شاخص کل سهام یک بار دیگر به ابرکانال ۴/ ۱میلیون واحد بازگشت
محرکهای بازگشت سهامداران خرد
روز گذشته شاخص بورس تهران بالاخره بخشی از ریزش روزهای اخیر خود را جبران کرد و با به ثبت رساندن رشد ۴۶/ ۱ درصدی به محدوده یک‌میلیون و ۴۰۷هزار واحد رسید. رشد نماگر یاد شده از این حیث حائزاهمیت بود که نشان داد سطح یک‌میلیون و ۴۰۰هزار واحدی به سبب نوسان خیلی زیاد حول این محور در عمل نقش روانی خود را از دست داده و چندان نمی‌توان مانند موارد مشابه روی آن حساب کرد. از این رو بیراه نیست اگر بگوییم که رشد ۴۶/ ۱ درصدی نماگر اصلی بازار در این روز تا حد زیادی مرهون از بین رفتن ترس بازار از اعداد و ارقام مندرج در شاخص‌‌‌هاست چراکه وضعیتی مشابه در شاخص هموزن برقرار بوده و نامطلوب بودن شرایط (افزایش ریسک‌های سیستماتیک) هم طی روزهای اخیر نتوانسته راه را برای کاهش تقاضا در بازار سهام هموار کند.
نگاه بورس‌‌‌بازان به چهارراه استانبول
اما از جنبه جزئی‌تر که به بازار سهام نگاه کنیم، بورس این روزها در حال واکنش دادن به عوامل بیرونی و کلان است. روز گذشته در حالی میانگین قیمت‌ها در بازار سهام رشد کرد که خبرها از مذاکرات هستهای حکایت از عزم طرف ایرانی برای برداشته شدن همه تحریم‌ها و بهبود شرایط اقتصادی کشور دارد. چنین خبری در یک روز عادی به عنوان گواهی بر احتمال کاهش ریسک‌های سیستماتیک عمل می‌کند و نه‌تنها دلار را کاهشی می‌کند بلکه اثر خود را بر معاملات سهام نیز به جا می‌‌‌گذارد. روز گذشته اما این اتفاق نیفتاد. دلار تا محدوده ۲۸هزار و ۴۳۰ تومان صعود کرد و به موازات آن شاهد افزایش تقاضا در تالار شیشه‌‌‌ای بودیم. این موضوع را از دو جنبه می‌توان مورد بررسی قرار داد.
از نگاه معامله‌‌‌گران بورسی، فعالان ارزی همواره با هوشیاری بیشتری عمل می‌کنند و اینکه در واکنش به خبرهای مثبت برجامی، با افزایش فروشندگان و در نتیجه افت قیمت‌ها در بازار ارز مواجه نشدیم می‌تواند این سیگنال را مخابره کند که سرمایه‌گذاران چندان به آینده مذاکرات هستهای خوش‌بین نیستند و از این رو خطری نیز بازار سهام را تهدید نمیکند. اما در سناریوی دیگری می‌توان اینگونه احتمال داد که سهامداران بالاخره با دیدی تحلیلی‌‌‌تر در حال بررسی موضوع رفع تحریم‌ها هستند. این است که رفع تحریم‌ها اساسا برای بازار سهام چندان بد هم نیست و حتی می‌تواند در بلندمدت رشد سودآوری شرکت‌ها را رقم بزند. پذیرش چنین موضوعی به این معناست که احتمالا بازار از وضعیت کنونی خسته شده و احتمالا در مواجهه با وضعیت نابهنجار کنونی سعی در دیدن منافع بلندمدت‌تر دارد، چراکه در حال حاضر نه بازار و نه کلیت اقتصاد از وضعیت روشنی برای انجام سرمایه‌گذاری کوتاه‌مدت برخوردار نبود و حتی ریسک سفته‌بازی نیز در این بازار افزایش یافته است.
