در گردهمایی فعالان بازار سرمایه مطرح شد
نقش نهادها در سرمایه‌گذاری جسورانه
در همین راستا روز گذشته فعالان بازار سرمایه گرد هم آورند تا درخصوص نقش نهادهای مالی در توسعه سرمایه‌گذاری جسورانه گفت‌وگو کنند. رئیس سازمان بورس در گردهمایی فعالان بازار سرمایه و نقش نهادهای مالی در توسعه سرمایه‌گذاری جسورانه با بیان اینکه در بازار سرمایه تلاش کرده‌ایم بسترهای لازم ایجاد شود، گفت: با اتکا به روشهای سنتی و صرفا تکیه به تجهیز سرمایه‌ها در بخش سنتی نمی‌توان شاهد رشد گسترده‌ای بود از این‌رو آنچه در صندوق نوآوری و شکوفایی رخ داده، بذری برای ایجاد جهش‌های بزرگ اقتصادی است.
محمدعلی دهقان‌دهنوی، ضمن اشاره به فعالیت صندوق‌های جسورانه اظهار کرد: ورود صندوق‌های جسورانه در راستای هدف تامین مالی صورت گرفته است از این‌رو اگر صندوقی شکل بگیرد اما طی چند سال فعالیت نداشته باشد، به هیچ عنوان قابل قبول نیست و در عملکرد این صندوق‌ها و دریافت کارمزد مدیران آنان بازبینی صورت خواهد گرفت. دهقان‌دهنوی ادامه داد: البته تعداد صندوق‌هایی که فعالیت نکرده‌اند، بسیار محدود است و اکثر صندوق‌های سرمایه‌گذاری جسورانه، علاقه‌مند به توسعه و سرمایه‌گذاری هستند.
وی با تاکید بر حرفه‌ای‌گرایی مدیریت صندوق نوآوری و شکوفایی گفت: این صندوق علاوه بر اینکه به حوزه‌های مختلف ورود کرده، نقش خود را نیز به صورت اهرمی تعریف کرده است تا تجمیع منابع رخ دهد از این‌رو در بخش هدایت منابع به حوزه نوآوری عملکرد بسیار خوبی دارد.
به گفته این مقام مسوول، فرابورس ایران پرچمدار این بخش است و با اشتیاق و پشتکار در این حوزه حرکت می‌کند تا بستر مناسبی برای جمع‌آوری منابع باشد. بازار سرمایه ویژگی‌هایی دارد که تامین مالی نوآوری را تسهیل می‌کند و می‌تواند منابع کوچک مردمی را جمع‌آوری و به سمت این بخش هدایت کند.
مشارکت صندوق‌های جسورانه با نهادهای مختلف
علی ناظمی، معاون سرمایه‌گذاری صندوق نوآوری و شکوفایی نیز در این گردهمایی از اجرای برنامه «جهش ایده» در صندوق نوآوری و شکوفایی خبر داد و گفت: در این برنامه هر شتاب‌دهنده‌ای که یک واحد سرمایه‌گذاری کند، ما دو برابر بر روی آن ایده سرمایه‌گذاری خواهیم کرد و پیش‌بینی می‌شود در شهریورماه با حمایت ۹ شتاب‌دهنده روی ۱۰۰ ایده سرمایه‌گذاری شود. وی افزود: از سال ۱۹۵۸ آمریکا وارد تامین مالی و ایجاد فضایی برای فعالیت شرکت‌های نوآور شد که مشخص‌ترین نمونه این اقدام شرکت «اپل» در سال ۱۹۷۸ است که با سرمایه‌گذاری ۵۰۰ هزار دلار ایجاد شد و ارزش آن اکنون بالغ بر ۲هزار میلیون دلار است. وی تاکید کرد: مساله اصلی حمایت آمریکا از این شرکت‌ها این است که برای سرمایه‌گذاری اندکی که برای شرکت‌ها داشته، به گونه‌ای اقدام به مهندسی بازار کرده که اثربخشی آن بر این سرمایه‌گذاری بسیار باشد. معاون سرمایه‌گذاری صندوق نوآوری و شکوفایی با اشاره به اقدامات این صندوق در زمینه توسعه صندوق‌های جسورانه، خاطر نشان کرد: در این زمینه بر روی ۴۸ پروژه مشارکت داشتیم و در مدت یک سال و ۷ ماه، ۸۲۹ میلیارد تومان بر روی این تعداد پروژه سرمایه‌گذاری اتفاق افتاده است. ناظمی با تاکید بر اینکه این برنامه به مدت ۷ ماه است که در حال اجراست، گفت: عملکرد این برنامه به نظر ما عملکرد خیلی خوبی بوده و پیش‌بینی می‌شود که در شهریورماه با حمایت ۹ شتاب‌دهنده بر روی ۱۰۰ ایده سرمایه‌گذاری شود. وی با تاکید بر اینکه برنامه ما این است که دیگر پول وارد اکوسیستم نوآوری نکنیم، توضیح داد: در تلاش هستیم تا از ظرفیتی که بازار سرمایه ایجاد کرده به‌نام «تامین مالی جمعی» استفاده کنیم. در این برنامه تصورمان بر این است که مردم آمادگی سرمایه‌گذاری بر روی طرح‌ها را دارند، ولی در ابتدای شکل گیری این ابزار ممکن است اقبال نسبت به آن زیاد نباشد؛ از این رو آمادگی داریم که تا ۸۰ درصد اصل سرمایه را ضمانت کنیم و پروژه‌های تامین مالی جمعی از این طریق تحت حمایت صندوق قرار خواهند گرفت. معاون سرمایه‌گذاری صندوق نوآوری و شکوفایی با بیان اینکه این سرمایه‌گذاری صندوق تا سال ۱۳۹۸ صفر بود، ادامه داد: این امر نه به دلیل کمبود منابع مالی صندوق نوآوری بلکه به دلیل نبود سازوکار تامین مالی و نبودن عناصری برای تشکیل بازار بوده است، ولی امروز مجموع سرمایه‌گذاری صندوق با ۱۵ درصد دارایی‌های نامشهود بالغ بر ۳۳۰۰ میلیارد تومان است و امید داریم که خودمان را در این قالب ببینیم که بازار نوآوری با کمک نهادها و بخش خصوصی شکل بگیرد.
