چرا شاخص‌کل از مقاومت پیش‌روی خود عبور نکرد؟
مقاومت سه روزه بورس
علی محمدی / دنیای اقتصاد
شاخص‌کل بورس برای عبور از مقاومت داینامیک مذکور، به محرکی از جنس بنیادی و نه صرفا خبر احتیاج داشت، چراکه بازار به کانال ۲.۱ و ۲.۲میلیون‌واحدی با متغیرهای فعلی اقتصاد و سود مورد پیش‌بینی از سال‌مالی۱۴۰۳، بسیار حساس است. عدم‌تحقق وعده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های تیم اقتصادی دولت چهاردهم و گسترش تنش‌ها موجب شد تا شاخص بازار با احترام به مقاومت مورد اشاره مسیر نزولی را پیش بگیرد. با توجه به محدودیت دوباره دامنه‌نوسان به یک‌درصد، اصلاح نماگر اصلی نه از جنس قیمتی بلکه از جنس زمانی خواهد بود. با مشخص‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شدن نتیجه انتخابات آمریکا، احتمالا یک ابهام بزرگ از سرراه بازار حذف خواهد شد و مسیری شفاف‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر در انتظار بازار است. ارزش معاملات دوباره به کانال ۲همت بازگشته و طی ۴ روز معاملاتی اخیر بیش از ۲هزار و ۲۰۰میلیارد‌تومان سرمایه حقیقی از بازار خارج شده‌است. به‌نظر می‌رسد، بازار برای رهایی از فضای رخوت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انگیز فعلی باید، هم نیازهای بنیادی خود را برآورده و هم آرامش سیاسی را تجربه کند.
ترمز بورس کشیده شد
بورس تهران به لحاظ فنی و تکنیکال در محدوده‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای قرار داشت که می‌توانست با عبور از آن وارد یک روند صعودی قوی شود. مقاومت داینامیک ۲میلیون و ۱۵۰هزار‌واحدی به ۲دلیل می‌توانست سرنوشت بازار را تعیین کند. اول آنکه با عبور از آن شاخص‌کل می‌توانست از یک روند نزولی کوتاه‌مدت خارج‌شده و یک روند صعودی را در میان‌مدت تا سقف قبلی دنبال کند. دوم، از منظر بنیادی طی یک‌سال اخیر محدوده ۲میلیون و ۱۵۰هزار واحد تا ۲میلیون و ۲۵۰هزار واحد منطقه متعادل‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تری برای شاخص‌کل بوده‌است، چراکه محدوده فوق، با مفروضات بنیادی موردانتظار بازار و نرخ بهره بسیار بالا- که یک ضرورت برای کنترل تورم در اقتصاد بوده‌است- تطابق داشته‌است، ضمن آنکه همواره در منطقه قیمتی مذکور، ارزش معاملات به اعداد مناسبی رسیده‌است. با عبور از دالان قیمتی ۲میلیون و ۲۰۰هزار واحد و تثبیت در کانال‌های بالاتر- نه صرفا حضور کوتاه‌مدت همانند اردیبهشت۱۴۰۳- می‌توان به انتظارات بازار از متغیرهای بنیادی پی برد. فعلا بازار بر آن است تا بورس را بر اساس نرخ بهره۳۰درصدی، ارزش‌گذاری کند. نرخ بهره‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ای که در اقتصاد ایران نه توسط بازار بلکه کاملا دستوری تعیین می‌شود، به همین‌دلیل اگر شاخص‌کل بورس در کانال۲.۳میلیون واحدی برای میان‌مدت ساکن شود، احتمالا بازار نرخ بهره پایین و رشد دلار نیما (رشد قابل‌توجه و اثرگذار برای کاهش اختلاف با قیمت دلار بازار آزاد) را پیش‌بینی می‌کند. اگر چنین فرض شود، محدوده۲.۲میلیون‌واحدی مقاومت روانی برای شاخص‌کل بورس خواهد بود، به‌طوری‌که ماموریت این مقاومت روانی تا انتخابات آمریکا به طول می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌انجامد، پس از آن با توجه به نتیجه انتخابات و اثرات آن بر اقتصاد ایران می‌توان برای بازار، مفروضات جدیدی را مدنظر قرارداد، اما با توجه به سابقه تاریخی انتخابات آمریکا و اثرات آن بر بورس تهران می‌توان با احتمال بسیار بالایی عبور از ۲.۳میلیون را سناریوی برنده دانست.
