سردرگمی سهامداران پایان می‌یابد؟
دوراهی بورس در ترافیک سیگنال‌ها
عكس: صبا طاهریان
عملکرد بازار مذکور نشان می‌دهد همزمان با آغاز تابستان، تلاش بورسی‌ها برای ایجاد امیدواری به بازار مذکور ظرف دو ماه پنبه شده است. حال در شرایطی که همه بازارهای دارایی روزهای پر‌افت‌و‌خیزی را پشت سر می‌گذارند، مشخص نیست بازار سهام بدون محرک قدرتمند در چه راهی گام خواهد گذاشت. آن‌طور که کارشناسان می‌گویند، روند نزولی بورس در دو ماه گذشته از ریل اصلاح و استراحت خارج شده است. به این ترتیب و بر اساس واکاوی عوامل موثر بر این عقبگرد نباید انتظار خیز جدی نماگرها در کوتاه‌مدت را داشت. رفتار معامله‌گران در هفته قبل نشان می‌دهد این بازار تا چه میزان تحت‌تاثیر متغیرهای اثرگذارقرار دارد. کما اینکه سایر بازارهای موازی نیز در روزهای گذشته با اصلاح قیمتی مواجه شدند. این امر در تقابل بازارها می‌تواند وضعیت متزلزلی به نماگرهای سهامی ببخشد.
واکنش بازار به گزارش‌های فصلی
تحلیلگران بازار سرمایه معتقدند آنچه در طول هفته جاری در خلال دادوستدهای بورسی اتفاق افتاد، نقش تعیین‌کننده‌ای در سمت‌و‌سوی ادامه معاملات ایفا خواهد کرد. با‌این‌حال باید دید بازار مذکور پس از انتشار عملکرد فصل بهار شرکت‌ها ترجیح می‌دهد در کدام مسیر گام بردارد. در همین رابطه حسن رضایی‌پور، کارشناس بازار سرمایه، ضمن اشاره به افت ۶۵/ ۲درصدی شاخص کل در هفته گذشته و افت‌و‌خیز نماگرهای بورسی در هفته‌های اخیر، اظهار کرد: از ششم تیرماه و همزمان با انتشار نامه نرخ خوراک پتروشیمی‌ها شاهد شکل‌گیری موج جدیدی از بی‌اعتمادی نسبت به بورس هستیم؛ به همین دلیل افزایش نرخ این مهم به عنوان ماده اولیه پتروشیمی‌ها نگرانی سهامداران برای ظهور مجدد ریسک‌های قانون‌گذاری را بیشتر کرده است. بازار سهام هم‌اکنون با دو ابهام بزرگ دست به گریبان است. نخستین مبحث به قیمت‌گذاری و عرضه خودرو بازمیگردد و دومین مورد هم به واکنش دولت به نرخ گاز خوراک پتروشیمی‌ها.
به این ترتیب شاید بتوان اذعان کرد که یکی از سناریوهای محتمل و البته ناخوشایند در هفته جاری به این دو مهم بازمیگردد. به این صورت که اگر اختلاف‌نظر شورای رقابت و دولت بر سر قیمت خودرو با قدرت زیاد دنبال شود، این عامل به عنوان یکی از عوامل بازدارنده جدی در بازگشت پول حقیقی به بازار می‌تواند منجر به خروج بیشتر پول از بازار شود. این در حالی است که در هفته گذشته ۸۶۴میلیارد تومان پول حقیقی از بازار خارج شده است که بیانگر تشدید مشکلات در بازار مذکور خواهد بود. اگرچه در روز چهارشنبه شاخص کل بورس توانست در ابرکانال ۲میلیون واحد با حمایت‌های انجام‌شده آرام بگیرد، اما حفظ این کانال و جهش به ارتفاعات بالاتر مستلزم برخی اتفاقات از سوی سیاستگذار است.
او با اشاره به انتشار عملکرد فصلی شرکت‌ها و اثرات آن بر جذب سرمایه‌گذار افزود: بررسی‌ها حاکی از آن است که در گروه فلزات به دلیل بهبود تقاضا در بورس کالا حاشیه سود این گروه با بهبود نسبی روبه‌رو شده است. در گروه پالایشی نیز باید دلیل عملکرد منفی این نمادها را در اختلاف قیمت نفت با فرآورده‌های نفتی همزمان با تثبیت نرخ ارز فروش عنوان کرد. بررسی عملکرد فصلی پتروشیمی‌ها به‌وضوح از یک نکته مهم پرده‌برداری می‌کند. کاهش نرخ فروش، افت قیمت‌های جهانی و حواشی ایجاد‌شده پیرامون نرخ گاز و سوخت از وضعیت منفی و سخت این گروه خبر می‌دهد.
پالایشی‌ها و پتروشیمی‌ها به عنوان یکی از گروه‌های پر‌طرفدار نتوانستند کارنامه قابل‌قبولی را در معرض نمایش قرار دهند؛ اگر چه این موضوع طی هفته‌های گذشته نیز قابل‌پیش‌بینی بود و از قبل به نظر می‌رسید این گروه‌ها به دلیل مشکلاتی که به آنها اشاره شد نتوانند رضایت سهامداران را جلب کنند. اما این شرایط در حالی است که برخی گروه‌ها کارنامه مثبتی برای ارائه داشتند. سیمانی‌ها، و گروه‌های غذایی و دارویی به دلیل ثبات نرخ انرژی با بهبود حاشیه سود روبه‌رو شدند، اما به نظر می‌رسد وضعیت مذکور در این گروه‌ها و عملکرد نسبتا مثبت ریالی‌ها در مقایسه با دلاری‌ها متاثر از وضعیت متغیرهای اثرگذار منفی نتواند سبب جلب اعتماد سهامداران عمدتا حقیقی برای وارد شدن به بورس شود. به گفته او رفتار معامله‌گران از ترس مضاعف نسبت به اوایل سال حکایت می‌کند؛ ترسی که به واسطه برخی سیاستگذاری‌ها به بطن معاملات رخنه کرده و باید توسط سیاستگذار برطرف شود.
عده‌ای دیگر از کارشناسان بازار سرمایه نیز بر این باورند که سیگنال‌های مثبت زیر سایه تدابیر سیاستگذار عاملی در جهت عدم‌بازگشت بورس به روند تعادلی محسوب می‌شود. در همین رابطه حمید فاروقی با بیان اینکه بازگرداندن اعتماد به بورس به یکی از سخت‌ترین کارهای فعلی مبدل شده است، اظهار کرد: بی‌اعتمادی سرمایه‌گذار نسبت به مصوبات سیاستگذار سبب شده فعالان اقتصادی به دلیل چشم‌انداز مبهم از سیاستگذاری‌ها، بازار سهام را از اولویت سرمایه‌گذاری خارج کنند. این موضوع در صورت ادامه یافتن می‌تواند مشکلات جدی در بازار به وجود آورد و تا مدت‌های زیاد بورس را بابت کمبود نقدینگی زجر دهد. حال باید دید در روزهای آینده، این روند در بورس ادامه خواهد یافت یا ایجاد تقاضا از سوی شرکت‌های حقوقی می‌تواند بازار را به یک تعادل نسبی برساند.
