بورس در فاز رکوردشکنی

کارشناسان رفت و برگشت سریع شاخص‌ها در روز گذشته را بیش از آنکه سیگنالی در جهت ترس سهامداران بدانند، بازتاب طبیعی برخورد شاخص با سطوح مقاومتی مهم مطرح می‌کنند. با این حال، تقویت تقاضا در ادامه معاملات و بازگشت جریان خرید، مسیر شاخص را مجددا صعودی کرد و نماگر اصلی بازار توانست پرونده خود را در کانال ۳‌میلیون و ۶۵۶ هزار واحدی ببندد. به این ترتیب شاخص کل برای یازدهمین روز متوالی با رشد همراه شد.

 فراز و فرود بازار یکشنبه

بازار سهام پس از تجربه یک روز پرشتاب و هیجانی در روز شنبه، طی معاملات دیروز در ابتدا وارد فاز تعادلی شد، اما به مرور احیا شد و با قدرت کار خود را تمام کرد. معمولا شاخص‌ها بعد از عبور از سطوح تاریخی، وارد فاز احتیاط شده و معامله‌‌گران در این سطوح با احتیاطی مضاعف عمل می‌کنند. اما آنچه در جریان داد و ستدهای دیروز رخ داد عملا مقطعی بود. به این صورت که احتیاط سهامداران منجر به افزایش عرضه‌ها شد و شاخص کل برای مدتی به زیر سطح ۳.۶‌میلیون واحدی سقوط کرد. با این حال، واکنش مثبت نمادهای شاخص‌ساز و فعال شدن تقاضا در این محدوده، مانع از تثبیت شاخص در سطوح پایین‌تر شد و بازار بار دیگر به تعادل نسبی بازگشت. در همین حال، شاخص هم‌وزن که در آغاز معاملات نشانه‌هایی از تداوم رشد را بروز داده بود، تحت‌تاثیر افزایش عرضه در نمادهای کوچک‌تر، بخشی از رشد خود را پس داد و در مسیر نوسانی قرار گرفت.

این در حالی است که نماگر مذکور نیز در این روز به سرعت به مدار صعودی بازگشت. آمار معاملات نیز موید همین تغییر فضا است. ارزش معاملات خرد از مرز ۱۶ هزار‌ میلیارد تومان عبور کرد که بیانگر تداوم تحرک در دادوستدها است. ورود پول حقیقی به میزان هزار و ۱۸۳‌میلیارد تومان نیز نشان می‌دهد بخشی از معامله‌گران ترجیح داده‌اند در سطوح فعلی اقدام به شناسایی سود نکنند. مجموع این متغیرها حکایت از آن دارد که بازار سهام در مقطع کنونی همچنان می‌تواند به مسیر صعودی خود ادامه دهد. کارشناسان معتقدند؛ بازار در حال ارزیابی توان خود برای تثبیت در کانال‌های جدید و آماده‌سازی برای حرکت بعدی است.

در جریان معاملات روز گذشته، بازگشایی نماد «وامید» پس از برگزاری مجمع، نقش قابل‌توجهی را در تقویت و رشد شاخص بازار ایفا کرد. به‌ طوری‌که این نماد به‌تنهایی حدود ۱۸ هزار واحد اثر مثبت بر شاخص کل گذاشت و به تداوم حرکت شاخص در سطوح تاریخی کمک کرد. بررسی رفتار کلی بازار نشان می‌دهد که رشد شاخص بازار تنها به رشد برخی نمادها محدود نبوده و متغیرهایی نظیر انتظارات تورمی، افزایش نرخ ارز و بهبود چشم‌انداز سودآوری شرکت‌ها همچنان به‌عنوان محرک‌های اصلی تقاضا عمل می‌کنند. در مجموع، نوسانات معاملات روز گذشته بیانگر ورود بازار به مرحله‌ای حساس است که در آن، تداوم صعود نیازمند حفظ تعادل میان جریان پول و مدیریت فشارهای عرضه خواهد بود. شاخص کل دیروز با رشد ۰.۷۶ درصد به سطح ۳‌میلیون و ۶۵۶ هزار واحد رسید.

