ارزش معاملات خرد رکورد ۷ ماهه را جابهجا کرد
سه رکورد روز منفی بورس




روز پرافت و خیز سهام
معاملات روز یکشنبه بورس تهران با افت نماگر اصلی تالار شیشهای استارت خورد اما نماگر هموزن از همان ابتدا روندی صعودی بهخود گرفت. با گذشت حدود یک ساعت از دادوستدهای روزانه، گروههای بزرگ کامودیتیمحور نیز خودی نشان دادند تا شاخصکل تغییر مسیر داده و بهسمت محدوده سبز تابلوی معاملاتی حرکت کند تا جاییکه نماگر سهام توانسته بود از کف روزانه خود ۸۵/ ۰ درصد نیز فاصله گیرد. این وضعیت نیز پایدار نماند و با شدت گرفتن عرضهها در عموم نمادهای معاملاتی، باز هم شاهد تغییر مسیر شاخصهای سهام بودیم. این افت و خیز در شاخص هموزن نیز مشاهده شد. بهاین ترتیب معاملات روز گذشته در حالی پایان یافت که شاخصکل با افت ۱۵/ ۰ درصدی مواجه شد و نماگر هموزن نیز نسبت بهروز شنبه تقریبا بدون تغییر باقیماند. هرچند استراحت بازار پس از یک روند صعودی پرشتاب امری طبیعی است اما بهنظر میرسد بهجز انگیزه معاملهگران برای شناسایی سود، بخشی از وضعیت بازار روز گذشته بهافت نرخ دلار پس از دریافت سیگنالهای احتمال موفقیت مذاکرات هستهای و احیای برجام، بازمیگشت. ضمن آنکه نبود یک استراتژی معاملاتی مشخص سبب شد تا شاهد غلبه هیجان بر معاملهگران خرد که از تجربه و ریسکپذیری کمتری برخوردارند، باشیم.
سیگنال کاهشی از چهارراه استانبول
همانطور که اشاره شد یکی از سیگنالهای کاهشی به معاملهگران تالار شیشهای در دادوستدهای روز یکشنبه، عقبنشینی نرخ دلار بهکانال ۲۷ هزار تومان بود. مهمترین دلیل کاهش قیمت اسکناس آمریکایی اما شنیدههایی درباره آغاز دور جدید مذاکرات هستهای و پذیرش شروط ابتدایی ایران برای بازگشت بهمذاکرات از سوی آمریکا بود. بهدنبال کاهشیشدن قیمت دلار در بازار آزاد و رسیدن آن بهمحدوده ۲۷۵۵۰ تومان، سکه نیز کاهشی شد و بهکانال ۱۱ میلیون تومان بازگشت. این آمار و ارقام اثر خود را بر معاملات سهام نیز بهجا گذاشت. ذکر این نکته تکراری خالی از لطف نیست که حدود ۶۰ درصد از ارزشکل بورس تهران در اختیار سهام کامودیتیمحوری است که بهطور مستقیم از نوسان نرخ ارز، تاثیر میپذیرند. کارشناسان یکی از مهمترین محرکهای بورس در هفتههای اخیر را رشد نرخ دلار میدانستند و حال نیز طبیعتا با کاهشیشدن قیمت اسکناس آمریکایی، واکنش عکس سهامداران چندان عجیب بهنظر نمیرسد، ضمن آنکه احیای برجام میتواند مسیر انتظارات تورمی را تغییر دهد و کاهشیشدن این انتظارات چندان بهمذاق سهامداران یک بازار تورمدوست، خوش نمیآید.
ارزش معاملات در سقف ۷ ماهه
سال گذشته بود که سهامداران بهارزش معاملات خرد ۱۵ تا ۲۰ هزار میلیارد تومانی عادت کرده بودند و نزول این متغیر از سطوح مذکور آژیر خطری برای بازار و معاملهگران بهشمار میرفت. پس از تغییر مسیر قیمتها و آغاز اصلاح بازار اما هر روز شاهد افت میزان دادوستد سهام بودیم و حتی در برخی روزها، این متغیر مهم بهکمتر از هزار میلیارد تومان نیز رسید و خبر از رکودی عمیق در بازار سهام میداد. پس از ثبت کف یکمیلیون و ۹۵ هزار واحدی شاخصکل در سومین روز از خردادماه و آغاز موج جدید صعودی در بورس تهران، بهمرور زمان، رکود جای خود را بهرونق داد و نسبت نقدشوندگی سهامی که مدتها در صفهای سنگین فروش قفل بودند، رو بهبهبود گذاشت. بهاین ترتیب در حالی که از میانه بهمنماه سال گذشته تا بهامروز دیگر خبری از ارقام بالاتر از ۱۰هزار میلیارد تومان نبود، روز گذشته تقابل جدی میان خریداران و فروشندگان سبب ارتقای ارزش معاملات خرد سهام به۱۱هزار و ۵۳۲ میلیارد تومان شد که بیشترین میزان از ۵ بهمن ۹۹ بود.
