احیای بورس از مسیر توافقات؟
در واقع نبض کند انتظارات تورمی را میتوان عاملی برای رنگ باختن خیز جدی قیمتی مطرح کرد که هم از خوشبینیهای فعالان اقتصادی کاسته و هم بازارهای دارایی را با استیصال بیشتری مواجه کرده است. در روزهای اخیر اخبار بینالمللی تا حدود بسیاری بر سمتوسوی بازار سهام اثرگذار بوده است. بررسیهای کارشناسی نیز حکایت از این واقعیت دارد که تغییرات سهام دستکم دو پیام مهم را در خود جای داده است. پیام نخست مربوط به رابطه تقاضای سهامی بر اساس وضعیت تورم است. رفتار معاملهگران نشان میدهد همزمان با تغییرات چشمانداز تورمی، سرمایهگذاران به طور طبیعی جذب بازارهای با ریسک کمتر شدهاند. پیام دوم نیز مربوط به رفتار سیاستگذار و اعمال قانونگذاریهای انجامشده در این میان است. در همین رابطه میتوان به طور مشخص دریافت که هرگاه سیاستگذاریها خارج از انتظارات معاملهگران انجام گرفته است، استراتژی معاملاتی سهامداران شکلوشمایل جدیدی به خود گرفته است.
نتیجه این تغییر روند هم بنابر شواهد آماری خروج پول و ترک بازار گزارش شده است. نکته مهم در این رابطه اتخاذ یک استراتژی مشترک در مواجهه با شرایط فوق است. بهنظر میرسد استراتژی سهامداران، همزمان با تغییر رویکردهای سیاستی، در اغلب موارد بر مدار احتیاط، صبر و انتظار میچرخد و سهامداران درصدد آن هستند که از این اهرم به عنوان یک برگ برنده برای کاهش زیان بیشتر در زمانهای مختلف استفاده کنند. با نگاهی به روند بازار سهام طی دو سال گذشته بهوضوح درمییابیم که طولانی شدن رفتوبرگشت در مراودات ایران و آمریکا در راستای توافقات هستهای عملا وضعیتی را به وجود آورده که طی آن تردیدهای سرمایهگذاری رو به فزونی نهاده است. به همین دلیل وضعیت سیاست خارجی کشور نقش بسزایی در روند بازار سهام ایفا میکند. بنابراین با عنایت به این مهم که توافق هستهای هماکنون نیز با چالش مواجه است، به نظر میرسد روند رفتوبرگشتهای فرسایشی در بازار مذکور تداوم یابد.
شتاب تحولات به سمت حصول و نتیجه نهایی توافقات هستهای کشور بدینسان از اهمیت برخوردار است که به طور کلی موضوع مذاکرات چه در جهت تشدید تحریمها و چه از منظر رفع تحریمها میتواند بر عملکرد برخی از صنایع داخلی اثرگذار باشد. اما این یک روی سکه است. وضعیت توافقات هستهای و تلاش برای رفع تحریمها با توجه به آنکه میتواند سرنوشت بازارهای موازی را تغییر دهد، میتواند ورود و خروج پول به بازار سهام را هم تحتتاثیر قرار دهد. به عنوان مثال با رفع تحریمها و احتمال تشدید رکود در بازارهای رقیب، بهویژه بازار مسکن، بر جذابیتهای بازار سهام افزوده خواهد شد. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که قدر مسلم جنس توافقات احتمالی در حوزه سیاست خارجی به دلیل تغییر شرایط کشورها در چند سال گذشته نسبت به برجام ۲۰۱۵ متفاوت باشد.