شاخص هم‌وزن نیز با رشد ۰.۶۸ درصد در محدوده یک‌ میلیون و ۲۳ هزار واحد ایستاد. در فرابورس نیز شاخص کل این بازار، ۱.۱۴ درصد رشد را تجربه کرد. عملکرد شاخص کل فرابورس نیز در قیاس با شاخص‌های بورسی بهتر بود. همچنین هزار و ۱۸۳میلیارد تومان پول حقیقی وارد بازار شد و ارزش معاملات خرد بازار سهام نیز به محدوده ۱۶ همت رسید. صندوق‌های درآمد ثابت نیز که در روز شنبه با خروج پول سنگین همراه شده بودند در جریان دادوستدهای دیروز با خروج بیش از هزار‌ میلیارد تومان پول حقیقی همراه شدند.

بازار سهام روزهای حساسی را می‌گذراند و باید دید چه تغییراتی در مسیر بازارها رقم خواهد خورد. محمد خبری‌ز‌اد، تحلیلگر بازارهای مالی در گفت‌وگو با  «دنیای اقتصاد» گفت: شاخص کل بار دیگر سقف‌های جدیدی را لمس کرد و به سطوح تازه‌ای رسید. او همچنان مهم‌ترین محرک‌های رشد بازار را تحرکات مثبت بازارهای موازی می‌داند. محرک دوم نیز رشد قیمت فلزات جهانی است. به‌طوری‌که بسیاری از فلزات اساسی از جمله مس و روی، رکوردهای جدیدی را در قیمت‌های خود ثبت کردند. مجموعه این عوامل باعث شد از ابتدای هفته در اغلب نمادها شاهد تشکیل صف‌های خرید و تقاضای پرحجم باشیم. این تحلیلگر بازار سرمایه تاکید کرد: نکته مهم این است، تا زمانی که خبر منفی معناداری به بازار مخابره نشود، به نظر می‌رسد روند کلی بازار همچنان مثبت باقی بماند. نگاه غالب بازار بر این است که دولت و بانک مرکزی ناگزیر خواهند بود ارز شرکت‌های صادرات‌محور را از سازوکارهای موجود به سمت تالار دوم هدایت کنند و بر مبنای همین انتظار، بسیاری از سرمایه‌گذاران اقدام به خرید سهام کرده‌اند که از منظر تحلیلی نیز منطقی به نظر می‌رسد.

 او در ادامه اظهار کرد: افزایش نرخ دلار در بازار آزاد می‌تواند به‌طور مستقیم بر نرخ معاملات در بورس کالا اثرگذار باشد. برداشت فعالان بازار این است که این اثرگذاری در نهایت محقق خواهد شد و اگر خبر منفی پیرامون اجرای این سیاست منتشر نشود، مسیر بازار همچنان صعودی خواهد بود؛ هرچند در این مسیر توقف‌ها و دست‌به‌دست شدن سهام کاملا طبیعی است. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به شرایط تورمی اقتصاد اظهار کرد: با رشد نرخ دلار و تداوم تورم بالا، سهام نیز عملا چاره‌ای جز رشد ندارد تا دست‌کم از تورم عقب نماند. اگرچه بازار از نظر ریالی رکوردهای جدیدی ثبت کرده، اما از منظر دلاری هنوز به سطوح پیش از جنگ امسال نرسیده و فاصله معناداری با آن دارد. خبری‌زاد توضیح داد: در اردیبهشت‌ماه امسال نرخ دلار در محدوده ۸۰ تا ۸۵ هزار تومان قرار داشت، درحالی‌که در روزهای اخیر دلار به کانال ۱۲۸ هزار تومان هم رسیده و رشدی بیش از ۵۰ درصد را تجربه کرده است. با این حال، بازار سرمایه به همان نسبت رشد نکرده و این موضوع نشان می‌دهد بورس از منظر دلاری همچنان جا‌مانده‌تر از تورم حرکت می‌کند و فعلا در حال همگام شدن با آن است.

این کارشناس با اشاره به چشم‌انداز پیش‌روی بازار گفت: به اعتقاد من، اگر اخبار مربوط به قطعیت انتقال نرخ ارز شرکت‌ها از بازار توافقی به نرخ‌های بالاتر در بازار دوم به‌صورت شفاف اعلام شود، بازار می‌تواند با رشد سریع‌تر و پرقدرت‌تری همراه شود. نکته مهم آن است که هنوز نرخ‌های جدید ارز، به‌ویژه دلارهای بالای ۱۲۰ هزار تومان، به‌طور کامل در صورت‌های مالی شرکت‌ها و گزارش‌های ماهانه منعکس نشده است. با تحقق این موضوع، سطح ارزندگی شرکت‌ها حفظ خواهد شد و می‌توان انتظار تداوم رشد بازار را داشت. هرچند همان‌طور که اشاره شد، احتمال نوسان و درگیری عرضه و تقاضا، از جمله در معاملات فردا کاملا وجود دارد.

