کارشناسان از ریسک و فرصت سهام سخن میگویند
مسیر بورس در ماه دوم زمستان
بازار در انتظار تغییرات مثبت
پیمان حدادی، کارشناس بازار سرمایه: معاملات بازار سرمایه روند ناامید‌کننده‌ای را از ابتدای دی ماه پشت سر گذاشت، به طوری که پرونده دادوستدهای بورسی در هفتههای اخیر تحت‌تاثیر عوامل بیرونی از جمله ابهامات موجود برسر مباحث بین‌المللی، قیمت ارز و ابهامات بودجه‌ای در روندی نزولی بسته شد. گرچه بازار سرمایه از اواخر تابستان بر مدار ریزشی حرکت کرده اما شاید کمتر کسی فکرش را می‌کرد که شاخص کل بورس با عدد ناامیدکننده یک‌‌‌‌میلیون و ۲۷۹هزار واحد وارد یازدهمین ماه سال شود. با این حال برخی شواهد می‌تواند امیدواری‌های جدیدی به بازار بدهد. همان‌طور که می‌دانیم از روند صعودی سایر بازارهای سرمایه‌گذاری نیز تا حدودی کاسته شده که این عامل می‌تواند سیگنال مثبتی برای سرمایه‌گذاری‌های جدید بورسی محسوب شود. از این رو سرمایه‌گذارانی که با دید بلندمدت وارد بورس شوند می‌توانند به بازدهی نسبتا مطلوبی در مقایسه با بازارهای دیگر دست یابند. این در حالی است که عوامل دیگری نیز وجود دارد که می‌تواند مسیر معاملات بهمن را نسبت به دی ماه متمایز کند.
از نظر تحلیل تکنیکال قیمت سهام برخی شرکت‌ها در حال حاضر به کف‌های حمایتی نزدیک شدند و برخی سهام از ارزش ذاتی خود کمتر هستند. این موضوع در کنار عوامل دیگر می‌تواند بر جذابیت‌های بازار در بهمن ماه بیفزاید. عواملی همچون تعیین‌تکلیف نهایی مصوبه ١٠بندی ستاد اقتصادی دولت در راستای اصلاح برخی از بندهای بودجه، ثبات قیمت دلار و افزایش قیمت‌های جهانی تا حدودی می‌تواند از قرمزپوشی تابلوهای معاملاتی بکاهد و تغییراتی را در وضعیت بازار سرمایه به وجود آورد. تغییراتی که می‌تواند با نوسانات مثبت همراه باشد. در چنین شرایطی شاید بازار با افزایش حجم معاملات نیز روبه‌رو شود. اتفاقی که تحرکات مثبت در عرصه تقاضا و ورود پول حقیقی را رقم می‌زند. از سوی دیگر بررسی وضعیت گزارش‌های ۹ ماهه شرکت‌ها نشان می‌دهد عملکرد مناسب دو گروه پالایشی و فلزات اساسی می‌تواند چشم‌انداز جدیدی برای سرمایه‌گذاران بورسی ترسیم کند. با توجه به عملکرد مثبت این صنایع به‌خصوص گروه پالایشی به نظر می‌رسد در هفتههای آینده از نوسانات منفی بازارکاسته شود. گزارش‌های ۹ ماهه شرکت‌ها نیز که در چندروز اخیر به بازار مخابره شد، از عملکرد متفاوت صنایع طی این مدت حکایت می‌کند. به عنوان مثال در صنعت پتروشیمی برخی شرکت‌ها گزارش‌های مثبت و مناسبی ارائه دادند اما برخی دیگر عملکرد قابل قبولی از خود به نمایش نگذاشتند. به طور کلی صنعت پالایشی به غیر از یک شرکت نسبت به سایر صنایع عملکرد نسبتا مناسبی ارائه کردند. البته در هفتههای آینده گزارش تولید و فروش دی ماه نیز منتشر می‌شود که معامله‌گران نیم‌نگاهی به آن خواهند داشت. با تاکید بر این موضوعات انتظار می‌رود حداقل بازار در هفته اول بهمن ماه نسبت به دی ماه روند مساعد‌تری را طی کند. با این حال تصمیمات ناگهانی سیاستگذار و در تازه‌‌‌ترین آن مالیات‌‌‌ستانی در درآمد مالیاتی پتروشیمیها می‌تواند در این مسیر وقفه ایجاد کند.
