خوش‌بینی سرمایه‌گذاران در بوته آزمایش
سالی نوسانی مقابل بازارهای مالی
شاخص معیار وال استریت، S&P۵۰۰، بعد از روندصعودی ۹هفته‌ای پایان سال ۲۰۲۳، سال جدید را نوسانی آغاز کرده است. داده‌های قوی بازار کار آمریکا و همچنین تورم بالاتر از انتظار دسامبر، امید سرمایه‌گذاران را برای کاهش زودهنگام و سریع نرخ بهره در سال جاری را کم‌رنگ کرده بود، اما با انتشار داده‌های حاکی از تضعیف تورم تولیدکننده که روز جمعه منتشر شدند، فضا دوباره تغییر کرد. در مجموع بازارهای سهام و بدهی جهانی دو هفته اخیر درحال درجا زدن بوده‌اند. ناظران پیش‌بینی می‌کنند که بازارهای مالی در سال ۲۰۲۴ پرافت‌و‌خیز باشند. معامله‌گران خود را برای سناریوی خوش‌بینانه آماده کرده‌اند، اما چشم‌انداز اقتصاد با توجه به نااطمینانی‌ها و رویدادهای مهم ژئوپلیتیک، مبهم است. بنابراین، سرمایه‌گذاران مجبور خواهند شد دائما در رویکرد خود بازنگری کنند.
چرخش بانک‌های مرکزی به سمت کاهش نرخ بهره در کانون توجه قرار خواهد گرفت. گرچه تورم سریع‌تر از انتظار کاهش یافته است، اما سیاستگذاران سعی کرده‌اند در مقابل انتظارات برای کاهش تهاجمی نرخ‌های بهره (که در معاملات بازارهای آتی منعکس شده است) مقاومت کنند. مدیران بانک مرکزی اروپا هفته گذشته هشدار دادند که شتاب افت تورم احتمالا در سال ۲۰۲۴ کند خواهد شد. درعین‌حال، خانوارها و کسب‌وکارها اثر تاخیری نرخ بهره بالا را رفته‌رفته احساس خواهند کرد. تا نیمه دوم سال، مسیر حرکت نرخ بهره باید روشن‌تر شده باشد. تا آن زمان هرگونه کاهش نوسانات بازار منوط به کم شدن شکاف میان انتظارات سرمایه‌گذاران و بانک‌های مرکزی درمورد نرخ بهره خواهد بود. درعین‌حال، تلاش فدرال رزرو برای کوچک کردن ترازنامه خود، باعث حمایت از قیمت اوراق خزانه آمریکا در بازار می‌شود. با این وجود، حرکت بانک مرکزی آمریکا روی مرز مبهم میان میزان نقدینگی «کافی» و «فراوان»، بازارها را در اضطراب نگه خواهد داشت.
ریسک سیاسی
فراتر از سیاست‌های بانک‌های مرکزی، سال شلوغ انتخابات‌ها در جهان تاثیر زیادی بر بازارهای مالی خواهد گذاشت. بیش از دومیلیارد نفر در بیش از ۵۰ کشور امسال پای صندوق‌های رای می‌روند. وعده‌های انتخاباتی مبتنی بر استقراض، سرمایه‌گذارانی را که اکنون گرفتار تبعات کسری بودجه عظیم دولت‌ها و بدهی‌های عمومی سنگین هستند، بیشتر نگران می‌کند. با توجه به اوج‌گیری حجم انتشار اوراق بدهی، وقوع واکنش منفی در بازار بدهی امری محتمل به نظر می‌رسد.
نتیجه انتخابات در کشورهایی همچون آمریکا و تایوان پیامدهای مهم جهانی در پی خواهد داشت. به قدرت رسیدن مجدد دونالد ترامپ در آمریکا می‌تواند بسیار خطرناک‌تر از دوره قبل ریاست‌جمهوری او باشد. نظرسنجی‌ها و مبارزات انتخاباتی می‌توانند آرامش معامله‌گران را به هم بزنند. و گرچه بازارها واکنش شدیدی به تشدید مناقشات بین حماس و اسرائیلی‌ها نشان ندادند، اما ریسک یک درگیری جدی در خاورمیانه افزایش یافته است. حملات متقابل حوثی‌های یمن و نیروهای آمریکایی و بریتانیایی و ناآرام شدن دریای سرخ نیز نوسانات قیمت نفت را تشدید کرده است. هرچقدر اختلالات در این آبراه استراتژیک طولانی‌تر شود، زنجیره‌های تامین بین‌المللی آسیب بیشتری خواهند دید.
اخبار شرکت‌ها، به‌خصوص در بخش فناوری، به نگرانی‌ها می‌افزاید. هیجان خرید برای سهام شرکت‌های مرتبط با حوزه هوش مصنوعی موجب ایجاد نگرانی در مورد ارزش‌گذاری بسیار بالای سهام این شرکت‌ها و تمرکز افراطی بازار بر این بخش شده است. هفت غول فناوری آمریکا اکنون تقریبا یک‌پنجم ارزش بازار شاخص جهانی سهام MSCI را تشکیل می‌دهند. امسال، به‌کارگیری روبه‌افزایش و تجاری‌‌سازی مدل‌های هوش مصنوعی نشان خواهد داد که آیا خوش‌بینی زیاد در مورد جهش بهره‌وری ناشی از استفاده از این تکنولوژی درست بوده است یا خیر.
سابقه گذشته نشان می‌دهد که بازارها با دنبال کردن الگوهای نوسانی وارد سال‌های انتخاباتی می‌شوند و معمولا سال را با شرایط خوبی به پایان می‌رسانند. برخی تحلیلگران بر این باورند عواملی چون کاهش احتمالی نرخ بهره، تاب‌آوری اقتصاد جهانی و تب هوش مصنوعی، می‌توانند به حرکت روبه‌بالای بازار شتاب ببخشند؛ اما آنها یادآوری می‌کنند که حتی اگر قرار باشد قیمت سهام و اوراق بدهی سال را با نرخی بالاتر از ابتدای سال به پایان برسانند، حرکت آنها ناهموار و پردست‌انداز خواهد بود. وال استریت ژورنال نیز در گزارش بازار خود به فاز نه‌چندان مثبت سرمایه‌گذاران بورس آمریکا از آغاز سال جدید به‌رغم حرکت شاخص معیار این بازار به سمت اوج تاریخی خود اشاره کرده و نگرانی تحلیلگران در مورد وضعیت شاخص‌های ارزش‌گذاری سهام را به عنوان یکی از عوامل تردید سرمایه‌گذاران نسبت به روند آینده معرفی کرده است.
نماگر S&P۵۰۰ با رشد اندک روز جمعه به فاصله ۰.۳درصدی سقف تاریخی خود که بیش از دو سال پیش فتح کرده بود، رسید. سایر شاخص‌های وال استریت نیز پس از اینکه هفته اول ژانویه را در محدوده منفی پشت‌سر گذاشته بودند، هفته گذشته را در ارتفاعی بالاتر به پایان رساندند. بسیاری از ناظران معتقدند عملکرد بازار در ژانویه، چشم‌انداز وال استریت در ادامه سال را ترسیم خواهد کرد.