جهش صندوق‌های جسورانه بورسی
علی وحدت، رئیس هیات عامل صندوق نوآوری و شکوفایی در ادامه این نشست با اشاره به اینکه امسال، سال جهش ظرفیت استارت‌آپ‌ها با کمک بازار سرمایه است، گفت: در سال ۱۴۰۰ افزایش ظرفیت صندوق‌های جسورانه بورسی را پیگیری می‌کنیم تا از پتانسیل‌های موجود در بازار سرمایه در این حوزه بیشتر بهره‌مند شویم و به نظر می‌رسد در ماه‌های آتی شاهد جهشی در صندوق‌های جسورانه بورسی باشیم. وی تامین مالی حوزه نوآوری و فناوری کشور را ماموریت اصلی این صندوق دانست و افزود: طی دو و نیم سال گذشته تلاش شده است که بخش‌های مختلف این حوزه را توسعه دهیم و در حال حاضر عملکرد این صندوق بالغ بر ۱۴ هزار میلیارد تومان است. وحدت با اشاره به حمایت بانک‌ها از فعالیت‌های حوزه دانش‌بنیان، اظهار کرد: بانک‌ها برای شرکت‌هایی که امکان دریافت تسهیلات بانکی را داشتند، پشتیبانی خوبی از این اکوسیستم نوآوری و فناوری کشور کرده‌اند، ضمن آنکه صندوق‌های پژوهش و فناوری نیز رشد خوبی را تجربه کردند. وی اعطای وام و تسهیلات، صدور ضمانت نامه، راه‌اندازی صندوق‌های جسورانه و سرمایه‌گذاری خطرپذیر را از دیگر اقدامات این صندوق برای حمایت از شرکت‌های دانش‌بنیان دانست و یادآور شد: بر این اساس از ۴۸ طرح در قالب سرمایه‌گذاری خطر پذیر حمایت شده است. وحدت به فعالیت صندوق‌های جسورانه بورسی اشاره کرد و افزود: تاکنون ۱۱ صندوق جسورانه بورسی تشکیل شده و ما با این صندوق‌ها همکاری داریم به گونه‌ای که اگر این صندوق‌ها اقدام به سرمایه‌گذاری روی پروژه کنند، از سوی این صندوق ۴۰ درصد آورده را با نظارت و مدیریت آن بخش خصوصی، صندوق بورسی تامین خواهد کرد. همچنین حدود ۱۵۰۰ میلیارد تومان ظرفیت در این صندوق‌ها ایجاد شده است. از این تعداد چهار صندوق فعال هستند و موافقت اصولی چهار صندوق نیز صادر شده، ولی پذیره‌نویسی نشدند و سه مورد دیگر در حال دریافت موافقت اصولی هستند.
موانع جذب منابع توسط استارت‌آپ‌ها
عارف علیقلی‌پور، مدیر نهادهای مالی فرابورس ایران از دیگر سخنرانان این گردهمایی، با بررسی رتبه شاخص دسترسی به سرمایه‌گذاری خطرپذیر گفت: هم‌اکنون بزرگ‌ترین صندوق خصوصی بازار سرمایه در حال پذیره‌نویسی واحدهای خود در فرابورس ایران است و یک هزار و ۹۲۵ میلیارد تومان مجموع سرمایه صندوق‌های جسورانه و خصوصی در بازار سرمایه است. ضمن آنکه نزدیک به ۷هزار و ۷۰۰میلیارد تومان نیز مجموع درخواست‌هایی است که برای تاسیس صندوق‌های خصوصی و جسورانه ارسال شده است.
علیقلی‌پور با اشاره به اینکه بازار سرمایه در حوزه تامین مالی نوآوری پیشرو است، بیان کرد: سازمان بورس و اوراق بهادار موضوع تامین مالی در حوزه جسورانه را به فرابورس سپرده و ما همه تلاشمان را در توسعه این بخش به کار گرفته‌ایم.
