بورس جاماندگی خود را جبران می‌کند یا از سایر بازارها سبقت خواهد گرفت؟

برای بررسی میزان جا‌‌‌‌‌‌ماندگی بورس، نباید شاخص‌کل ملاک باشد، بلکه لازم است جهت پردازش این موضوع، به ارزش دلاری بازار توجه کنیم تا به میزان جاماندگی بازار در چند سال‌اخیر پی برده شود. به‌عنوان مثال، شاخص‌کل از زمانی‌که آقای پزشکیان رئیس‌جمهور ایران شدند، از نظر ارزش دلاری ۱۶‌درصد، نسبت یک سال‌گذشته ۳۱‌درصد و از اردیبهشت سال‌۱۴۰۲، ۴۰‌درصد پایین‌تر قرارگرفته‌‌‌‌‌‌ایم، بنابراین نباید به این موضوع توجه کرد که شاخص‌کل به سقف قبلی خود رسیده‌است. حتی اگر‌ ارزش دلاری بازار سرمایه را نسبت به سقف سال‌۹۹ بررسی کنیم، این اختلاف افزایش شدیدی پیدا می‌کند و به ۷۲‌درصد می‌رسد. لازم به ذکر است که ارزش دلاری بازار سرمایه به حدی نزول ‌کرده که حتی نسبت به سقف دی‌‌‌‌‌‌ماه سال‌۹۲، حدود ۳۲‌درصد پایین‌تر قرارگرفته‌است. 

بنابراین رشد بازار باید از دو جنبه بررسی شود؛ مورد اول، به بازار سرمایه نگاه تورمی دارد، از منظر شرایط تورمی، بازار سرمایه نسبت به سایر بازارها جامانده است. نگاه دوم از جنبه سودسازی شرکت‌ها را ارزیابی می‌کند و به میزان سودآوری شرکت‌ها توجه دارد. با توجه به اینکه در سه سال‌گذشته و دولت سابق، دست‌‌‌‌‌‌اندازی به سود شرکت‌ها بسیار زود بوده، عملکرد سودسازی شرکت‌ها کاهش‌یافته و افت بازار سرمایه در این مدت از این جهت بوده و به‌طور طبیعی، فعالان بازار سرمایه نیز نحوه سودسازی شرکت‌ها را برای سرمایه‌گذاری ملاک قرار می‌دهند.  برای اینکه عملکرد شرکت‌ها در سودسازی بهبود پیدا کند، باید سیاست‌های حمایتی مانند افزایش نرخ ارز نیمایی و کاهش شکاف آن با نرخ ارز در بازار آزاد ادامه داشته‌باشد، تا شاهد رشد سودآوری شرکت‌های صادرات‌‌‌‌‌‌محوری که درآمد دلاری دارند، باشیم.

مداخلات قیمتی نیز از جمله عواملی است که باعث‌شده درآمد شرکت‌ها نتواند بهای تمام‌شده و هزینه‌های آنها را پوشش دهد. مثال اصلی در زمینه مداخله قیمتی، شرکت‌های خودروسازی هستند. سایر تصمیمات حمایتی در سایر صنایع مانند پتروشیمی‌ها، پالایشی‌‌‌‌‌‌ها و شرکت‌های معدنی هم باید ادامه‌دار باشد و در صورت اتخاذ تصمیمات مثبت رشد بازار سرمایه تشدید خواهد یافت و از تورم هم سبقت خواهدگرفت. عملکرد بازار سرمایه به‌‌‌‌‌‌گونه‌‌‌‌‌‌ای بوده که نسبت به سایر بازارها جا ‌مانده و این فنر فشرده ‌شده و به‌صورت یک‌باره و سریع رشد می‌کند و از سایر بازارها سبقت گرفته و مانند سال‌۹۹ دچار حباب مثبت می‌شود، اما برای جبران جاماندگی نسبت به سایر بازارها، مسیر زیادی باقی ‌مانده‌است.

پیش‌بینی بازار دوشنبه

وضعیت بازار سرمایه در دو روز اول هفته نشان می‌دهد؛ در صورت نبود رخدادهای غیرمنتظره منفی بورس دوشنبه، مثبت خواهد بود. سطح مقاومت شاخص درمیان ۲‌میلیون ۳۰۰‌هزار و ۲۰ واحد و ۲‌میلیون ۳۰۰‌هزار و ۵۰ واحد قرار دارد و با رسیدن شاخص به این سطح، یعنی بورس به سطح قبلی خود رسیده و بازدهی آن صفر است. با تداوم این معاملات، سطح مقاومت مذکور شکسته خواهدشد و بازار تا انتهای هفته مثبت خواهد بود. احتمال اصلاح بازار همیشه وجود دارد و باید همیشه آن را درنظر گرفت اما در بازارهای شدیدا صعودی، بازار در‌برابر اصلاح خست به خرج می‌دهد و مقاومت می‌کند. به‌نظر می‌رسد در سومین روز معاملاتی هفته، گروه بانکی و خودرویی به دلیل انتشار اخبار مثبت ورود پول خوبی را به‌ثبت برسانند، وضعیت بازار سرمایه به وضعیت صنعت خودرو وابسته است و نمی‌توان رهبری این صنعت را انکار کرد و هر آنچه که برای این صنعت مثبت باشد، به نفع بازار است و به رشد بورس کمک می‌کند.