بهبود نرم بورس تهران

دنیای‌اقتصاد- مسعود کریمی : زمین بازی در واپسین روز‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های معاملاتی در بورس تهران تغییر کرده‌است. از آمار و ارقام به‌ثبت رسیده می‌توان بدین صورت استنباط کرد که بخش عمده سرمایه‌‌‌‌‌گذاران ریسک‌گریز از گردونه معاملات بازار سهام خارج شده‌اند. حال هیجان فروش کاهش یافته و عمده معامله‌گرانی که قصد شناسایی سود در جهت بستن پرونده سال‌۱۴۰۱ را داشتند نیز به اهداف خود رسیده‌‌‌‌‌اند. تسویه اعتباری کار‌‌گزاری‌‌‌‌‌ها فروکش پیدا کرده‌است. اغلب حقوقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها، هلدینگ‌‌‌‌‌ها و صندوق‌ها نیز به دلیل افزایش پرداختی‌‌‌‌‌ها در پایان سال‌بخش قابل‌توجهی از عرضه سهام خود را انجام داده‌اند و در این روز‌‌‌‌‌های بورس شاهد دادوستد‌‌‌‌‌هایی مثبت در جریان بازار هستیم. شاخص‌کل بورس اوراق‌بهادار تهران در معاملات دیروز ۳۸‌هزار واحد افزایش ارتفاع داد و توانست بیشترین رشد هفتگی را به‌ثبت برساند.

این معیار بورسی تا رقم یک‌میلیون و 820‌هزار واحد پیشروی کرد و شاخص‌کل هم‌وزن با تاثیرپذیری یکسان از کلیت نماد‌‌‌‌‌های معاملاتی (43/ 2‌درصد رشد) وضعیت به‌مراتب بهتری را نمایش داد. از طرفی ارزیابی روند حرکتی این پارامتر از ورود به سقف تاریخی خبر می‌دهد. به هر ترتیب در روزی که شاخص همه صنایع مثبت بود، بیشترین مقدار رشد روزانه شاخص‌کل از 7 اسفند ماه تاکنون به‌ثبت رسید. دیروز 244‌میلیارد‌تومان پول حقیقی وارد گردونه معاملات بازار شد و بیشترین مقدار از 2اسفند ماه تاکنون در این روز به‌وقوع پیوست. صندوق‌های سرمایه‌گذاری نیز همزمان با کاهش ریسک معاملات بورس تهران با تغییراتی همراه شدند، به‌نحوی‌که بخشی از ریسک‌گریز‌‌‌‌‌ها با عرضه یونت‌‌‌‌‌های خود از صندوق‌های سرمایه‌گذاری ETF خارج شدند. مقدار خروج پول از صندوق‌ها 57‌میلیارد ‌تومان برآورد می‌شود. در این میان گمانه‌‌‌‌‌زنی‌‌‌‌‌هایی پیرامون تزریق بخشی از نقدینگی صندوق‌ها به‌طور مستقیم به جریان معاملات بازار سهام وجود دارد. در روز چهارشنبه ارزش معاملات خرد (سهام و حق‌تقدم) رقم 4‌هزار و 744‌میلیارد ‌تومانی را به خود اختصاص داد.

اهرم دلاری بورس

افزایش بی‌مهابای اسکناس آمریکایی در بازار آزاد تا حدود زیادی کنترل شده‌است و نرخ حواله (تا لحظه تنظیم این گزارش) رقم 36‌هزار و 700‌تومان را نمایش می‌دهد. شکست سیاست تثبیتی و حرکت به سمت نرخ استخراج‌شده از فرآیند عرضه و تقاضا در بازار حواله ارزی دیگر رویدادی است که می‌تواند در بهبود وضعیت سودآوری شرکت‌ها نقش مثبتی ایفا کند، اما چرایی اینکه بازار برخلاف انتظارات وزن قابل‌توجهی در محاسبات خود به این مهم نداده است را می‌توان از زاویه دیگر مورد جست‌وجو قرار داد. به باور برخی از کارشناسان بازار سرمایه، سهامداران بورسی در انتظار نمایش اثرگذاری دلار حواله در صورت‌های مالی شرکت‌ها هستند. انتشار گزارش‌های ماهانه در سال‌آتی می‌تواند سمت و سوی شرکت‌ها و راهبرد دقیق سرمایه‌‌‌‌‌گذاران در جهت تداوم حرکت در بخش مولد را به تصویر بکشد.

