بورس در حاشیه گرانی و طرح صیانت
موضوعی که در سه روز گذشته از جمع فعالان سیاسی و رسانهای و اجتماعی خارج شده و حالا اقتصادیها و بورسیها هم در صفحههای خود در شبکههای اجتماعی مختلفی که عضو آن هستند درباره آن مینویسند. موضوع دیگر که در شبکه اجتماعی توییتر و اینستاگرام خیلی به چشم میآید بحث گرانی و تورم است. اینها موضوعهایی هستند که از ابتدای این هفته کاربران توییتر فارسی از هر جناح و حوزهای درباره آنها در صفحههایشان مینویسند. انتشار قیمت محصولات و کم شدن حجم برخی از آنها مثل پنیر یا نوشابه یا روشهایی برای دور زدن گرانیها مثل درست کردن ماست و پنیر در خانه از موضوعهایی هستند که کاربران در توییتر فارسی درباره آن صحبت میکنند و ایدههایشان را با یکدیگر به اشتراک میگذارند. دیروز این بحث وارد جمع توییتری اقتصادیها و بورسی هم شد. نوید قدوسی از فعالان حوزه بورس در صفحه خود در توییتر نوشت: «مشکلات سمت عرضه در کالاهای وارداتی و سرمایهای به قدری در اقتصاد ایران تشدید شده که با شنیدن قیمتها ابتدا سعی میکنیم با تکرار عبارت «ریال بیارزش شده» خودمان را قانع کنیم ولی وقتی معادل دلاری را محاسبه میکنیم متوجه میشویم که باز هم نمیارزد و به شدت گران است.» در کنار این توییت برخی دیگر از فعالان حوزه اقتصاد هم در صفحههایشان از گرانیها و وضعیت اقتصادی کشور گلایه میکردند. داود بهرامی از فعالان حوزه بورس از دیگر افرادی که بود در توییتر خود درباره گرانیها نوشت: «اخبار ساعت ۱۴ چند روزی است ۱۰ دقیقه اولش را اختصاص داده به نشان دادن پهلو گرفتن کشتیهای پر از مواد غذایی در بندرعباس و اینکه کلی کشتی دیگه هم در نوبت تخلیه هستند. قبول، شما راست میگویید، ولی چرا چیزی ارزان نمیشود؟» اما گاهی هم این گلایهها نسبت به فضای کلی توییتر فارسی متفاوت است. برای مثال پیمان مولوی، فعال حوزه اقتصاد توییتی نوشت که مورد توجه دیگر کاربران هم قرار گرفت. او با طرح این پرسش که چند نفر برای اقتصاد ایران تصمیم میگیرند؟ نوشت: «نرخ بهره تا انتهای امسال چند درصد خواهد بود؟ تورم پیشبینی شده بانک مرکزی تا انتهای امسال؟ همینها را روشن کنید کافی است.»
و اما بازهم صحبت از طرح صیانت جزو سوژههای کاربران شبکه اجتماعی توییتر بود که حتی راه خود را به جمع اقتصادیها و بورسیها در توییتر هم باز کرد. ماجرا هم از صحبتهای عیسی زارعپور، وزیر ارتباطات دولت سیزدهم در صداوسیما شروع شد. او در گفتوگویی تلویزیونی با تاکید بر اینکه نگاه دولت سیزدهم استفاده حداکثری از فضای فناوری است، گفت، در این دوره قصد دارند ایرانی هوشمند در تراز انقلاب اسلامی بسازند و همین صحبتها باعث شد که فضای توییترفارسی تا حدودی تحتتاثیر این اظهارنظر و طرح صیانت قرار بگیرد. خیلی از کاربران به محدودیتهایی که با اجرای طرح صیانت برای اینترنت و کسب و کارهای خانگی ایجاد میشود اعتراض کردند و از نظرات و نگاه مسوولان کشور نسبت به دنیای مدرن نوشتند. اما در جمع اقتصادیها و بورسیها در توییتر هم این ماجرا تا حدودی پیگیری شد. محمد کشوری در توییتر خود در واکنش به صحبتهای وزیر ارتباطات دولت سیزدهم نوشت: «وزیر ارتباطات امشب به اهمیت تعریف مدل اقتصادی برای موفقیت پلتفرمها اشاره کرد. یکی از ایرادهای بزرگ طرح صیانت دخالت غلط و ویرانگر در مدل اقتصادی خدمات است. مثال؟ بند ۸ ماده ۲۵؛ آخه باباجان اگه اینترنت کودک درآمد اضافی نداشته باشه، صد سال هم انگیزهای برای راهاندازی آن خواهند داشت؟» باقر صمدی معاون دیجیتال یکی از اپراتورهای تلفن همراه کشور هم در توییتر خود نوشت: «سالهاست فکر میکنند که با قیمت دستوری میتوان قسمت تقاضا را تحریک کرد بدون اینکه در نظر بگیرند، در آن صورت طرف عرضه انگیزه و توان تولید محتوای مناسب را نخواهد داشت. شواهد بسیاری وجود دارد که این کار عملا عرضه محتوا را به تعطیلی کشانده یا تا همیشه سوبسیدخورش کرده است.» با این حال یک روز بعد از مطرح شدن این صحبتها، معاون اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضائیه در گفتوگویی با بیان اینکه طرح صیانت از کاربران در فضای مجازی، نگرانی عجیبی در مردم ایجاد کرده است، گفت: باید قبل از مطرح کردن آن، مردم را اقناع میکردند. این صحبتها بار دیگر صدای کاربران شبکه اجتماعی توییتر را درآورد و نسبت به طرح صیانت و اجرای آن در خفا انتقاد و اعتراض کردند. موضوعی که باعث شد برخی دیگر از اقدامات نمایندههای مجلس شورای اسلامی و طرحهایی که در دستور کار دارند بار دیگر در فضای توییتر فارسی مطرح و دیده شود و انتقادهایی را از سوی کاربران توییتر به همراه داشته باشد.