کارشناسان در گفتوگو با «دنیایاقتصاد» روند بازار سهام در هفته جاری را بررسی کردند
بورس روی ریل نوسان
اقبال به سهمهای کوچک غیردلاری
حسام حسینی، کارشناس بازار سرمایه: تا امروز چشم بازار به سهمهای دلاری و کامودیتی دوخته شده بود و این دو فاکتور در تعیین قیمت سهمها بسیار مهم بود اما اکنون به مرحلهای رسیدهایم که اثر دلار بیشتر از کامودیتی است یعنی بازار بعد از این به رشد کامودیتی به سرعت واکنش نمیدهد و به این نکته توجه دارد که اگر قیمتهای جهانی از این به بعد ریزش داشته باشد چه اثری روی سهمها خواهد داشت. بنابراین چون این نگاه وجود خواهد داشت دلار میتواند نقش پررنگتری داشته باشد؛ یعنی کاهش قیمت دلار باعث کاهش قیمت سهمها و افزایش قیمت دلار باعث رشد آنها شود. تغییرات در قیمتهای جهانی دست به عصا و با تاخیر در قیمت سهمها اعمال خواهد شد و به نظر میرسد از این به بعد سهمهایی که قیمتهای جهانی روی آنها اثر داشته دیگر اثر چندانی از قیمتهای جهانی نگیرند چون این احتمال وجود دارد که قیمتهای جهانی ریزش داشته باشند. در مقابل سهمهایی که دلاری هستند همچنان از نرخ دلار اثر میگیرند.
همچنین آن دسته از بازار که سهمهای غیرکامودیتی بودند و اغلب هم ریزشهای شدیدی داشتند میتوانند مورد اقبال واقع شوند. در این شرکتها بعضا سهمهایی پیدا میشوند که گزارشهای ۶ماهه بدی هم نداشتند و این احتمال وجود دارد که این شرکتها تا حدودی مورد اقبال قرار گیرند. بنابراین بخشی از بازار در سهمهای کوچکتر و غیرمرتبط به کامودیتی که ریزشهای شدیدی هم داشتند میتوانند مورد اقبال قرار گیرند و در سهمهای کامودیتی بازار بهخصوص در آنهایی که با رشد قیمت جهانی رشدهای خوبی داشتند بازار این تحلیل را هم در نظر خواهد داشت که ممکن است قیمتهای جهانی ریزش کند.
ادامه روند نوسانی
حامد ستاک، کارشناس بازار سرمایه: فعالان بازار انتظار داشتند، بورس بعد از افتوخیزی که خیلی هم دلایل اقتصادی نداشت روند منطقیتری به خود بگیرد ولی شنبه آن روندی که مورد انتظار بود محقق نشد. اخیرا میزان حجم نقدینگی در کشور اعلام شده که رشد فزایندهای داشته است. همه موارد نشاندهنده این است که بازار باید رشد کند ولی آنچه در عمل میبینیم عدمرشد بازار است. دلایل این عدمرشد هم بنیادی و اقتصادی نیست. اگر عدمرشد بازار به دلایل غیراقتصادی و بنیادی باشد در کوتاهمدت میتواند روی بازار اثرگذار باشد ولی در بلندمدت توانایی ندارد که جلوی رشد بازار را بگیرد بنابراین خیلی از فعالان بازار منتظرند که این زمان به پایان برسد و بازار روند منطقی خود را در پیش بگیرد. به نظر میرسد این هفته هم بازار نوسانی باشد چون هنوز بسیاری از سرمایهگذاران به این نتیجه نرسیدهاند که سایه عوامل غیربنیادی از سر بازار برداشته شده است. بنابراین بازار، یک بازار هیجانی و نوسانی خواهد بود تا به شرایط منطقی خود برگردد و بتوان آن زمان بر اساس المانها و فاکتورهای مهم اقتصادی درباره آن صحبت و بر اساس آنها بازار را پیشبینی کرد. اما اکنون بازار روند و رویه منطقی را دنبال نمیکند. به نظر هم میرسد این روند در هفتههای آینده ادامهدار باشد تا آحاد فعالان و سرمایهگذاران به این نتیجه برسند که عوامل غیربنیادی و غیراقتصادی دیگر رنگ و رویی ندارند و عوامل اقتصادی تعیینکننده روند و رویه بازار خواهند بود.
ادامه روند نزولی محتمل است
سینا عنایتاللهی، کارشناس بازار سرمایه: بازار از نیمه دوم شهریور ماه وارد سیکل فروش و نزولی شد و این روند متاسفانه همچنان ادامه دارد و در صورتی که حقوقیها وارد نشوند و نهاد ناظر و سازمان بورس برنامهای نداشته باشند، وضعیت همین خواهد بود. فروش اوراق، عرضههای اولیه بیهدف (جمع کردن نقدینگی حقیقی بازار) و فروش بخشی از حقوقیها در زمانی که بازار میتوانست جان تازهای بگیرد، باعث شد وضعیت بازار اینگونه شود. اکنون دلیل اصلی وضعیت نوسانی بازار عدمحمایت است و تزریق نقدینگی باتوجه به تراز نقدینگی عالی شرکتهای معدنی، فلزی و پتروشیمی انجام نمیشود. پس این عدمتزریق نقدینگی به آن معنا نیست که شرکتها و هلدینگها پول ندارند؛ اتفاقا وضع تراز آنها در بهترین حالت ادوار گذشته است و در وضعیت مناسبی به سر میبرند. اما این پول حتی برای حمایت از سهمهای زیرمجموعه خود آنها هم به بازار تزریق نمیشود! در زمان رئیس اسبق سازمان جلسات مشترک با شرکتها و حقوقیهای بزرگ بازار برگزار میشد. الان نیز باید این اتفاق بیفتد و برای آنها تدبیر شود. نرخهای جهانی کامودیتی و نفت و فرآوردهها در پیک خود قرار دارند و بیش از دو ماه است که نرخ ارز کاهش محسوسی نداشته و در محدود ۲۷ تا ۲۸ هزار تومان در نوسان است. بنابراین اتفاقی نیفتاده که بازار اینچنین نوسانات منفی به خود میبیند. اگر حال بازار خوب نیست به این معنی نیست که ارزنده نیست. برعکس بازار بسیار ارزنده و فروش سهام از این بعد واقعا معنا ندارد! جز خستگی سهامداران! زمانی که بازار پنیک میشود و سهامدار حقیقی حمایتی از سوی حقوقی نمیبیند، میترسد و برای فروش اقدام میکند. مشکل اصلی بازار این است که اکثریت حقوقیها نشسته و دست روی دست گذاشتهاند! اگر الان که سهمها واقعا ارزنده هستند حقوقی خرید نمیکند پس کی قرار است وارد شود؟! امیدوارم با تدبیر و جلسات مشترک در سازمان بورس هدایت پولهای بزرگی که در اختیار شرکتهای تولیدی و صادراتی است اتفاق بیفتد و به جای انباشت در سپرده بانکی به بازار سرمایه سوق داده شود که اثر تورمی و رشد پایه پولی نیز ندارد.