حجت سرهنگی، کارشناس بازار سرمایه نیز در گفت‌وگو با‌ «دنیای اقتصاد» به وضعیت بازار سهام و سقف‌شکنی‌های پی‌در‌پی شاخص‌ها اشاره کرد و گفت: بورس تهران در هفته‌های اخیر بار دیگر چهره‌ای پرقدرت از خود به نمایش گذاشته است. شاخص‌ کل، به رکوردشکنی‌های خود ادامه داده و برای نخستین‌بار وارد کانال ۳.۶‌میلیون واحدی شده است. هرچند برخی رویدادهای مقطعی نظیر تقسیم سود مجامع، برخلاف انتظارات اولیه واکنش‌هایی را در برخی نمادها رقم زد، اما مسیر کلی بازار تحت‌تاثیر متغیرهای بنیادین همچنان صعودی باقی مانده است.

به گفته این کارشناس، مهم‌ترین موتور محرک رشد اخیر بورس، افزایش قابل‌توجه نرخ ارز در ماه‌های اخیر است. عاملی که به‌طور سنتی اثر مستقیم بر سودآوری شرکت‌های صادرات‌محور و دلاری دارد. امکان تسعیر ارز در تالار دوم و نزدیک شدن نرخ‌های مبادله‌ای به بازار آزاد، شرایط مساعدتری برای شناسایی درآمد و رشد فروش شرکت‌ها فراهم کرده است. تجربه دوره‌های گذشته نیز نشان می‌دهد که افزایش نرخ ارز، در میان‌مدت از طریق بهبود سود عملیاتی شرکت‌ها، به رشد قیمت سهام و شاخص‌های بورسی منجر می‌شود.

او در ادامه افزود: در عین حال، نزدیک شدن به پایان آذرماه و موعد ارائه لایحه بودجه سال آینده، عامل مهمی برای افزایش احتیاط معامله‌گران به شمار می‌رود. بودجه همواره یکی از متغیرهای تعیین‌کننده فضای بازار سرمایه بوده و می‌تواند سمت‌وسوی انتظارات را تغییر دهد. با این حال، رشد پایه پولی، افزایش نقدینگی و استمرار فشارهای تورمی، همچنان سرمایه‌گذاران را به سمت دارایی‌های واقعی سوق داده است. دارایی‌هایی که شامل سهام، طلا، ارز و ابزارهای کالایی می‌شوند. در این میان ذکر این نکته حائز اهمیت است که در چنین فضایی، نگهداری ریال، گزینه‌ای غیر‌جذاب محسوب می‌شود.

 حجت سرهنگی با بیان اینکه از منظر ارزش‌گذاری نیز‌ با وجود رشد اخیر شاخص‌ها، ارزش دلاری بازار سرمایه همچنان در سطوحی کمتر از ۱۰۰‌میلیارد دلار قرار دارد، گفت: سطحی که نشان می‌دهد بخش قابل‌توجهی از رشد اخیر، بیشتر جنبه جبران جاماندگی ‌ نسبت به تورم و نرخ ارز را داشته تا ورود به فاز حبابی. در صورت نبود ریسک‌های شدید سیاسی و سیستماتیک، بازار سهام همچنان از جذابیت نسبی برخوردار است. در هفته‌های پیش‌رو، انتشار آمار تولید و فروش شرکت‌ها و سپس صورت‌های مالی ۹ماهه، نقش کلیدی در جهت‌دهی معاملات خواهد داشت. این گزارش‌ها می‌توانند تصویر شفاف‌تری از عملکرد واقعی بنگاه‌ها ارائه دهند و مبنای تصمیم‌گیری دقیق‌تری برای سرمایه‌گذاران فراهم کنند. در این میان، توجه به شرکت‌هایی که با وجود بنیاد مناسب، رشد کمتری را تجربه کرده‌اند، می‌تواند ریسک کمتری داشته و پتانسیل بازدهی بالاتری را در ادامه مسیر فراهم کند البته مشروط بر آنکه انتخاب‌ها بر پایه تحلیل بنیادی و تکنیکال انجام شود.