شاخص سه کانال دیگر بالا رفت
سه قاب از صعود بورس
انبساط مجدد جریان نقدینگی
سرمایه‌گذارانی که از ابتدای این هفته در واکنش به انتشار کارنامه‌های ماهانه بنگاه‌های بورسی جبهه قدرتمندی از تقاضا برای عموم سهم‌ها تشکیل داده بودند، طی روز گذشته نیز تقریبا بر همان قرار و مدار در معاملات مشارکت جستند و در برتری قابل توجه بر فروشندگان، زمینه را برای جهش ۴/ ۱ درصدی شاخص کل فراهم کردند. رشد میانگین قیمت‌ها طی روز گذشته در حالی صورت گرفت که معاملات از عمق نسبتا بالایی برخوردار بود. در واقع، دادوستدهای روز گذشته توام با افزایش قابل ملاحظه تعداد دفعات و رشد حجم و ارزش معاملات انجام شد. این در حالی بود که از میانه هفته گذشته میزان مشارکت در بازار کاهش قابل توجهی را از خود نشان داد و بسیاری را بر آن داشت تا انگشت اتهام را به سوی رویدادهایی چون اجرای فاز سوم سامانه پایش ریسک معاملات اعتباری به‌عنوان عامل مخرب نشانه روند. در آن مقطع، سهام برای پیاده کردن شماری از فروشندگان بالقوه و اصلاح موقت به دنبال بهانه‌هایی همچون ریسک سیاسی یا راه‌اندازی سامانه‌ای جدید می‌گشت و به محض فراهم شدن فضا در مسیر نزولی افتاد و در نتیجه، زمینه را برای پیوستن مجدد خیل خریداران به جریان سهام مهیا کرد. به این ترتیب، طی دو، سه روز گذشته ارزش معاملات خرد به نحو معناداری افزایش یافت و به‌طور ضمنی گمانه‌زنی‌های مرتبط با اعمال محدودیت بر میزان اعتباردهی کارگزاران به مشتریان از سوی ناظر بازار را عملا باطل کرد. جریان نقدینگی که از میانه این هفته بالا گرفته بود، طی روز گذشته به رقمی معادل ۱۲۵۰ میلیارد تومان رسید که در مقایسه با متوسط این رقم از ابتدای سال افزایشی حدود ۱۵ درصدی را نشان می‌دهد.
جنس متفاوت صعود سهام
روند صعودی شاخص سهام پیوند دیرینه‌ای با حضور سرمایه‌گذاران حقیقی در سمت خرید دارد. در واقع، هر چه فعالان حقیقی با گسیل سرمایه‌های خود به بازار مشارکت بیشتری داشته باشند، سطح عمومی قیمت‌ها نیز با قدرت و سرعت بیشتری رو به جلو حرکت می‌کند. بیان آماری این رابطه را می‌توان در ثبت بازدهی تقریبا ۴۰ درصدی بورس تهران از ابتدای سال به لطف ورود ۱۵۰۰ میلیارد تومان از سرمایه‌های خرد به جریان معاملات سهام مشاهده کرد. در واقع، در این مدت، روند شاخص کل با میزان خالص خرید سرمایه‌گذاران حقیقی همبستگی مثبت داشت؛ به بیان دیگر، فعالان حقیقی با حضور پررنگ در طرف تقاضا به نوعی ضامن رشد قیمت‌ها بوده‌اند. اما این روند همسو در سه روز اخیر دستخوش تغییر معناداری شده و با وجود صعود قابل ملاحظه قیمت‌ها برآیند تغییر مالکیت کل سهام به نام سهامداران بزرگ رقم خورده است. به‌طور مشخص، در حالی که ارزش کل بازار در این سه روز بیش از ۶ درصد افزایش داشته اما مالکیت ۷۵ میلیارد تومان از سهام به نام مالکان حقوقی تغییر جهت داده است. تحرک متقاضیان بزرگ در سه روز اخیر به ویژه در سهم‌هایی که سودهای نسبتا قابل توجهی را تقسیم می‌کنند چندان جای پرسش ندارد. طبیعی است که حضور در مجامع شرکت‌ها و بهره‌مندی از سود سالانه یکی از عوامل تقاضا از سوی سهامداران بزرگ ارزیابی می‌شود. در عین حال باید توجه داشت که جابه‌جایی‌های نسبتا سنگین سهام در تک‌نمادهایی چون سایپا، صنایع پتروشیمی ایران یا نماد تازه وارد پلی پروپیلن جم هم در این تغییر موثر بود.
