«دنیای اقتصاد» وضعیت صنایع بورسی مختلف را بررسی می‌کند
رشد هماهنگ بورس
پیشتازان و جامانده‌ها کدامند؟
پیام الیاس‌کردی، کارشناس بازار سهام، در خصوص رشد شاخص کل بورس طی روزهای اخیر عنوان کرد: در‌حال‌حاضر بازار سهام به صورت کلی حرکت می‌کند. در این میان اگرچه روز گذشته اکثر صنایع رشد خوبی داشتند اما به صورت مشخص خودرویی‌ها پیشتاز بازار بودند و فلزی‌ها نیز دنبال‌کننده آنها. در این میان گروهی که جا ماندند بانکی‌ها بودند که آن‌طور که باید و شاید این شرایط را نداشتند و رشدی که در سایر صنایع شاهد بودیم در این گروه ندیدیم. این عقب‌ماندگی را مشخصا در بازار پایه گروه‌های فرابورس هم می‌بینیم. علاوه بر این، شاخص نفت هم جزو گزینه‌هایی بود که عقب‌ماندگی داشت اما دلیل این موضوع متفاوت و ناشی از افت قیمت نفت بوده است.
وی ادامه داد: اما در این مدت در وضعیت بانکی‌ها اتفاق خاصی نیفتاده؛ این در حالی است که به طور کلی صنعت بانکی جزو گروه‌هایی بود که در رده دوم حرکت می‌کرد اما این بار عملکرد متفاوتی داشت. البته اخبار خوبی پیرامون اینکه احتمالا دولت در حوزه بانک‌ها واگذاری‌هایی خواهد داشت منتشر شده و احتمالا این موضوع رشدهایی را در این گروه رقم خواهد زد. از طرف دیگر در گروه بیمه‌ای نیز جاماندگی داریم و این گروه نیز شرایط خوبی در این مدت نداشته است. اما خاصیت بازار حرکت کلی است و در یک بازه یک‌ساله تقریبا همه سهم‌های پیشران بازدهی یکسانی دارند. البته در این بین سهم‌هایی داریم که این قاعده را کنار گذاشتند اما قاعده کلی همیشه همین بوده است.
این کارشناس بازار سهام در خصوص وضعیت صنایع فولادی و پتروشیمی اظهار کرد: متاسفانه در حال از دست دادن مزیت‌های انرژی هستیم. این در حالی است که کشورهای مختلف معمولا از مزایایی که دارند برای تحریک صنایع استفاده می‌کنند تا صنایع از این مزیت رایگان، نسبی، ارزان‌تر یا سوبسیددار استفاده کنند و تقویت شوند. متاسفانه ما به دلیل مشکلات تحریمی در گاز سرمایه‌گذاری نکردیم و این باعث شده در تامین گاز داخلی با مشکل مواجه باشیم. این مشکلات صنایع پتروشیمی و فلزی را مجبور می‌کند مقداری دست‌به‌عصاتر حرکت کنند. در این میان شاید کارخانجات فلزی ما دچار مشکل نشوند ولی عملا به جای ۱۲ ماه ۷ ماه فعال هستند. این موضوع شاید در مقطعی به دلیل افزایش نرخ دلار در سودسازی شرکت‌ها نمود پیدا نکند، اما واقعیت این است که در بلندمدت این موضوع در سودسازی شرکت‌ها موثر است. پس به نظر می‌رسد در ماه‌های پیش رو صنایع فلزی و پتروشیمی ما آماج حملات شوند و در این مورد اول صنایع پتروشیمی و بعد فولادی‌ها آسیب خواهند دید.
الیاس‌کردی در خصوص رشد بازار سرمایه در روزهای آتی نیز تصریح کرد: از لحاظ تکنیکالی احتمالا ما در این هفته و هفته آینده به مقاومت‌هایی که شاخص و مخصوصا شاخص هم‌وزن کل دفعات قبل نیز نشان داده نزدیک می‌شویم. اما در رابطه با رشد بازار از دید مباحث بنیادی باید توجه داشت الان دلار در بازار آزاد به شدت بالا رفته است. بازار سهام از دو زاویه به این رشد نگاه می‌کند، یکی اینکه دلار وقتی گران می‌شود که مشخصا نماگری در رابطه با تورم است، به دلیل اینکه سهام یک دارایی ثابت است قیمت سهام بالا می‌رود. در این بین نکته‌ای که وجود دارد این است که اگرچه برای بازار سرمایه دلار نیما مهم است، اما با افزایش اختلاف قیمت دلار نیما و آزاد، بازار سهام احتمال می‌دهد دولت قیمت دلار نیما را افزایش دهد.
وی افزود: با توجه به اینکه شرکت‌ها با دلار نیما معامله می‌شوند بعد از افزایش دلار نیما قیمت سهام هم بالا می‌رود. بنابراین فعلا اگر رشدی در بازار مشاهده می‌شود به دلیل نمای تورم و نمای رشد دلاری است که احتمالا روی همه چیز تاثیر می‌گذارد. در این میان کسانی که در بازار سرمایه ارزش جایگزینی شرکت‌ها را حساب می‌کنند امروز با دلار ۴۰هزار تومان آن را محاسبه خواهند کرد. این کارشناس در ادامه اظهار کرد: در این بین یک سوال مطرح می‌شود. چرا واکنش بازار سهام محتاطانه است و با وجود اینکه از سایر بازارها عقب‌تر است همچنان در برخی از سهم‌ها و گروه‌ها با احتیاط عمل می‌کند؟ قاعدتا در ماه‌های آینده با توجه به اتفاقاتی که پیش آمده، کشور چه در رابطه با سیاست خارجی و چه داخلی آبستن حوادث جدیدی است که نمی‌توانیم نه جنس و نه زمانش را تعیین کنیم. فقط می‌دانیم احتمالا اتفاقاتی خواهد افتاد که روی شرایط اقتصادی و سیاسی ما تاثیرگذار خواهد بود.
