تکالیف پیش‌ روی دولت چهاردهم

علی بهشتی‌ روی/کارشناس بازار سرمایه با توجه به اوضاع نا‌مطلوب بازار سرمایه که در چند سال اخیر تجربه کرده‌ و عدم تحقق وعده‌های بورسی، بازار سرمایه در میان صحبت‌های کاندیداهای ریاست‌جمهوری و مردم، از اهمیت بالایی برخوردار بود. هر یک از کاندیداهای ریاست‌جمهوری دیدگاه‌های مختلفی نسبت به بازار سرمایه داشتند و به دلیل وجود برخی از متخصصان اطراف مسعود پزشکیان و نگاه وی به اقتصاد، حضور اهالی بازار سرمایه در انتخاب شدن ایشان پر‌رنگ بود. دیدگاه اهالی بازار سرمایه و فعالان بر این است که باید ریل‌گذاری اقتصادی نسبت به گذشته عوض شود. مهم‌ترین مسائلی که بازار سرمایه از آن تاثیر می‌پذیرد شامل نرخ بهره بانکی، اقتصاد دستوری، سیاست‌های اتخاذشده بانک مرکزی در بازار پول که مقابل بازار سرمایه بود، ارز چندنرخی، برداشته شدن تحریم‌ها و پذیرش FATF است که در میان انتخابات مطرح شده بود.

به عنوان یک فعال بازار سرمایه لازم به ذکر است در صورتی که حتی نیمی از موارد مذکور در دولت جدید حل شوند، بازار سرمایه بهبود خواهد یافت و از این وضعیت خروج پیدا خواهد کرد. تقدم و تاخری در این موارد وجود ندارد، اما برخی از این مسائل مانند تحریم‌ها در بلندمدت و سایر مشکلات داخلی مانند تک‌نرخی شدن ارز، کاهش نرخ بهره بانکی، عدم اتخاذ تصمیمات خلق‌الساعه و حمایت از بورس کالا می‌توانند در کوتاه‌مدت حل شوند و اثر مثبت خود را روی بازار سرمایه داشته باشند.

لزوم استقلال سازمان بورس

حضور وزیر اقتصاد در جلسات شورای عالی بورس جهت حفظ حقوق سهامداران و شنیدن دغدغه‌های فعالان بازار سرمایه و کانون کارگزاران، کانون نهادهای مالی و کانون سهامداران حقیقی که در آینده تشکیل می‌شود، از اهمیت بالایی برخوردار است؛ چرا که باید از نظرات اعضای این سه کانون در تصمیمات کلان استفاده شود و میان وزیر اقتصاد و ریاست سازمان هماهنگی لازم وجود داشته باشد. به عنوان مثال ریاست سازمان وظیفه‌ای ندارد تا عدد شاخص را مدیریت کند. به نظر می‌رسد همان‌طور که نهاد بانک مرکزی از استقلال نسبی برخوردار است، این استقلال باید به سازمان بورس نیز برگردد و وزیر اقتصاد می‌تواند این استقلال را به این نهاد برگرداند. با توجه به اینکه در شرایط تحریم، دولت به درآمدهای مالیاتی روی آورده است، مالیات‌ستانی نباید به‌گونه‌ای باشد که دست‌درازی به سود و درآمد بنگاه‌ها تلقی شود.

باید حمایت از تولید به گونه‌ای باشد که افزایش سودآوری بنگاه‌ها در نظر گرفته شود تا بدین شکل هم حقوق سهامداران حفظ شود و هم درآمدهای مالیاتی افزایش یابد؛ در این صورت است که هر سه طرف تولیدکننده، دولت و سهامدار منتفع خواهند شد. نمی‌توان ریزش‌های فعلی را به دولت و کابینه جدید مرتبط دانست چرا که هنوز بسیاری از مسائل شفاف نشده و تصمیمات خاصی اتخاذ نشده‌اند.  اسامی زیادی برای انتخاب کابینه ردوبدل می‌شوند اما هیچ‌کدام رنگ واقعیت به خود نگرفته‌اند و برای قضاوت نباید عجله کرد. به نظر می‌رسد با آمدن تیم جدید، شش ماه دوم برای بازار جذاب‌تر رقم بخورد.