معمای بیواکنشی سهام
همزمان با این نزول، ارزش معاملات سهام نیز کاهش یافت. در تمامی روزهای هفته نیز سهامداران حقیقی درصدد خروج از بازار سهام بودند، با اینحال نسبت به هفته ماقبل از شتاب خروج نقدینگی کاسته شد. این موارد نشان میدهد بازار سهام در یک فضای رکودی ناشی از ابهامات متعدد سیاسی و اقتصادی قرار گرفته است و سهامداران ترجیح میدهند یا از بازار خارج شوند یا اینکه در معاملات نظارهگر باشد، از اینرو بهنظر میرسد همچنان نتوان از سناریوهای مثبت پایدار برای بازار سهام گفت، چراکه فعالشدن سهامداران در بازار نیازمند روشن شدن ابهامات است و تا زمانی که این ابهامات وجود دارد، بازار به حالت کجدار و مریز به روند خود ادامه میدهد. آنچه البته پیش از هر زمان دیگری به چشم میخورد بیواکنشی بورس نسبت به تغییر و تحولات است. نه احتمال توافق هستهای آن را وارد مسیر صعودی میکند و نه بینتیجه بودن مذاکرات تغییری در مسیر سهام از جانب رشد نرخ ارز ایجاد میکند. بورس کاملا بیواکنش شده است. نتایج نظرسنجی این هفته نیز گواهی بر وجود چنین فضایی در بازار سهام است. بر همین اساس عمده کارشناسان و سهامداران حاضر در نظرسنجی این هفته «دنیایاقتصاد» معتقدند شاخص سهام در هفته جاری روند کمنوسان رو به نزول خود را ادامه خواهد داد، با اینحال همچنان هستند افرادی که سناریوی تقویت معاملات سهام را عنوان میکنند. سناریویی که در آن افزایش قیمت ارز عامل پیشران بورس شمرده میشود.
از نگاه تحلیلگران
صعودی: ۲۷درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجی «دنیایاقتصاد» روند شاخص بورس در هفته جاری را صعودی ارزیابی کردهاند. این تحلیلگران میگویند بعد از نزول قابلتوجه هفتههای گذشته نسبت قیمت بر درآمد سهام به ارقام جذابی رسیده و متغیرهای اثرگذار در فضای اقتصادی و سیاسی نیز در مجموع به نفع بازار سهام است، بنابراین میتوان به افزایش تقاضا خوشبین بود. نرخ دلار در کانال ۳۱هزارتومانی قرار دارد، درحالیکه ارزش دلار در زمان اوج شاخص ۵۰درصد کمتر از میزان فعلی بود و اگر در سطوح بالاتری حرکت نکند، بعید است با توجه به تحولات پیرامون توافق هستهای اصلاح قابلتوجهی را تجربه کند؛ موضوعی که همچنان از صعود قیمت سهام حمایت میکند. علاوهبر این گزارش عملکرد شرکتها نشاندهنده افزایش میزان فروش محصولات است که این امر نیز نسبت قیمت بر درآمد را جذاب میکند. در همین فضا بهنظر میرسد بورسبازان با دریافت این سیگنال در سمت خرید فعال شوند. از طرفی شاخص سهام همچنان کانال یکمیلیون و ۵۰۰هزار واحدی را حفظ کرده است که از نظر روانی و تکنیکال میتواند در جهت بهبود بورس عمل کند.
کمنوسان: ۴۸درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجی «دنیایاقتصاد» معتقدند نماگر بازار سهام در هفته جاری روند کمنوسانی را تجربه خواهد کرد. این کارشناسان میگویند: با وجود اینکه عوامل حمایتکننده از بورس کم نیستند، با این حال آنچه سهامداران بیشتر با آن مواجه هستند، ابهامات در عرصه اقتصادی و سیاسی است. مهمترین آن سرنوشت توافق هستهای و در پی آن تغییرات مولفههای اقتصادی است، جاییکه فعلا تحقق توافق هستهای به بنبست رسیده است و سایه این ابهام بزرگ همچنان بر سر معاملات سهام نیز وجود دارد. بهنظر میرسد تا زمانیکه این سیاستها مشخص نشود و ابهاماتی از این دست وجود داشته باشد، در همین فضای نامطمئن و پر ابهام نماگر بازار در مسیر کمنوسان حرکت خواهد کرد. به این موارد ۲سال انتظار برای بهبود وضعیت بورس را نیز اضافه کنید که نوعی بیاعتمادی در بازار ایجاد کرده است و مانع از ورود جریان نقدینگی به بازار میشود.
نزولی: ۲۵درصد کارشناسان حاضر در نظرسنجی این هفته معتقدند شاخص سهام در این هفته روند نزولی را تجربه خواهد کرد. به اعتقاد این دسته مهمترین عامل اثرگذار بر بورس در شرایط کنونی، روند بازارهای جهانی است که در واکنش به تصمیم فدرالرزرو در مورد افزایش بهره، کاهش قیمت نسبتا قابلتوجهی را تجربه کردهاند. با توجه به ارزش بالای بازار صنایع مرتبط در بورس تهران بعید نیست که صنایع کامودیتیمحور در بورس تهران تحتتاثیر قرار گیرند و با فشار عرضه بیشتری مواجه شوند. از سوی دیگر همزمان با اوجگیری قیمتها در بازار مسکن، ارز و سکه برخی ترجیح میدهند، سرنوشت سرمایههای خود را به این بازارها بسپارند. امری که میتواند فشار فروش در بازار سهام را تشدید کند.
سهامداران چه میگویند؟
صعودی: ۳۲درصد سهامداران حاضر در نظرسنجی «دنیایاقتصاد» روند نماگر اصلی بازار سهام را صعودی ارزیابی کردهاند. این سهامداران معتقدند فضای بورس تهران در شرایط کنونی با حمایت نرخ بالای دلار و بعد از اصلاح اخیر میتواند بار دیگر شاهد ورود نقدینگی باشد. همچنین افزایش نرخ فروش محصولات شرکتها بهعنوان سیگنالی در راستای بهبود جریان نقدینگی به بورس اثرگذار خواهدبود.
کمنوسان: ۳۸درصد سهامداران شرکتکننده در نظرسنجی این هفته معتقدند شاخص بورس طی معاملات این هفته روند کمنوسانی را تجربه خواهد کرد. این سهامداران معتقدند بهرغم انتظار برای واکنش بورس به رشد تورم و ارز، همچنان ابهامات زیادی در شرایط کلان اقتصادی و سیاسی در بازار وجود دارد و بر همین اساس فضای انتظاری از سر بازار رفع نمیشود. بسیاری از سرمایهگذاران تصمیم به سرمایهگذاری خود را به تعیینتکلیف برخی از موضوعات از جمله توافق هستهای گره زده بودند، با این حال خبری از این تحول مهم به بازار منتشر نشد. بهنظر میرسد تا آن زمانی که فضای اقتصادی و سیاسی کشور از زیر سایه این ابهام خارج نشود، بازار در مجموع در روند کمنوسان حرکت کند.
نزولی: ۳۰درصد سهامداران حاضر در نظرسنجی این هفته معتقدند شاخص سهام در این هفته روند نزولی را تجربه خواهد کرد. به اعتقاد این سهامداران بیاعتمادی در بازار همچنان موج میزند و بهرغم رشد نرخ ارز که زمانی عامل حمایتی بازار سهام بود، موج فروش در بسیاری از نمادها هنوز فروکش نکرده است.