بازار سرمایه، تشنه نوآوری است
گام روبه جلو درسرمایه‌گذاری غیرمستقیم
از آنجایی که در روش مستقیم سرمایه‌گذاری، همزمان نیاز به تخصص و زمان است و بسیاری از سرمایهگذاران نمی‌توانند این دو ویژگی مهم را باهم داشته باشند، از این‌رو پیشنهاد کارشناسان این است که افراد به روش غیرمستقیم وارد بورس شوند، یعنی سرمایه‌گذاری از مسیر صندوق‌های سرمایه‌گذاری. اگرچه در زمان شرایط اصلاحی و نزولی بازار ممکن است حتی بازدهی صندوق‌ها منفی و اصل سرمایه افراد کاهش یابد، از این‌رو اهالی بازارسرمایه مدتی است به فکر به‌کارگیری ابزاری هستند تا بتوانند با استفاده از آن، نگرانی سرمایهگذاران را در این‌خصوص کاهش دهند. از این‌رو، پس از اتفاقات سال۹۹ و ریزش‌‌‌‌‌های شدید بازار که باعث ضرر و بی‌‌‌‌‌اعتمادی سهامداران شد، سازمان بورس تلاش کرد تا با کمک نهادهای مالی در این حوزه، ابزاری را وارد بازار کند تا از اصل سرمایه سرمایهگذاران حفاظت کند که نتیجه این تلاش و پیگیری‌‌‌‌‌ها هم، این شد که ایده راهاندازی صندوق تضمین اصل سرمایه توسط گروه مالی کاریزما ارائه و سازوکار آن طراحی شود. به این ترتیب گروه مالی کاریزما با همکاری سازمان بورس، صندوقی به‌نام صندوق تضمین اصل‌سرمایه را راهاندازی کرد که در حال‌حاضر به مرحله پذیره‌نویسی رسیده است.
اصل سرمایه در بورس چگونه تضمین می‌شود؟
درخصوص کارکرد و ویژگی‌های این صندوق، عزت‌‌‌‌‌الله طیبی مدیرعامل شرکت سبدگردان کاریزما در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» گفت: صندوق تضمین اصل‌سرمایه کاریزما از دو نوع واحد تشکیل شده است. واحدهای عادی که اصل سرمایه آنها تضمین شده است و واحدهای ممتاز که به‌صورت قابل‌معامله یا ETF در بازار سرمایه معامله می‌شوند، اما نکته مهم این صندوق این است که این صندوق از نوع مختلط است و درصد سرمایه‌گذاری بین سهام و درآمد ثابت آن ۳۰ به۷۰ است. به این معنی که صندوق در زمان‌‌‌‌‌هایی که مدیریت صندوق تشخیص می‌دهد می‌تواند تا ۷۰درصد دارایی‌های صندوق را سهام و ۳۰درصد مابقی را درآمد ثابت بخرد و در زمان‌‌‌‌‌هایی هم که بازار روند نزولی دارد، می‌تواند دارایی‌های صندوق را تا ۷۰درصد درآمد ثابت تشکیل دهد و ۳۰درصد مابقی را سهام خریداری کند.
وی در ادامه دارندگان واحدهای عادی این صندوق را همان افرادی عنوان کرد که قصد دارند اصل سرمایه خود را در مقابل روز‌‌‌‌‌های منفی بازار حفظ کنند و یادآور شد: واحدهای عادی صندوق تضمین اصل سرمایه کاریزما به‌صورت صدور و ابطال است و افراد می‌توانند از طریق پورتال سرمایه‌گذاری کاریزما در واحدهای عادی سرمایه‌گذاری کنند. طیبی در ادامه به نکته مهمی که سرمایهگذاران واحدهای عادی این صندوق باید آن را بدانند، اشاره کرد و افزود: سرمایهگذاران در صورتی می‌توانند از این ویژگی صندوق یعنی تضمین اصل‌سرمایه خود استفاده کنند که دوره نگهداری واحدهای عادی آنها حداقل ۹۰روز باشد. مدیرعامل شرکت سبدگردان کاریزما در ادامه صحبت‌هایش به واحدهای ممتاز صندوق تضمین اصل سرمایه اشاره کرد و گفت: دارندگان واحدهای ممتاز صندوق، واحد‌‌‌‌‌هایی هستند که به‌صورت قابل‌معامله یا ETF در بازار سرمایه معامله می‌شوند و اصل سرمایه واحدهای عادی را تضمین می‌کنند. به‌عبارتی در صورت کاهش اصل سرمایه واحدهای عادی، مابه‌التفاوت ارزش روز واحدهای عادی با اصل سرمایه آنها، از طریق سرمایه واحدهای ممتاز جبران می‌شود.