محرکهای خبری رشد تقاضا
اما به جز این اخبار یک خبر مهم دیگر نیز در بازار سهام اثرگذار بود. این خبر به افزایش سرمایه «شستا» به عنوان بزرگ‌ترین هلدینگ بازار سهام و شرکت‌های تابعه اختصاص داشت. بر این اساس گفته شده که مقدمات افزایش سرمایه ۱۱۷۲درصدی شرکت سرمایه‌گذاری تامین اجتماعی (شستا) از محل تجدید ارزیابی دارایی‌‌‌ها فراهم شده و سازمان متبوع این موسسه بزرگ اقتصادی در نظر دارد در کنار این شرکت از بازار سرمایه به شکلی معقول حمایت کند. در متن خبر این رویداد مهم آمده است که قطعی شدن این رویداد منوط به اخذ مجوز از سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و برای پیگیری مراحل آن در اسرع وقت نسبت به برگزاری مجمع فوق‌‌‌العاده افزایش سرمایه اقدام خواهد شد. این در حالی است که بنا بر شایعات موجود قرار است شرکت‌های تابعه این غول سرمایه‌گذاری نیز با پیروی از همین رویه در جهت واقعی‌سازی ارقام مندرج در بند دارایی ثابت خود اقدام کنند. در صورتی که این خبر درست باشد باید انتظار داشت که تعدادی از شرکت‌های بزرگ بازار سهام با قرارگرفتن در مسیر افزایش سرمایه بر انگیزه سرمایه‌گذاران برای رونق دادن به این بازار بیفزایند. همچنین در این روز گفته شد که افزایش سرمایه «وبملت» به جریان افتاده و این بانک در نظر دارد از محل تسعیر ارز سرمایه خود را افزایش دهد. این رویه اگرچه تاثیر بااهمیتی در درآمد واقعی شرکت‌ها ایجاد نمیکند اما انتظار می‌رود با افزایش سرمایه که در واقع به منزله واقعی کردن ارزش دارایی شرکت‌هاست راه برای رونق نسبی بازار سهام هموار شود.
جذابیت قیمتی پس از افت چندروزه
آخرین یا شاید مهم‌ترین دلیل برای رونق روز گذشته بازار سهام نیز جذاب شدن قیمت‌ها پس از نزول چند روزه بازار سهام بود که در مواجهه با صعودی شدن بازار ارز و بهبود اوضاع کامودیتی‌‌‌ها راهی به جز افزایش تقاضا را پیش روی فعالان این بازار نگذاشت. این مهم پس از آن رقم خورد که طی روزهای اخیر نماگر اصلی تالار شیشه‌‌‌ای حدود ۵درصد عقب‌‌‌نشینی کرده بود و در برخی سهام افت‌‌‌های به مراتب بالاتری را شاهد بودیم. به نظر می‌رسد تحت این شرایط سهامداران به‌ویژه حقیقی‌‌‌ها با جذاب قلمداد کردن قیمت‌ها به گردونه معاملات سهام بازگشتند تا شاهد ورود ۷۸میلیارد تومان سرمایه خرد به زمین خرید سهام باشیم.
روز خوب بازارهای جهانی
روز گذشته تغییر در قیمت کامودیتی‌‌‌ها به عنوان یک عامل مثبت دیگر برای بهبود وضعیت معاملات در بورس عمل کرد. در این روز (در ساعات معاملاتی بورس تهران) قیمت‌ها در کالاهایی نظیر مس، نفت خام و محصولات دیگری از این دست با افزایش مواجه شد. همین امر سبب شد که مجددا برای نمادهای دلاری بازار سهام نیز شانس افزایش قیمت بیشتر شده و پس از چند روز شاهد افزایش معنی‌دار قیمت سهام بر روی تابلوی معاملات باشیم. اینطور که به نظر می‌رسد دلیل اصلی افزایش قیمت‌ها در این روز بیشتر افت قیمت این دارایی‌‌‌ها در روزهای قبل است که در نهایت نوسانی طبیعی را در روزهای پیش رو رقم خواهد زد. البته باید به این نکته نیز توجه داشت که روند موجود در دارایی‌‌‌های نامبرده چندان ارتباطی با فولاد ندارد و خبرها حاکی از آن است که بهای این دارایی در بازارهای جهانی همچنان سمت‌و‌سویی کاهشی دارد.
