فراز بورس در روز فرود دلار
در معاملات دیروز اخبار تازه‌ای به تالار شیشه‌ای مبنی بر صدور مجوز افزایش قیمت خودرو و موافقت سازمان بورس با افزایش ۲۵ درصدی سهام شناور آزاد مخابره شد و تا حدودی جریان معاملاتی بازار را تحت تاثیر قرار داد. برخی از کارشناسان بازار سرمایه معتقدند افزایش قیمت خودرو یقینا در قیمت سهام شرکت‌های فعال در بورس اثرگذار خواهد بود. از سویی افزایش سهام شناور آزاد نیز به تعمیق دادوستدها و شکست قفل صف‌های خرید و فروش منجر می‌شود. به هر روی، خالص تغییر مالکیت بورس بیش از ۳ هزار میلیارد تومان و در مسیر پرتفوی حقوقی به حقیقی بود و ارزش معاملات خرد نیز در رقم ۱۸ هزار و ۷۰۵ میلیارد تومان جای گرفت.
در این خصوص فردین آقابزرگی، کارشناس بازار سهام با ارزیابی شرایط معاملات بازار سهام به «دنیای اقتصاد» گفت: منطق خاصی در قیمت سهام شرکت‌ها حاکم نیست و تغییرات نشان از صعود و فرودهای یکباره در معاملات روزانه دارد. در بازار ارز نیز به لحاظ تکنیکالی با توجه به رشد هیجانی قیمت‌ها، انتظار می‌رفت که بازار چند روزی استراحت کند. این کارشناس بازار سرمایه معتقد است بخشی از فضای اقتصادی کشور دچار تلاطم شده است. نوسانات پی در پی بازار سرمایه، ارز، سکه و طلا ریسک بالایی را به سرمایه‌گذاران القا می‌کند، بنابراین ایجاد ریسک موجب تشدید هیجان خروج از نگهداری وجوه نقد و سپرده می‌شود. به گفته او چنین روندی دور باطل است و این نوع از نوسان احتمال ورود سفته‌بازان را تشدید می‌کند. از روز شنبه هفته جاری تا‌کنون، شاهد افت شدید بازار در یک روز معاملاتی و افزایش چند برابری قیمت‌ها در روز بعدی هستیم که این نوع رفتار به هیچ عنوان توجیه‌پذیر نیست.
این تحلیلگر بازار سرمایه تصریح کرد: اینکه طی ۴۸ ساعت بازار سهام و ارز با شوک شدید به شدت افزایش و کاهش پیدا کردند موضوعی غیرمنطقی و غیر قابل پذیرش در اقتصاد است. ثبات اقتصادی عامل سهولت در سرمایه‌گذاری و بهترین نسخه برای معاملات است.
معامله با ۲ برابر ارزش جایگزینی
به باور آقابزرگی از اصول ادبیاتی که منشأ تصمیمات مبتنی بر ارزش ذاتی سهام است خارج شدیم، به همین دلیل متوسط P/ E در حدود ۳۰ مرتبه قرار دارد. این کارشناس بازار سرمایه بیان کرد: تعداد زیادی از شرکت‌های موجود در بورس که با اقبال هم مواجهند دو برابر ارزش جایگزینی خود نسبت به موقعیت‌های بین‌الملل در حال معامله هستند. بنابراین نقدینگی در چنین شرایطی عامل منفی در اقتصاد محسوب می‌شود، چرا که موجب تشدید هیجان شده است و تناسب چندانی هم با رشد اقتصادی و متغیر‌های اثرگذار در وضعیت اقتصادی ندارد. بنابراین این نقدینگی همانند سالیان گذشته که به سمت بازارهای مختلف از جمله سکه، طلا، ارز، خودرو و مسکن حرکت می‌کرد امسال در بورس نمود پیدا کرده است. فردین آقابزرگی با ارزیابی فرآیند‌های معاملاتی و رشد نماگر بازار سهام ابراز کرد: اگر بنا را بر اطلاعات، تحلیل‌های اقتصادی و کارشناسی بگذاریم شاخص بورس تهران اکنون اشباع است. شاخص بازار سهام مشابه شرکتی موجود در بورس است که یک واحد ارزش جایگزینی دارد و اکنون به میزان دو واحد مورد معامله قرار می‌گیرد. بر این اساس عدم توازن بین نقدینگی، نبود عرضه، رسیدگی نکردن به نحوه ورود شرکت‌های جدید (عرضه‌های اولیه، افزایش سرمایه از طریق سهم حق تقدم، افزایش سرمایه از طریق صرف سهام)، عدم انتشار اوراق با محوریت بخش خصوصی و... موجب افزایش شاخص بورس شده است. او گفت: در بازار روز گذشته برخی از سهم‌ها منفی بودند اما شاخص با افزایش چشمگیری همراه شد. یکسری سهم‌ها که مورد اقبال بازار تا روز معاملاتی ماقبل بودند، دیروز منفی شدند. این کارشناس بازار سرمایه با اشاره به افزایش سهام شناور آزاد بیان کرد: مسوولان اقتصادی که کماکان از بازار سرمایه حمایت می‌کنند بیشتر متوجه این موضوع شده‌اند که عدم توازن عرضه و تقاضا موجب حرکت افزایشی قیمت سهام شده است. از طرفی افرادی که با نیت سفته‌بازی وارد معاملات بازار سرمایه شدند با توجه به میزان سهام شناور آزادی که قابل معامله است می‌توانند پتانسیل اثرگذاری در قیمت را اندازه‌گیری کنند. بنابراین با توجه به اینکه در این بخش برخی افراد استفاده‌های نامناسبی داشتند، با نگاه مقایسه‌ای شرکتی با پتانسیل بالا که از لحاظ توجیهات اقتصادی مزیت‌های قابل توجهی دارد با شرکتی دیگر که دارای چنین مزیتی نیست مشاهده می‌شود که این دو شرکت هیچ گونه تفاوتی در ارزش بازار ندارند و عدم توازن بسیار مشهود است.