قرمز بورس پس از ۶ روز
همانطور که اشاره شد برآیند افت و خیز روز گذشته شاخصکل در نهایت با کاهش ۱۵/ ۰درصدی مواجه شد. بررسیها نشان میدهد طی ۳ماه اخیر میانگین وزنی قیمت سهام رشد حدود ۴۴ درصدی را ثبت کرده که با یک حساب سرانگشتی بهنرخ بهره مرکب روزانه ۶/ ۰درصدی میرسیم. بهعبارتی معاملهگران تالار شیشهای روزانه ۶/ ۰درصد سود کردهاند. این در حالی است که در رونق سال گذشته بورس یعنی از ابتدای سال ۹۹ تا ۱۹ مردادماه، میزان سود روزانه سهامداران به۵/ ۱ درصد میرسید. پس هنوز نمیتوان گفت بازار بهشرایط صعودی سال گذشته رسیده است اما شواهد روزهای اخیر گویای آن بود که تجربه مجدد روزهای پرهیجان سال ۹۹ دور از ذهن نیست. با این حال دیروز نماگر اصلی تالار شیشهای منفی شد. روندی که البته غیرمنطقی و دور از انتظار نبود. طبیعتا پس از هر رشد قیمتی، اصلاحی انتظار میرود. آمارها نشان میدهد از ۳ خردادماه (کف اخیر شاخصکل) تاکنون میزان افت قیمتها بهیک درصد نیز نرسیده است و شاهد جوی کاملا مثبت در بازار هستیم. روز گذشته نیز شاخصکل بهافت ۱۵/ ۰درصدی بسنده کرد و نماگر هموزن نیز تقریبا بدون تغییر ماند. اما آنچه در این روز مشاهده میشد، افزایش هیجانات منفی در دادوستدها بود؛ جاییکه در دقایق پایانی معاملات بر نمادهای قرمز بازار افزوده شد و رفتهرفته صفوف فروش سنگین شد. در چنین شرایطی سهامداران خرد نیز فروشهای پرمقدار را ثبت کردند که در ادامه نگاهی دقیقتر بهاین وضعیت خواهیم داشت.
گریز حقیقیها با چاشنی اضطراب
یکی از رکوردهای کاهشی روز یکشنبه بورس تهران که عجیب نیز بهنظر میرسد میزان خروج سرمایه از سوی سهامداران حقیقی بود. هرچند طی سهماه گذشته و همزمان با بازگشت رونق بهتالار شیشهای حقیقیها همچون سال گذشته در زمین خرید سهام فعال نبودند اما بهاین میزان ترس و اضطراب نیز میان معاملهگران خرد دیده نمیشد. روز گذشته بورس تهران شاهد جابهجایی سهامی بهارزش یکهزار میلیارد تومان از سبد سهام حقیقیها بهپرتفوی سهامداران عمده بود. بهبیانی سادهتر دیروز حقیقیها خالص فروش یکهزار میلیارد تومانی را رقم زدند که از ۱۸ بهمنماه سال گذشته تاکنون نظیری برای آن نمیتوان یافت. بهنظر میرسد هنوز سهامداران فاقد استراتژی معاملاتی بوده و در کنار آن واهمه از ریزش مجدد قیمتها دست از سر آنها برنداشته است. شرایطی که سبب میشود نااطمینان بهسرمایهگذاری خود با هر موج منفی فروشنده شوند. این ترس روز گذشته بهوضوح خود را نشان داد. ریسکپذیری کمتر سهامداران خرد یکی از مشخصههای این گروه از بازیگران بورسی است. این مهم در صورتیکه با چاشنی نابلدی و سواد مالی پایین همراه شود، در فضای محدود معاملاتی بورس تهران (وجود دامنه نوسان و حجم مبنا) بههیجان بالا و رفتارهای گلهای میانجامد و بهنظر میرسد تا بهینهنشدن شرایط بازار، چنین رفتارهایی ادامه خواهد یافت.
صفهای فروش پیشی گرفتند
یکی از دیگر رکوردهای کاهشی روز یکشنبه بورس تهران، سبقت سهام با صف فروش از خرید بود. بهاین ترتیب پس از مدتها تعداد نمادهایی که با مازاد عرضه (صففروش) مواجه بودند، از سهام با مازاد تقاضا (صفخرید) سبقت گرفت. بهاین ترتیب در روزی که شاخصکل بورس تهران با افت ۱۵/ ۰ درصدی همراه شد، از ۳۴۱نماد معاملهشده، قیمت پایانی ۱۴۸ سهم (۴۳ درصد) مثبت بود و در مقابل ۱۸۹ سهم (۵۵درصد) در سطوح منفی دادوستد شدند. در این بازار ۱۶ نماد (۵ درصد) صف خریدی بهارزش ۴۳۵ میلیارد تومان تشکیل دادند، اما در مقابل شاهد شکلگیری صف فروش در ۹۴نماد بورسی (۲۷درصد) بهارزش ۳۰۱میلیارد تومان بودیم.
در فرابورس ایران اما در روزی که آیفکس رشد ۳۳/ ۰ درصدی را ثبت کرد، ۱۳۵نماد معامله شدند که در این میان قیمت پایانی ۶۷ سهم (۵۰درصد) مثبت و ۶۸ سهم (۵۰درصد) منفی بود. در این بازار ۸ نماد (۶ درصد) صف خریدی بهارزش ۱۷۲میلیارد تومان تشکیل دادند اما ۴۲ نماد (۳۱درصد) نیز با صف فروشی بهارزش ۱۳۳میلیارد تومان مواجه شدند.
بازار پایه نیز دیروز میزبان دادوستد ۱۳۴نماد بود. در این میان ۶۱سهم (۴۵درصد) مثبت ماندند و در مقابل شاهد دادوستد ۷۰ سهم (۵۲درصد) در محدوده منفی بودیم. در این بازار نیز ۳۱ نماد (۲۳درصد) صفخریدی بهارزش ۱۱۷میلیارد تومان شکل دادند و صف فروش در این بازار به۵۹ نماد (۴۴درصد) با ارزشی بالغ بر ۴۶۱ میلیارد تومان اختصاص پیدا کرد.