تداوم رالی بازارهای جهانی
با وجود آنکه با آغاز هفته جدید در بازارهای جهانی افت قیمتی کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها را شاهد بودیم، اما احتمالا رشد قیمت‌های جهانی در انتظار است. همچنین محرک‌های اقتصادی چین اثر خود را بر بورس چین گذاشته و چند روزی است که بورس چین نیز به رونق برگشته است. این موضوع می‌تواند قیمت فولاد را به‌عنوان یکی از اثرگذارترین کامودیتی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های بورس تهران دستخوش تغییر کند. این درحالی است که همچنان قیمت نفت پایین است و برای رشد کرک‌اسپرد پالایشگاه‌های ایران و قیمت محصولات پتروشیمی‌های بالادست مانند متانول و اوره، قیمت بالای نفت موردانتظار خواهد بود. نفت‌برنت همچنان در کانال ۷۱دلار قرار دارد. فولاد بر اساس قیمت‌های مناطق مختلف به‌طور میانگین ۴۷۰دلار مورد معامله قرار می‌گیرند. امید است با بهبود اقتصاد چین قیمت فولاد از این سطح قیمتی پایین‌تر نیاید، چراکه می‌تواند کارنامه بدی را از فولادی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها برجای بگذارد.
خبرهای جدید از کدال
سامانه پرطرفدار کدال طی چند روز اخیر شاهد گزارش‌های ماهانه شهریورماه سال‌جاری بود تا بر آن اساس، بازار بر گزارش‌های درآمدی ۶ماهه نیز تسلط یابد. به‌طور کلی گزارش‌های شهریور برای برخی از صنایع نظیر فولاد، به دلیل قطعی برق، چندان جذاب نبود، اما بازار موفق شد تا در ششمین ماه، بیش از ۲۷۴هزار میلیارد‌تومان درآمد را در گزارش‌های خود ثبت کند که نسبت به ماه قبل یک‌درصد افزایش یافته‌است. همچنین این سطح از درآمد نسبت به شهریورماه سال‌قبل، ۹درصد بهبود یافته‌است. درآمد۶ماهه سال‌جاری نسبت به مدت مشابه سال‌قبل، ۱۹درصد افزایش یافته‌است. همچنین درآمد دلاری بازار نیز ۵درصد بهبود یافته‌است. «دنیای‌اقتصاد» طی روزهای آینده به‌طور مفصل درخصوص جزئیات این گزارش‌ها، مطلبی را به چاپ خواهد رساند.
بازار می‌تواند رشد کند؟
از اول شهریور، آنقدر سطح حمایت اقتصادی از بازار افزایش یافت که حتی جنگ اسرائیل و لبنان نیز به بازار خط نداد و روند سبز بورس ادامه‌یافت. هیچ ریسکی قدرت تخریب بازار را به اندازه ریسک اقتصادی ندارد. ریسکی که نرخ تنزیل بازار را افزایش دهد و مستقیما بر ارزش واقعی سهام اثرگذار باشد. با انگیزه کمی که برای کاهش سریع اختلاف دلار نیما و آزاد در بازار وجود دارد، نمی‌توان حمایت اقتصادی از بازار را واقعی قلمداد کرد. افزایش نرخ بهره حتی به قصد کنترل نرخ تورم نیز می‌تواند بازار را وارد رکود کند. همه این موارد، احتمالا به سرکوب P/E بازار منجر شده و تحقق بورس ۳۰۰میلیارد دلاری در این شرایط سخت است.