وی در توضیح چگونگی تضمین سرمایه واحدهای عادی نیز یادآورشد: شرایط به این‌صورت است که واحدهای ممتاز در صورت رشد ارزش روز دارایی‌های صندوق تضمین اصل سرمایه، علاوه بر سود خود، از سود واحدهای عادی به‌صورت پلکانی کارمزد دریافت می‌کنند. به این‌صورت که تا بازدهی ۲۰درصد کارمزدی دریافت نمی‌شود، اما برای بازدهی بین ۲۰ تا ۳۰درصد کارمزد ۱۰درصد، برای بازدهی بین ۳۰ تا ۴۰درصد، کارمزد ۲۰درصد و بازدهی‌‌‌‌‌های بالای ۴۰درصد مشمول ۳۰درصد کارمزد از سود واحدی‌‌‌‌‌های عادی برای واحدهای ممتاز خواهد شد.
تلاش برای رفع دغدغه سرمایهگذاران
طیبی ضمن تشریح ویژگی و کارکرد‌‌‌‌‌های صندوق، وجود چنین صندوقی را دارای مزیت‌های زیادی دانست و گفت: با تورم ایجادشده در جامعه، ما درحالی شاهد کاهش قدرت‌خرید افراد جامعه هستیم که برای جلوگیری از این کاهش قدرت‌خرید و مقابله با تورم بالای اقتصادی، باید سرمایه‌گذاری در بازارهای مولد افزایش یابد که قطعا بورس می‌تواند در این زمینه بسیار مفید واقع شود. مدیرعامل شرکت سبدگردان کاریزما معتقد است: قطعا صندوق تضمین اصل سرمایه، می‌تواند دغدغه سرمایهگذاران را در بازار سرمایه رفع کند و افرادی که نگران اصل سرمایه خود هستند را مجاب کند که همچنان بورس محلی‌مناسب برای سرمایه‌گذاری است و ازاین جهت نقدینگی‌ها به سمت بخش مولد کشور حرکت کند.
روش غیرمستقیم سرمایه‌گذاری، بهتر است
وی در ادامه صحبت‌هایش، با بیان اینکه معمولا کشورهای پیشرو در حوزه بازار سرمایه که سابقه طولانی دارند، به این نتیجه رسیده‌اند که سرمایه‌گذاری مستقیم به دلیل ریسکی که برای سرمایهگذاران دارد، روش مناسبی نیست و از این جهت عموم مردم به سمت استفاده از ابزارهای غیرمستقیم که تنوع آنها کم هم نیست، هدایت شده‌اند، گفت: این شرایط در کشور ما برعکس است و ما شاهد هستیم بسیاری از افراد بدون دانش کافی، به‌صورت مستقیم دست به سرمایه‌گذاری در بورس می‌زنند که این می‌تواند تبعات زیادی برای آنها داشته باشد. طیبی با بیان اینکه ورود مستقیم افراد جامعه به بازار سهام، آن‌‌‌‌‌هم به شکل هیجانی در برخی از بازه‌های زمانی، باعث خواهد شد تا در زمان اصلاح قیمت‌ها و ریزش بازار، دچار ضرر شوند و این یعنی تشدید بی‌‌‌‌‌اعتمادی به بورس که تجربه سال۹۹ گواهی از همین وضعیت است، افزود: درحالی که اگر در همان دوره که بخش زیادی از عموم جامعه تشویق به سرمایه‌گذاری در بورس شدند، به استفاده از ابزارهای غیرمستقیم مثل صندوق‌های سرمایه‌گذاری ترغیب می‌‌‌‌‌شدند، قطعا چنین مشکلاتی به‌وجود نمی‌آمد و مردم تا این حد ضرر متوجه‌شان نمی‌شد.