دو محرک قوی برای رشد غول‌ها
رشد ۴/ ۱ درصدی شاخص کل طی روز گذشته در حالی صورت گرفت که نماگر هم‌وزن تنها حدود ۶/ ۰ درصد به ارتفاع خود افزود. سرعت بالاتر شاخص کل که طی روز سه‌شنبه هم در بازار نمودار شد، عموما مرهون تغییراتی است که اثرات واقعی آن طی چند روز اخیر در دو جبهه پدیدار شد. از یک طرف بازار جهانی در واکنش به دو رویداد مهم خیز نسبتا بلندی برداشت و از طرف دیگر، جریان اطلاعات در بورس تهران اوج گرفت. به بیان روشن‌تر، استقبال سرمایه‌گذاران بازار جهانی از نشست مهم رهبران ۲۰ اقتصاد بزرگ دنیا-که قرار است پایان هفته جاری برگزار شود- منجر به رشد چشمگیر قیمت فلزات و نفت شد. دریافت سیگنال‌هایی از کاهش اختلافات تجاری بین چین و آمریکا و ایجاد گشایش دوباره در تجارت آزاد جهانی در کنار انتظار اهالی بازار از تغییر ریل سیاست پولی در آمریکا و کاهش نرخ بهره سبب شد تا نفت با جهش جالب توجه در یک هفته گذشته به اوج ماهانه نزدیک شود و قیمت فلزات رنگینی چون مس و سرب و روی نیز در روندی مشابه به کام سهام وابسته در بورس تهران عمل کند. مجموعه این تحولات که حدود ۷۰ درصد از ارزش سهام بورس تهران را متاثر می‌سازد، سبب شد تا بار دیگر اقبال عمومی به این دسته از سهم‌ها بیشتر شود. توامان با این اتفاق دمای ریسک سیاسی نیز فروکش کرد و در نتیجه، سرمایه‌ها با اطمینان بیشتری در بازار سهام به مشارکت پرداختند. از طرفی، در درون بازار نیز شاهد تحریک تقاضا از محل انتشار کارنامه‌های ماهانه بنگاه‌ها بودیم. در بین صنایع مختلف، گروه‌های کالایی که طی خرداد زیر فشار روانی و واقعی تحریم‌ها و همچنین وضع نامطلوب بازار جهانی توجهی از سوی سهامداران بر نمی‌انگیختند، طی روز گذشته همچون روز سه‌َشنبه به پشتوانه عملکرد قابل قبولی که در خرداد به نمایش گذاشتند، با استقبال محسوس سهامداران مواجه شدند و در جذب پول‌ها و رشد قیمت در موقعیت برتری نسبت به دیگر گروه‌ها قرار گرفتند.
