سوت پایان ابهام، آغاز رشد بورس؟ صبا طاهریان/ دنیای اقتصاد

 نماگر اصلی بازار در هفته معاملاتی منتهی به ۲۱ فروردین‌ماه مثبت ۰.۴۹درصد رشد هفتگی را به ثبت رسانده بود. نماگر هموزن نیز که سنجه قابل‌قبولی برای ارزیابی وضعیت همه‌جانبه بازار سهام است، همگام با افت هفتگی سایر نماگرهای اصلی بازار سهام، با نزول ۳.۶۹درصدی مواجه شد و در ساعات پایانی آخرین روز معاملاتی هفته گذشته در سطح ۷۲۳هزار و ۵۶۶واحدی قرار گرفت. این نماگر نسبت به دو هفته گذشته ۲.۵۹درصد افت هفتگی را ثبت کرده است.

شاخص کل فرابورس نیز که نشانگر مناسبی برای واکاوی وضعیت سهام مختلف فرابورسی است، حدود ۳.۰۷درصد سرخ‌پوش بود و در نهایت هفته گذشته معاملاتی را در ارتفاع ۲۴هزار و ۶۱۵واحدی به پایان رساند. هفته‌ای که سپری شد میانگین ارزش معاملات خرد بازار سرمایه که شامل سهام و حق تقدم بازار می‌شود، مقدار ۲هزار و ۶۴۸میلیارد تومانی را به ثبت رساند. به علاوه در هفته اخیر حدود ۲هزار و ۷۶۶میلیارد تومان سرمایه از بازار کوچ کرده است. هفته گذشته بازار در حالی گام به نبرد معاملاتی گذاشت که از روز یکشنبه بنابر صلاحدید سازمان بورس و اوراق بهادار دامنه نوسان محدود شد و هیجان بازار کمی آرام شد.

این روزها ریسک‌های سیستماتیک معادلات منطقه‌ای فاز جدیدی به بازارهای مالی القا کرده‌اند. ریختن ترس سرمایه‌گذاران از ورود نقدینگی به بازار و فعالیت در آن را تا زمانی که روی خوش آرامش به بازار برنگردد نمی‌توان جست‌و‌جو کرد. با این وجود به نظر می‌رسد در صورتی که تنش‌های منطقه‌ای با شیب مناسبی کاهش یابند، بازار می‌تواند وضعیت مناسب‌تری به خود بگیرد.

بازار از نگاه کارشناسان

حسین مرید‌سادات، کارشناس بازار سرمایه، هفته‌ای را که گذشت این‌گونه تشریح کرد: هفته گذشته را چندان نمی‌توان هفته معاملاتی نامید. تنش‌های هفته‌های گذشته وضعیت بازارهای جهانی را از حالت معمول خارج کرده است. پس از محدود شدن دامنه نوسان بازار از روز یکشنبه زیر سایه تنش‌های منطقه‌ای، بازار سرمایه نوسان بخصوصی را از خود متبادر نساخته است. محدود شدن دامنه نوسان از دومین روز معاملاتی هفته گذشته در حالی رخ داد که بسیاری از کارشناسان نسبت به چرایی عدم تعطیلی بازار با سازمان بورس اختلاف‌نظر داشتند.

بازار هفته گذشته یک بازار کاملا کم‌عمق زیر سایه تنش‌ها و تهدیدات بود. از دست نرفتن محدوده ۲میلیون و ۲۰۰هزار واحدی شاخص کل بورس تهران و سطح ۷۲۰هزار واحدی برای شاخص کل هموزن نکته مثبت هفته گذشته بازار بود. دو پیوت ماژوری که می‌تواند به هر دلیلی محل چرخش بازار باشد، در ریسک سیستماتیکی که در چند ماه گذشته ناشی از معادلات منطقه‌ای باشد، از دست نرفته است و تا زمانی که دامنه نوسان به حالت طبیعی خود باز‌نگردد و محدود باشد، نمی‌توان عیار واقعی بازار را سنجید.

این کارشناس بازار سرمایه در خصوص صحبت‌های مجید عشقی در گفت‌وگوی زنده هفته گذشته افزود: رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در گفت‌وگوی زنده خود در صداوسیما صحبت‌هایی درباره وضعیت بازار انجام داد. در بررسی کارنامه عملکردی چند ماه گذشته رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار چندان نمی‌توان نقاط مثبت ویژه‌‌ای یافت. با این وجود رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به نرخ بهره تعیین‌شده از سوی بانک مرکزی انتقاد خود را ابراز داشت.

این کارشناس بازار سرمایه در پایان افزود: بنابراین به نظر می‌رسد همچنان تاثیر تنش‌های منطقه‌ای هر چند به طور اندک در بطن بازار سرمایه وجود داشته باشد و نمی‌توان آن را کتمان کرد. اما روند پرتلاطم بازار در روزهای آینده احتمالا کاهش پیدا کند و با گذشت زمان وضعیت متعادل‌تری در بازار برقرار شود.

نیما نائینیان، کارشناس بازار سرمایه، هفته گذشته بورس را بدین شکل شرح داد: زمانی که دامنه نوسان به مثبت و منفی تقلیل می‌یابد، قدرت تحلیل‌پذیری بازار کاهش پیدا می‌کند. بازار سرمایه در حالی به فعالیت خود در روزهای پایانی فروردین‌ماه سال جاری ادامه می‌داد که زیر سایه ریسک‌های سیستماتیک و غیرسیستماتیک ماه‌های گذشته را سپری کرده بود. اما باید دانست که در شرایط فعلی بازار از ارزندگی بالایی برخوردار است یا خیر. برای پاسخ به این پرسش بهترین فاکتور لازم بررسی ارزش دلاری بازار است. ارزش دلاری بازار در روزهای گذشته به کمتر از ۱۴۰میلیارد دلار رسیده که در مقایسه با ارزش دلاری بازار اسفندماه سال ۹۸ این رقم به حد عجیبی افت کرده است. بنابراین به نظر می‌رسد بازار در یکی از با‌ارزش‌ترین زمان‌های خود برای سرمایه‌گذاری قرار گرفته است. نکته دیگر این است که P/E بازار و حتی P/E TTM بازار در مقایسه با میانگین چند سال گذشته وضعیت معمولی دارد. می‌توان نتیجه گرفت با وجود اینکه ارزش دلاری بازار افت داشته است، اما سیاستگذار همچنان چشم به تامین نقدینگی موردنیاز خود از بازار دوخته است. در کل می‌توان نتیجه گرفت که بازار با فروکش کردن تب التهابات و تنش‌های منطقه‌ای، همچنان از جذابیت بالایی برخوردار خواهد بود.

این کارشناس بازار پیرامون صحبت‌های رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار در روز سه‌شنبه گفت: انتقادات مجید عشقی در خصوص سود سپرده‌های ۳۰درصدی منصفانه بود. با وجود اینکه به نظر می‌رسد سود سپرده‌های ۳۰درصدی برای وضعیت بازار آسیب‌زا بوده، اما اقدامی از سوی او برای بهتر کردن وضعیت بازار رخ نداده است. به نظر می‌رسد سازمان بورس در زمان فعلی به حاشیه رانده شده و اقدام چندانی در خصوص حفظ حقوق سهامداران در شرایط گوناگون اتفاق نمی‌افتد. در پایان به نظر می‌رسد از تب‌و‌تاب نوسانات و نااطمینانی‌ها همزمان با کاهش تنش‌ها کاسته شود و بازار وضعیت مطلوب‌تری به خود بگیرد.