این عدم اتفاق نظر در بین سهامداران نیز وجود دارد و نیمی از  سهامداران شرکت‌کننده در نظرسنجی «دنیای‌اقتصاد» روند صعودی و نیمی دیگر نزولی  برای بازار پیش‌بینی کرده‌اند. در نگاه کلی اما یک چیز در بین عمده سهامداران و کارشناسان مشترک است. بیشتر این فعالان بازار بر ارزندگی سهام در شرایط کنونی تاکید دارند و معتقدند، قیمت سهام در شرایط فعلی از نظر بنیادی توجیهی برای ریزش بیشتر ندارد، با این حال هیجان و بی‌اعتمادی نسبت به وضعیت بورس به گونه‌ای است که  بسیاری فرار را بر قرار ترجیج می‌دهند و افت قیمت سهام نیز بیشتر تحت‌تاثیر این هیجانات است.

کارشناسان چه می‌گویند؟

صعودی: 50 درصد از کارشناسان حاضر در نظرسنجی این هفته  «دنیای‌اقتصاد» معتقدند غالب سهام در شرایط فعلی در سطوح ارزنده‌ای است و جای بیشتری برای ریزش قیمت وجود ندارد. به اعتقاد این دسته نسبت قیمت به درآمد بسیاری از سهام به ویژه با توجه به گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها و افت ممتد قیمت‌ها به محدوده‌ای جذاب رسیده است و افت بیشتر چندان توجیه بنیادی ندارد، از این رو بسیاری از اهالی بازار با چنین نگاهی میزان تقاضا در بازار را افزایش خواهند داد و احتمالا بورس در هفته جاری به مدار صعودی البته فراگیرتر ادامه خواهد داد. علاوه‌بر این  سطوح قابل توجه قیمت‌ها در بازارهای جهانی در جهت حمایت از بورس کشور که بیش از نیمی از ارزش بازار آن سهام کالایی  است، نیز مد نظر سهامداران است. نرخ ارز نیز ثبات نسبی را تجربه کرده است و هرچند بسیاری در انتظار کاهش تورم در ماه‌های آتی به دنبال احتمال احیای برجام هستند ،با این حال مقاومت نرخ ارز در این سطح حتی با وجود اخبار مناسب در عرصه سیاسی نشان می‌دهد که کاهش قابل توجه این ارز در عمل رخ نخواهد داد و این امر خود در بازگشت بورس به مسیر صعودی اثرگذار خواهد بود.

از طرفی افزایش قیمت نفت، در تقویت ورود نقدینگی به معاملات موثر عمل خواهد کرد. بر این اساس انتظار می‌رود، سطح تقاضا در آخرین هفته معاملاتی سال افزایش یابد.

کم‌نوسان:  39 درصد از تحلیلگران حاضر در نظرسنجی روند بازار سهام کشور را کم‌نوسان ارزیابی کرده‌اند. این افراد می‌گویند ترس و بی‌اعتمادی بر معاملات سهام بیشتر از هر عامل دیگری سیطره یافته است. بر همین اساس دیگر شاید کمتر بتوان بر اساس تحولات در وضعیت بنیادی صنایع نسبت به روند آتی بازار نظر داد، بلکه باید به ترس و هیجان موجود در بازار که  بخش قابل توجهی  از آن ناشی از اقدامات آن مقام ناظر و سیاست‌گذار است، نگاه کرد. از طرفی تحمیل دامنه نوسان نامتقارن به بازار این ترس را بیشتر به بازار تحمیل کرد. تصمیم‌های مقطعی و ناگهانی برای بازار و بخش‌های مرتبط با آن، در کنار برخی اقدامات غیر مسوولانه از آینده بی‌اعتمادی را در بازار افزایش داده و از این رو حجم و ارزش  معاملات در بازار به شدت کاهش یافته است. در این فضا محتمل‌ترین سناریو برای بازار حرکت در روند کم‌نوسان تا زمان پیدا شدن سیگنال‌های مطمئن‌تری است.

نزولی: تنها 11 درصد از تحلیلگران مزبور معتقدند بورس در آخرین هفته سال در مسیر نزولی حرکت خواهد کرد. به اعتقاد این افراد ترس هنوز در بین سهامداران موج می‌زند و سهامداران بی‌تفاوت نسبت به سهامی که دارند، عمدتا در صدد نقد کردن دارایی خود هستند که آن را هم دامنه نوسان متقارن تحت‌الشعاع قرار داده است. ضمن آنکه تقاضا نیز وضعیت چندان مناسبی ندارد. آمار خروج نقدینگی از بازار نیز به خوبی این وضعیت را نشان می‌دهد. علاوه‌بر این هفته جاری آخرین هفته سال است و عرضه‌ها احتمالا افزایش یابد. بسیاری در صدد نقد کردن سهام خود برای سال جدید هستند. این عوامل بر روند معاملات اثرگذار است و بورس را در مسیر نزولی حرکت می‌دهد.

نگاهی به نظرات سهامداران

صعودی: 41 درصد از سهامداران شرکت‌کننده در نظرسنجی «دنیای‌اقتصاد» روند کلی معاملات در هفته جاری را صعودی ارزیابی کرده‌اند. به اعتقاد این افراد کاهش قابل توجه قیمت سهام که در برخی نمادها حتی به بیش از 50 درصد نیز رسیده است، عطش عرضه را کاهش داده است. بسیاری از سهامداران تازه‌وارد نیز از بازار خارج شده‌اند  و هیجان بازار در حال تخلیه است. تحلیل‌های تکنیکال و بنیادی نشان‌دهنده افزایش احتمال بازگشت قیمت‌ها به مسیر صعودی است. وضعیت قیمت در بازارهای جهانی و ثبات نرخ ارز در جهت حمایت از این شرایط هستند و بر این اساس بورس در هفته جاری در روند صعودی حرکت خواهد کرد.

کم‌نوسان: 26 درصد از سهامداران مزبور روند کلی معاملات در هفته جاری را کم‌نوسان ارزیابی کرده‌اند. تقابل ارزندگی و ابهامات موجود در بازار سهام عامل اصلی کاهش حجم و ارزش معاملات و بالطبع نوسان اندک قیمت سهام است. بر همین اساس مادامی که  در جهت بازگشت اطمینان و کاهش هیجان اقدامات مناسبی صورت نگیرد و مسائل کلان‌تر اقتصادی و سیاسی نیز تعیین تکلیف نشود، بورس در همین مسیر کم‌نوسان حرکت خواهد کرد.

نزولی: به اعتقاد 33 درصد از سهامداران حاضر در نظرسنجی معاملات سهام در این هفته در مسیر نزولی حرکت می‌کند. به اعتقاد این افراد حجم بی‌اعتمادی و هیجان در بازار به شدت اوج گرفته است و از این رو احتمالا سهامداران از هر فرصتی برای خروج از بازار بهره ببره ببرند.