درس‌‌‌های بازار سرمایه در سال ۱۴۰۱
درس دیگری که بازار سرمایه به ما داد بحث مقاومت در برابر قوانین و مقررات و تصمیم‌گیری‌هایی است که سیاسیون از جمله دولت، مجلس و سایر ارگان‌ها در راستای قیمت‌گذاری دستوری داشتند. در سال‌جاری شاهد تلاش سرمایه‌گذاران، سازمان بورس و سایر نهادهای مالی بازار برای حفاظت از سرمایه و دارایی 50 میلیون سرمایه‌گذار بودیم. البته هر چند در برخی از بخش‌ها موفقیت‌هایی حاصل شده ولی این تلاش و مبارزه کماکان باید ادامه داشته باشد، چرا که بحث قیمت‌گذاری دستوری به صورت ریشه‌ای باید حذف شود و امیدواریم در سال 1402 این اتفاق رقم بخورد. درس دیگری که بازار سرمایه در سال‌جاری داشت بحث عملکرد ویژه برخی از مدیران کشور در بعضی از شرکت‌ها بود. برای مثال در شرکت ایران‌خودرو دیزل به عنوان یک شرکت سهامی عام با بیش از 100هزار سهامدار می‌‌‌بینیم که یک مدیر ایرانی توانست یک شرکت کاملا ورشکسته را با مدیریت در کلاس جهانی به یکی از سودده‌ترین و قوی‌ترین شرکت‌های خاورمیانه تبدیل کند.
در سال‌جاری شرکت‌های دیگری نیز بودند که مدیران آنها عملکرد قابل‌توجهی داشتند و این نشان می‌دهد که در این کشور هم می‌شود شروع به ساختن کرد و به نقطه‌های ایده‌‌‌آل رسید البته اگر اراده‌‌‌ای برای بهبود اوضاع و اگر مدیری قوی پای کار باشد. اتفاق دیگری که در سال‌جاری افتاد و به نظرم باید ادامه داشته باشد بحث عرضه محصولات شرکت‌ها در بورس کالا، تقویت بورس کالا، کشف قیمت‌ها بر مبنای عرضه و تقاضا و حمایت جمعی برای اتفاق افتادن این موضوع بود تا در نهایت شرکت‌ها بتوانند محصولات خود را بدون اینکه رانتی توزیع شود، در فضایی آزاد عرضه کنند. سال 1401 عرضه محصولات در بورس‌کالا وضعیت خوبی داشت و امیدواریم در سال‌های آینده این موضوع پررنگ‌‌‌تر شود.
بحث طراحی ابزارهای نوین مانند عرضه گواهی سپرده شمش طلا و اختیار معاملات مربوط به آن، بحث عرضه ربع‌سکه و همچنین فروش نفت و میعانات گازی در بورس انرژی نیز اتفاقات خوبی بود که در سال 1401 آغاز شد و خوش‌بین هستیم که این موضوع ادامه داشته باشد. اینها تجربیات خوبی بود که در این سال داشتیم اما متاسفانه تجربیات تلخی نیز وجود دارد. یکی از این تجربیات بحث اعمال قیمت‌گذاری دستوری و تعیین قیمت پایه محصولات با نرخ دلار نیمایی 28هزار و 500 تومان است. این در حالی است که بازار سرمایه و سرمایه‌گذاران اعتقادی به این نرخ‌گذاری ندارند، چرا که فاصله زیادی با نرخ آزاد داشته و باعث توزیع رانت می‌شود که خوشبختانه با پافشاری سرمایه‌گذاران و سهامداران شرکت‌ها این موضوع تا حدی مرتفع شده اما همچنان در برخی از محصولات این فشار را از طرف سیاستگذاران شاهد هستیم. اینها بخشی از فراز و فرود بازار سرمایه در سال 1401 بود و امیدواریم سال 1402 نیز تجربیات مناسبی برای بازار سرمایه رقم بخورد، اتفاقات خوب ادامه یابد و سایه اتفاقات منفی نیز به مرور از بازار سرمایه برداشته شود.