موقعیت برتر سهام کالایی
ارزش معاملات سهام بزرگ‌ترین صنعت بورس تهران یعنی گروه پتروشیمی طی معاملات دیروز با ثبت اختلاف قابل توجه با سایر گروه‌ها به میزان تقریبی ۲۷۰ میلیارد تومان رقم خورد. معاملات پرحجم در نماد تازه‌وارد جم‌پیلن و همچنین استقبال چشمگیر معامله‌گران از غول پتروشیمی بازار یعنی نماد «فارس» بیشترین نقش را در تخصیص بیش از یک چهارم ارزش معاملات خرد به سهام این گروه داشت. به نظر می‌رسد انتشار گزارش‌های مناسب و رونمایی از سودآوری فصلی نمادهای این صنعت در جلب توجه پول‌های سرگردان به سمت این سهام سهم عمده را داشته است. به‌طور کلی، هر چه کیفیت عملکرد شرکت‌ها در زمینه مقادیر فروش و نرخ آن از متوسط انتظارات بالاتر بوده، شدت واکنش متقاضیان نیز بیشتر به نظر می‌رسد. این رویکرد را علاوه بر صنعت پتروشیمی در سایر گروه‌های بزرگ بورسی نیز می‌توان مشاهده کرد. صعود تقریبا دسته‌جمعی قیمت در گروه فلزات نیز که از همین جنس محسوب می‌شود، مرهون گزارش‌هایی است که طی دو سه روز اخیر انتشار یافت و ضمن ارائه کارنامه‌ای مطلوب، گرد و غبار برآمده از تنش‌های سیاسی و همچنین مساله تحریم‌ها را تا حدود زیادی کنار زد. در این میان، سهام گروه پالایشی نیز با وجود وقفه سنتی در انتشار نرخ‌های فروش همسو با جو عمومی بازار و البته جهش قیمت جهانی نفت با صعود دسته‌جمعی قیمت به کار خود طی روز گذشته پایان دادند و نقش بسیار اثرگذاری را در جهش شاخص ایفا کردند.
صعود دسته‌جمعی سهام سیمانی
معاملات سهام گروه سیمان طی روز گذشته از یک‌دستی خاصی برخوردار بود. در واقع، تمام نمادهای این صنعت بورسی ضمن جذب تقاضا با رشد قیمت مواجه شدند و بسیاری از این نمادها در سقف مجاز روزانه دادوستد می‌شوند. علاوه بر گزارش‌های عملکردی که دو سه روز اخیر شفافیت عملکرد را در این گروه بالا برد، انتشار خبر افزایش ۳۷ درصدی نرخ فروش سیمان به مهم‌ترین محرک صعود دسته‌جمعی قیمت در سهام این گروه بورسی طی روز گذشته بدل شد و صف‌های پرشماری را برای سهام این گروه رقم زد. تاثیر اهرمی افزایش نرخ فروش بر سودآوری شرکت‌های سیمانی که عمدتا جزو سهام کوچک بازار دسته‌بندی می‌شوند- سبب شد تا با وجود رشدهای یک ماه اخیر در این گروه، سهامداران به استقبال خبر مزبور بروند و جبهه فراگیری از تقاضا را تشکیل دهند.
بازتاب انتشار کارنامه‌های ضعیف
طی روز گذشته در شرایطی که بزرگان کالایی بازار ضمن جذب حجم قابل توجهی از پول‌ها به سطوح بالاتر قیمت دست یافتند، در گروه‌های کوچک‌تر تقاضا ضعیف‌تر عمل کرد و به واسطه فشار توامان فروش شاهد عقبگرد قیمت‌ها در طیفی از سهم‌ها بودیم. برای مثال می‌توان به حرکت قیمت در سهام اغلب شرکت‌های دارویی، غذایی و همچنین سهام گروه خودرویی اشاره کرد که برخلاف روند عمومی بازار طی روز گذشته روندی نزولی را تجربه کردند. عقب‌نشینی تقاضا و حرکت سرمایه‌های خرد از این صنایع به سمت گروه‌هایی با عملکرد قوی‌تر نظیر غول‌های پتروشیمی و فلزات را می‌توان ناشی از نقش محرک گزارش‌های عملکرد در شرکت‌هایی با ظرفیت سودآوری بیشتر و در طرف مقابل، اثر منفی کارنامه‌های ضعیف یا پایین‌تر از انتظار در طیفی از سهامی دانست که از رهگذر گسیل پول‌های تازه‌وارد طی خرداد رشدهای شتابانی را در فراسوی قابلیت‌های بنیادی تجربه کرده بودند.
ارسال نظر