پاندمی در اقتصاد‌‌‌‌‌های جهانی؟

از طرفی ورشکستگی 2 بانک آمریکایی سیلیکون‌‌‌‌‌ولی و سیگنیچر که به‌تازگی روی‌داد دیگر رویداد حائزاهمیت معامله‌گران در سطح جهان است. هرچند بازار سرمایه ایران از این مهم جدا نیست و تبعات ورشکستگی می‌تواند در جریان دادوستد‌‌‌‌‌های بورس و فرابورس نیز اثر‌‌‌‌‌گذار باشد. در اینجا به هیچ‌عنوان مساله‌ای تحت‌عنوان اثرات منفی سقوط بانک‌های آمریکایی در بازار سرمایه کشور مطرح نیست. این رویداد تا زمانی‌که به سایر بانک‌های بزرگ جهانی سرایت پیدا نکند و به‌عبارتی موج ورشکستگی به یک پاندمی در اقتصاد‌‌‌‌‌های بزرگ دنیا مبدل نشود، به اعتقاد برخی از صاحب‌نظران بورسی جای نگرانی نخواهد داشت، اما نقطه‌عطف ماجرا کجاست و چرا برخی از سرمایه‌‌‌‌‌گذاران نگرانی در این‌خصوص ندارند؟ این قشر از معامله‌گران عمدتا بر این باورند که ورشکستگی بانک‌های آمریکایی هرچند بایدن، رئیس‌جمهور ایالات‌متحده وعده امن‌بودن سیستم بانک‌های این کشور را داد اما در واقع چنین رویدادی سیگنال جدی به سیاستگذار مبنی‌بر شکست سیاست‌های فدرال‌رزرو ارسال می‌کند و حاوی پیغامی جدی مبنی‌بر ضرورت کاهش سرعت افزایش نرخ بهره بانکی است. آنچه پیداست هیجان سیاستگذار در راستای کنترل تورم تا حدود زیادی توانست زمینه‌‌‌‌‌ ورشکستگی بانک‌ها را فراهم کند. عقب‌‌‌‌‌نشینی سیاستگذار تا حدودی می‌تواند آرامش را به بازار‌‌‌‌‌ها بازگرداند. در عین‌حال انعکاس رویداد احتمالی (کاهش سرعت افزایش نرخ بهره از سوی فد) می‌تواند در ابتدا بازار کامودیتی‌‌‌‌‌ها را تحت‌تاثیر مثبت قرار دهد، به‌نحوی‌که سرمایه به‌جای تزریق به سیستم بانک به سمت خرید سهام سوق پیدا خواهد کرد. در این حالت افزایش نرخ کالاهای پایه جهانی می‌تواند بازار سرمایه کشور را هم تحت‌تاثیر مثبت خود قرار دهد. شکل‌‌‌‌‌گیری موج تازه‌‌‌‌‌ای از صعود می‌تواند از پیامد‌‌‌‌‌های سناریوی مذکور درنظر گرفته شود.

گام بلند هم‌‌‌‌‌وزن

در هفته‌جاری میانگین خروج پول در رقمی بالغ بر 178‌میلیارد‌تومان برآورد شد که به‌نظر می‌رسد فشار عرضه از سوی حقوقی‌‌‌‌‌ها و بعضا شناسایی سود برخی از معامله‌گران به دلیل نزدیکی به تعطیلات سال‌نو می‌تواند از جمله دلایل این میزان از فرار نقدینگی محسوب شود. در عین‌حال اما بازدهی هفتگی شاخص‌کل از رشد 23/ 0درصدی حکایت می‌کند. متعاقبا ارزیابی شاخص‌کل هم‌وزن نیز نشان می‌دهد که این معیار بورسی در هفته‌ای که روز‌‌‌‌‌های معاملاتی آن به اتمام رسید ‌56/ 1‌درصد افزایش ارتفاع داد. چرخش نقدینگی و حرکت به سمت صنایع و شرکت‌های عمدتا کوچک و متوسط بازار سهام می‌تواند از جمله دلایل اقبال شاخص هم‌‌‌‌‌وزن درنظر گرفته شود. هرچند در این میان کاهش نرخ ارز در بازار آزاد موجب افت صنایع دلاری در بورس تهران شد و در جای خود توانست تا حدودی نفس بزرگان بازار را بگیرد. در هفته‌ای که سپری شد صنایعی همچون نهاد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های مالی، مخابرات و کانی غیر‌فلزی مورد اقبال سرمایه‌‌‌‌‌گذاران خرد قرارگرفتند. خودرو و ساخت قطعات، محصولات شیمیایی و فلزات اساسی نیز شاهد فرار سرمایه خرد از جانب حقیقی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بودند.صندوق‌های سرمایه‌گذاری در هفته جاری تماما خروج پول را ثبت کردند.

در آن‌سوی بازار اما هستند معامله‌گرانی که همچنان انتظارات تورمی سال 1402 را در محاسبات خود مورد توجه قرار می‌دهند. این قشر از سرمایه‌گذاران که عمدتا چشم‌انداز بلندمدت‌تری نسبت سایرین دارند، موقعیت کنونی را که اغلب فعالان به شناسایی سود و خروج می‌پردازند، بهترین زمان برای چینش پرتفوی در نظر می‌گیرند، چرا که بر این باورند در سال آتی مواردی همچون تورم که در سطوح بالایی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد، در کنار گمانه‌زنی‌ها پیرامون نرخ دلار حواله‌ای (احتمالا بیش‌از 40 هزار تومان) و جاماندگی بازار سهام از سایر بازارهای مالی(به لحاظ کسب بازدهی)می‌تواند امنیت سرمایه معامله‌گران بورسی را به نوعی تضمین کند.