وی با بیان اینکه آمارها نشان می‌دهد که عمده صندوق‌های سرمایه‌گذاری، نسبت به سال۹۹ در بازدهی تغییرات چندانی نداشته‌اند و حتی برخی توانسته‌اند سود نسبتا خوبی را برای سرمایهگذاران ایجاد کنند گفت: عموم مردمی که به شکل مستقیم سهام خریداری کرده‌‌‌‌‌اند، اسیر هیجاناتی شدند که در آن زمان متوجه سهامداران شد و باعث شد تا ۴۰ تا ۵۰درصد دچار ضرر شوند. طیبی برای پیشگیری از بروز چنین تجربه‌هایی، پیشنهاد کرد که مردم به سمت صندوق‌های متنوعی که توسط نهادهای مالی از جمله کاریزما ایجاد شده است، حرکت کنند و افزود: در حال‌حاضر صندوق‌های سرمایه‌گذاری متناسب با هر ریسک و نیازی، وجود دارند و می‌توانند خدمات مناسبی را به سرمایهگذاران ارائه دهند. دراین بین، یکی از صندوق‌هایی که همواره جای خالی آن احساس می‌‌‌‌‌شد، صندوق تضمین بود که این صندوق هم با کمک وزارت اقتصاد، سازمان بورس و نهادهای مالی ایجاد شد تا از اصل سرمایه افراد در مقابل ریسک‌های این بازار محافظت کند.
بازار، به ایده و نوآوری نیاز دارد
مدیرعامل شرکت سبدگردان کاریزما با بیان اینکه بازار سرمایه، تشنه ورود ابزارهای جدید است و در بازار رقابتی که در آن قرار داریم، قطعا رمز ماندگاری، توجه به بحث نوآوری در خدمات است، یادآور شد: یکی از اهداف مهم ما، توسعه و ارائه خدمات به عموم مردم است و در تلاش هستیم با ایجاد خدمات جدید و صندوق‌های جدید‌تر به یک نهاد مالی نوآور تبدیل شویم. وی با اعلام این مطلب که استقبال از خدمات مالی کاریزما از سوی جامعه بسیار خوب بوده است و این انگیزه ما را در ارائه خدمات مناسب بیشتر خواهد کرد، افزود: در حال‌حاضر دارایی تحت‌مدیریت سبدگردان کاریزما حدود ۳۵هزار‌میلیارد تومان است که این نشان از اعتماد جامعه به مجموعه کاریزما دارد و ما قطعا در پاسخ به این اعتماد، تلاش خواهیم کرد تا ابزارهای جدید و کاربردی‌تری را وارد بازار کنیم.
طیبی بر این باور است: قطعا ورود ابزار و خدمات جدید، هم باعث ایجاد ارزش‌افزوده برای مجموعه نهادهای مالی می‌شود و هم زمینه توسعه بازار سرمایه را فراهم خواهد کرد، چون در چنین شرایطی، افراد بیشتری تمایل پیدا می‌کنند وارد بورس شوند. به گفته وی، باید بپذیریم بازار سرمایه به‌شدت نیاز به ایده و ابزارهای جدید مالی دارد، درحالی که هنوز اول راه هستیم و می‌توان دست به ایده‌‌‌‌‌های زیادی زد. در کشورهای دیگر، شرایط این‌گونه است که افراد به هیچ‌عنوان این احساس نیاز را ندارند که به شکل مستقیم وارد بازار شوند و به دلیل تنوع ابزارها، همیشه روش غیرمستقیم را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند. ما هم باید به این سمت برویم و این نیازمند توجه جدی همه ارکان بازار سرمایه به این موضوع است. طیبی معتقد است که نهادهای مالی فعال در بورس، در مقایسه با بانک‌ها، در جذب سرمایه مسیر سخت‌تری را طی می‌کنند و از این بابت باید تلاش شود با ایجاد نوآوری و ارائه خدمات بهتر و همچنین توسعه شعب، افراد بیشتری را ترغیب به سرمایه‌گذاری کرد و این هدفی است که دنبال می‌کنیم تا خودمان را به‌عنوان یک نهاد نوآور معرفی کنیم.
