنوان بالاترین نسبت قیمت بر درآمد در بین ۱۴ شرکت اصل۴۴ در روز عرضه اولیه (بر اساس اعلام درآمد آتی) را از آن خود کند. این در حالی است که درآمد ۱۳‌میلیارد‌تومانی فروش املاک (۱۲۳۳‌ریال به ازای هر سهم) بر اساس اظهارات در جلسه معارفه با توجه به اختلاف مالیاتی ۱۱‌میلیارد‌تومانی و ناکامی شرکت در تامین نظر مراجع مربوطه می‌تواند به عنوان پوشش زیان احتمالی وارده از این محل در نظر گرفته شود. بدین ترتیب اتکا بر پیش‌بینی درآمد کنونی منوط به اظهار نظر کمیسیون ۲۵۱ مکرر و وزیر اقتصاد و مهم‌تر از آن تحقق فروش املاک خواهد بود. در هر حال کشف قیمت ۲۷۴‌میلیارد‌تومانی برای ارزش روز بیمه دانا آنقدر عجیب بود که حتی مدیرعامل شرکت را به اظهارنظر واداشت و وی قیمت مزبور را بالا و غیرمنطقی خواند. گذشت زمان، مشخص خواهد کرد که هیجان کنونی در بین خریداران- که با روند کسب عایدات آتی از سهام این صنعت تناسبی ندارد- تا چه زمان خواهد توانست محرک رشد قیمت سهام و افزایش ارزش بازار بیمه‌ای‌ها در بورس باشد.

تحرکات حقوقی در گروه تجهیزات

گروه تجهیزات همچون هفته‌های پیشین کماکان از سهام مورد توجه بازار با حجم معامله بالا هستند. در نماد«فاذر» خرید سهام توسط گروه تعاونی ایران خودرو این مجموعه را به کسب کرسی هیات مدیره نزدیک کرده است. در نماد«فاراک» پس از واگذاری سهم دولت به صندوق ذخیره فرهنگیان، حضور این نهاد در معاملات روزانه سهام این شرکت به چشم می‌خورد. در این راستا واگذاری سهام از صندوق ذخیره به زیرمجموعه‌ها و نیز خرید «فاراک» توسط سرمایه‌گذاری دانایان پارس قابل اشاره است. در نماد «رمپنا»؛ عرضه سهام توسط شرکت سرمایه‌گذاری کارکنان (خریدار بلوک ۲۰‌درصدی به قیمت ۲۹۱‌تومان به ازای هر سهم در سال گذشته) منجر به کنترل رشد قیمت سهم و تعادل معاملات شده است. در تحولی دیگر، حضور بازارگردان گروه ایران خودرو یعنی سرمایه‌گذاری سمند به عنوان خریدار در نماد «بکام» به عنوان یک شرکت نامرتبط با صنعت خودرو جلب توجه می‌کند.

اژدهای زرد؛ یک گام تا قهرمانی!

انتشار عملکرد فصل دوم اقتصاد ژاپن در هفته جاری و مقایسه آن با عملکرد چین نشان می‌دهد در صورت تعمیم عملکرد دو کشور به مقیاس سالانه، اقتصاد چین برای نخستین بار در طول تاریخ به حجم ۴/۵تریلیون‌دلار تولید به مبلغ اسمی دست یافته و بالاتر از ژاپن با تولید ۳/۵تریلیون‌دلاری ایستاده است. بدین ترتیب پس از سه دهه رشد شتابان، این کشور تنها یک گام بلند تا رسیدن به صدر اقتصاد جهان فاصله دارد. بانک آمریکایی گلدمن‌ساکس پیش‌بینی کرده است که در صورت تداوم رشد فعلی، اقتصاد چین در سال ۲۰۲۷ از اقتصاد آمریکا - که اکنون حجمی در حدود ۱۴تریلیون‌دلار دارد- عبور خواهد کرد. چین، به‌رغم دست یابی به رتبه دوم در اقتصاد دنیا از لحاظ سرانه تولید ناخالص ملی در رتبه ۱۲۷ قرار دارد که نشان دهنده پتانسیل افزایش رفاه مردمان و به تبع آن رشد اقتصادی این کشور است. با در نظر گرفتن نیاز روزافزون چین به مواد خام، تحولات اقتصادی آن در یک دهه آینده در مرکز توجه تحلیل گران بازار کالا قرار می‌گیرد؛ توجه به این مساله برای سرمایه‌گذاران بورس تهران که بیش از نیمی از شرکت‌های بازار را وابسته به قیمت‌های جهانی می‌بینند نیز حائز اهمیت فراوان خواهد بود.