پیامدهای یک دستورالعمل در صنعت پالایشی
این نرخ به قیمتهای جهانی رجوع پیدا میکند. بر این اساس افزایش شفافیت نرخها یکی از پیامدهای رویداد جدید محسوب میشود. بنابراین ابهامی که در دولت گذشته نیز وجود داشت و بعضا گفته میشد سودسازی به ترتیب از پایین به بالا در شرکتهای پالایشی در حال چیدن است، با دستورالعمل جدید، چنین شرایطی دیگر وجود نخواهد داشت و بر اساس نرخهای جهانی عمل خواهد شد.
از طرفی در موضوع خوراک نیز این صنعت با تخفیفی بیشتر همراه میشود تا شرکتها بتوانند طرحهای کیفیسازی بیشتری را اجرا کنند. این اتفاق به نفع دولت است تا بتواند فرآوردههای با ارزش افزوده بالاتری را که پالایشگاهها تهیه میکنند (بهرغم تحریم نفتی که وجود دارد)، صادر کند.
صنعت پالایشگاهی با تولید محصولاتی مانند فرآوردههای با ارزش افزودههای بالاتر مانند سوخت جت و بنزین که منطقه هم پذیرای خرید آن از کشور است، میتواند به افزایش ارزآوری که یکی از منافع این امر برای دولت خواهد بود، کمک کند.
با توجه به این شرایط، سود اغلب شرکتهای پالایشگاهی که مورد بررسی قرار میگیرد، نشان میدهد که P/E این شرکتها در محدودههای کمتر از چهار مرتبه خواهد بود. این امر جذابیت سرمایهگذاری در چنین صنعتی را یقینا افزایش میدهد.
در دولت گذشته به دلیل شیوه نرخگذاریها سرمایهگذاران کمی مردد بودند، اما با اقدام جدید در نرخگذاریها در فضای معاملاتی با کاهش تردید و تسهیل در امر خرید همراه هستیم.
در گذشته، به دلیل اینکه تخفیف خوراک پالایشیها به نوعی کمتر بود، در برخی از محصولات مانند نفت کوره حاشیه سود در ارقامی مانند منفی ۷درصدی قرار داشت. اکنون با دستورالعمل جدید وزارت نفت حاشیه سود منفی در این محصول کمتر خواهد شد (به عنوان مثال به منفی ۲درصد میرسد) که این اتفاق مطلوبی برای پالایشگاه است. در نهایت سود برای شرکت پالایشگاهی نیز افزایش پیدا میکند.
نکتهای که وجود دارد، در حوزه وکیوم باتوم قابل بررسی است. وکیوم باتوم به دلیل اینکه در بورس کالای ایران با دلار نیمایی به فروش میرسد، تاثیر چندانی در بهای تمامشده صنعت روانکار ندارد. اما رشد جهانی قیمت نفت خام، قیمت روغن پایه را افزایش داده است. این عامل در جای خود به بهبود سود شرکتهای روانکار کمک خواهد کرد.
با این حال دستورالعمل جدید در قیمت بهای تمامشده شرکتهای روانکار به هیچعنوان تاثیر نخواهد داشت؛ فقط تاثیر مثبت آن در پالایشگاها قابل مشاهده است.
به دلیل اینکه صنعت پالایشگاه، بخش قابلتوجهی از مارکت بازار را در اختیار دارد، زمانی که با انتشار گزارشهای عملکرد حاشیه سودها از بهبود حکایت داشته باشند و P/E شرکتها در محدوده چهار مرتبه قرار گیرد، یقینا اقبال بازار به سمت خرید این صنعت میل پیدا میکند. این اتفاق نیز در جای خود جریان ورود پول برای بازار دارد.
از گروههای لیدر بازار که به رشد شاخص کل منجر میشود و در نیمه نخست سال ۱۳۹۹ نیز شاهد آن بودیم، در حقیقت صعود گروههایی مانند پتروشیمی و پالایشگاهی بود. دستورالعمل جدید یقینا اتفاق خوشایندی برای کلیت بازار است؛ چرا که ممکن است در نتیجه اثرگذاری پالایشگاهیها بر روند شاخص شاهد سبزپوشی بازار سهام نیز شویم.
با توجه به اظهارات پورابراهیمی، رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی، انتشار گزارشهای مرکز پژوهشهای مجلس و مواردی از این قبیل که همگی بر حداقل کسری بودجه ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی در سال دلالت دارند و به نوعی دولت هم ناگزیر به پوشش چنین کسری است؛ یا باید نرخ ارز افزایش پیدا کند یا دولت از محل فروش نفت خام درآمد کسب کند.
با توجه به فشار دولت آمریکا به دولت چین در خصوص عدمخرید نفت از ایران، احتمالا ۶۰۰ تا ۷۰۰ بشکه نفتی که در روز به چین فروخته میشد، تقریبا غیرممکن میشود. با این حال فروش نفت به لبنان ادامه پیدا میکند که میزان قابلتوجهی نیست. بنابراین درآمد نفتی آنچنانی نخواهیم داشت.
در صورتی که دولت از ابزارهای مالیاتی استفاده کند هم یقینا چنین سیاستی، سیاست انقباضی خواهد بود که برای بخش تولید مساعد نیست. بعضا اقداماتی که دولت در تعدیل مالیات ارزش افزوده برخی صنایع انجام داده است، نشان میدهد که دولت تمایل جدی به افزایش این نرخ ندارد. با توجه به اینکه برجام آینده روشنی ندارد، دولت آمریکا حاضر نیست امتیازی به ایران بدهد، ایران هم اقدامات لازم را در این زمینه به کار میگیرد. این مهم نشان میدهد که حداقل تا یکسال آینده بازگشت به برجام کمی دور از ذهن است.
این مهم به نوعی میتواند پلههای بالاتر دلار را نیز ایجاد کند. تجربه ۶ماه اخیر نشان میدهد که فاصله بین دلار نیمایی و دلار آزاد در محدوده ۲ تا ۳ هزار تومان بوده و این فاصله اکنون به محدوده ۵ تا ۶ هزار تومان رسیده است. این عامل نشان میدهد که ناگزیر دلار نیمایی باید افزایش پیدا کند. بنابراین با توجه به اینکه دولت درصدد حذف دلار ۴۲۰۰تومانی در صنایع مختلف است، به نظر میرسد در گام بعدی، به عنوان مثال، در زمان اعلام بودجه کشور در نیمه دوم آذرماه، رشد ارز قابل ملاحظهای را داشته باشیم که در پی آن دلار نیمایی نیز صعود میکند. این اتفاق در جای خود میتواند به رشد فزاینده سهامهای دلاری نیز منجر شود.
با توجه به گزارشهای ۶ماهه که در صنایعی مانند پتروشیمی داریم و از طرفی رشدهای اخیر قیمت نفت و گاز در دنیا قیمت محصولاتی مانند اوره و متانول با رشد فزاینده همراه شدند. قیمت زغالسنگ نیز در بازارهای جهانی با رشد حدود ۶۰ درصدی طی ۲ تا ۳ ماه اخیر همراه شد. این محصول که به عنوان سوخت مصرفی برای تولید متانول در کشور چین به کار میرود، میتواند برخی از واحدهای متانول دنیا را از زنجیره خارج کند و به افزایش نرخ متانول منجر شود.