جنس دلاری رشد بورس
روزبه شریعتی، دیگر کارشناس بازار سهام، رشد در بازار را در شرایط عادی رشدی هماهنگ نمی‌داند. او در این خصوص گفت: همواره هر صنعتی با توجه به پتانسیلی که داشته رشد کرده و این‌طور نیست که انتظار داشته باشیم همه صنایع مثل هم رشد کنند؛ چرا که اگر این اتفاق بیفتد دیگر هیچ تفاوتی بین عملکرد شرکت‌ها وجود ندارد. اما دو مدل رشد داریم. یکی مبتنی بر شرایط عملیاتی شرکت و چشم‌انداز رو به رشد و اوضاع بنیادی سهام، و دیگری رشد مربوط به یک سهم خاص یا یک گروه خاص یا متاثر از کاهش ارزش پول که می‌تواند همه سهم‌ها را یک درجه بالا بیاورد.
در این میان طبیعتا رشد در بازار سهام مانند رشدی که در روز گذشته یا ظرف مدت دو ماه گذشته شاهد بودیم که در نتیجه آن شاخص از کانال ۲/ ۱ تا ۵/ ۱میلیون واحد بالا آمده، عمدتا به دلیل رشد قیمت دلار یا کاهش ارزش پول ملی بوده نه به دلیل سود یا گزارش شرکت‌ها.در‌حال‌حاضر یکی از متغیرهای مهم و تاثیرگذار بر بازار سرمایه قیمت دلار است که روی نرخ فروش شرکت‌ها در بورس کالا تاثیر می‌گذارد و نرخ دلار در سامانه نیما را نیز به سمت بالا هل می‌دهد. در رشدی که متاثر از نرخ دلار است شما تفاوت آنچنانی بین بازده ذوب‌آهن و فولاد خوزستان نمی‌بینید؛ ولی رشدی که مختص شرکت است با توجه به شرایط شرکت جلو می‌رود.
وی در خصوص سایر متغیرهای تاثیرگذار بر بازار سهام نیز اظهار کرد: در‌حال‌حاضر بازار سرمایه و سرمایه‌گذاران به برجام وزن زیادی نمی‌دهند چرا که چشم‌انداز برجام دور است. دفعات گذشته که بازار به برجام واکنش نشان می‌داد شرایط ملایم‌تر بود، نمایندگان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به ایران رفت‌وآمد مداوم داشتند و اروپا بسیار مشتاق بود. ولی الان ایران صحبتی کرده که صرفا مذاکره برای شروع مذاکره است، این در حالی است که این صحبت از سمت آمریکا ضد و نقیض جواب داده شده ولی از سمت کشورهای اروپایی استقبالی نسبت به آن نشان داده نشده است.
از دیگر سو شاهد واکنش تجاری منفی از سوی آلمان نیز هستیم. بنابراین فضا در خصوص برجام فضای مثبتی نیست تا بازار واکنش نشان بدهد. بازار زمانی به برجام واکنش نشان می‌دهد که به صورت رسمی و حضوری دوباره مذاکرات وین شروع شود. شریعتی ادامه داد: در‌حال‌حاضر پیش از آنکه بازار سهام به خبرهای برجامی واکنش نشان دهد به بازار دلار واکنش نشان خواهد داد. در واقع بازار سرمایه منتظر است تا ببیند دلار در بازار غیررسمی چه واکنشی به اخبار برجامی نشان می‌دهد، و وقتی می‌بیند به‌رغم انتشار اخبار، دلار به رشد خود ادامه می‌دهد، بورس هم واکنشی نشان نمی‌دهد. این کارشناس بازار سهام عنوان کرد: در این میان رشد صنعت بانک متاثر از رشد دلار نیماست. علاوه بر این برآورد می‌شود نرخ دلار در بودجه برای سال آینده بسیار بالاتر از بودجه ۱۴۰۱ باشد که این موضوع باعث می‌شود نرخ تسعیر ارز بانک‌ها رشد کند. در‌حال‌حاضر بانکی‌ها جزو صنایعی هستند که افت زیادی داشتند و با وجود رشد روزهای اخیر هنوز فاصله زیادی با صنایع برنده دارند.
وی در خصوص تاثیر قطعی گاز بر وضعیت صنایع فولادی و پتروشیمی نیز گفت: این شرکت‌ها در چند سال اخیر پذیرفتند که افت فشار گاز چقدر روی آنها تاثیر می‌گذارد و عمدتا برنامه‌ریزی‌هایی که می‌کنند طوری نیست که با اخبار قطعی گاز سورپرایز شوند. خیلی از شرکت‌ها اورهال خود را به زمانی که احتمال افت فشار یا قطعی گاز وجود دارد منتقل می‌کنند، یا حتی اگر زنجیره اجازه دهد قسمتی را که گاز و بعد برق را مصرف می‌کند انجام می‌دهند تا در زمان قطع گاز مواد اولیه را برای تبدیل داشته باشند. لذا فکر نمی‌کنم صنایع خیلی از این اتفاق متاثر شوند. مضاف بر اینکه هر چقدر تولید صنایع ارزآور و صادراتی، چه فلزی چه پتروشیمی، کاهش پیدا کند، چون عرضه کم می‌شود در این سمت تورم اتفاق می‌افتد و این باعث می‌شود کالا گران شود و رشد قیمت دلار افت را مقداری پوشش دهد.