امیدواری‌های اندک
محمدشکری، کارشناس بازار سرمایه: شاخص کل بازارسهام در دی ماه با افت مواجه شد. این موضوع می‌تواند بخشی از سرمایه‌گذاران حقیقی را از این بازار خارج کند. گرچه برخی عوامل اثرگذار که عمدتا در خارج از بورس هستند ممکن است ورق معاملات را برگرداند. وضعیت نابسامان بازار سرمایه در دی ماه این شائبه را ایجاد کرده که این شرایط می‌تواند معاملات بورس در هفتههای بعد را نیز تحت‌تاثیر قرار دهد. همان‌طور که مشاهده کردیم بازار سهام تحت‌تاثیر ابهامات چندوجهی با روند نوسانی رو به منفی همراه بود. روندی ادامه‌دار که در سایه برخی سیاستگذاری‌های پر حاشیه، ناامیدی سرمایه‌گذاران را به همراه داشته است. کاهش حجم معاملات در دی ماه در حالی اتفاق افتاد که در روزهای آینده چند اتفاق مهم می‌تواند اندکی از بحران به وجود آمده در راستای خروج سرمایه را کم کند. با این حال بعید به نظر می‌رسد بازار برای بازگشت به روند تعادلی خیز جدی بردارد. بر همین اساس انتشار گزارش‌های ۹ ماهه شرکت‌های بورسی بر روی کدال تا حدودی می‌تواند چراغ سبز سرمایه‌گذاری به سمت برخی سهام باشد. با این اوصاف گرچه ممکن است از نوسانات منفی کاسته شود اما نمی‌توان به بازگشت صعودی شاخص چندان امیدوار بود. تالارهای شیشه‌ای ازکمبود نقدینگی رنج می‌برند اما برخی اتفاقات می‌تواند درهای جدیدی به روی سرمایه‌گذاری باز کند. واقعیت آن است که مصوبه ١٠بندی دولت و ابهاماتی که در مورد آن وجود دارد از جمله مسائلی است که می‌تواند در صورت شفاف‌سازی، تغییراتی در بازگشت پول حقیقی به بازار ایجاد کند. در این میان انتشار گزارش عملکرد صنایع بورسی نیز تا حدودی اثر منفی اخبار حاشیه‌ای بر بورس را کاهش می‌هد به طوری که می‌توان انتظار داشت کفه ترازو نسبت به برخی سهام سنگین‌تر شود.
معاملات بی‌رمق
حسن رضایی‌پور، کارشناس بازار سرمایه: بهمن ماه معمولا مصادف با اتمام انتشار گزارش‌های ۹ ماهه و تعدیل قیمت سهام از سوی شرکت‌هاست. از طرفی با توجه به وضعیت فضای کسب و کار در سال ۱۴۰۰و عملکرد مناسب شرکت‌ها ممکن است اتفاقات مثبتی هرچند ناچیز در بازارسهام رخ دهد و نوسانات منفی بازار کمی کاهش یابد. اتفاقاتی که در این حوزه رخ می‌دهد می‌تواند نتایج متفاوتی داشته باشد. وضعیت اقتصادی کل کشور به دلیل ابهامات موجود در شرایط نامناسبی است ونتایج مذاکرات هسته‌ای چه مثبت و چه منفی تغییرات مهمی را در این زمینه به وجود می‌آورد. مساله کسری بودجه دولت و محل تامین آن همچنان ابهامات زیادی دارد.
کارشناسان اقتصادی نیز بارها اعلام کرده‌اند موضوع کسری منابع مالی دولت آسیب جدی به بازار وارد می‌کند. افزایش قیمت خوراک پتروشیمیها نیز که در راستای تامین منابع انجام شده است می‌تواند از سود‌آوری برخی شرکت‌ها بکاهد. اما با همه این اوصاف به نظر می‌رسد بازار در بهمن ماه وضعیت بهتری نسبت به ماههای دی و آذر داشته باشد. شرکت‌ها درپایان سال گزارش عملکرد خود را منتشر می‌کنند. در صورتی که این گزارش‌ها مثبت باشد از ظن سرمایه‌گذار، می‌توان پول بیشتری وارد بازار کرد، اما درصورتی که عملکرد شرکت‌ها منفی باشد به مرور پول بیشتری از بازارخارج می‌شود. پیش‌بینی وضعیت بازار در بهمن ماه بسیار سخت است. در یک سال و نیم اخیر بازار سرمایه با اتفاقات متفاوتی مواجه شده و واکنش منفی بورسبازان را به دنبال داشته است. از این رو و با تاکید براثرگذاری عوامل مهمی که درابهام قرار دارند نمی‌توان در خصوص دادوستدهای هفتههای آینده اظهارنظر دقیقی کرد. عملکرد برخی شرکت‌ها در فصل پاییز و در مجموع ۹ ماه نخست سال قابل دفاع است و از قبل نیز قابل پیش‌بینی بود و تحلیل‌ها از وضعیت مناسب عملکرد شرکت‌ها حکایت می‌کرد. با این حال اگر فرض را بر این موضوع بگذاریم که بازار نتایج گزارش‌های ۹ ماهه را پیشخور کرده است، نباید انتظار مثبتی داشت. در صورت بازگشت بازار به مدار تعادلی، صنایع بزرگ نقش مهمی در صعود قیمت‌ها خواهند داشت. اگر ابهامات بودجه‌ای و مسائل بین‌المللی کشور برطرف شود، به نظر می‌رسد رنگ سبز به بازار برگردد و صنایع بزرگ و بانک‌ها در این زمینه می‌توانند پیشرو باشند.
