بازار سهام در حالی سال ۹۷ را با بازدهی ۸۶ درصدی سپری کرد که این روند در سال جدید پرقدرت دنبال شد به‌طوری‌که در شش روز معاملاتی سال ۹۸، بازدهی ۴/ ۴درصدی در کارنامه بازار سهام ثبت شد. در همین راستا بررسی تغییر مالکیت‌های صورت‌گرفته در این بازار نیز نشان از افزایش مشارکت سهامداران خرد در معاملات روزهای اخیر دارد، به‌طوری‌که خالص خرید معامله‌گران حقیقی از ابتدای سال جدید بیش از یک‌هزار و ۲۷۰میلیارد تومان بوده که نشان از سهم مشارکت ۷۶درصدی این گروه از بازیگران دارد. به عبارت دقیق‌تر در شش روز کاری مزبور، حقیقی‌ها بیشتر خریدار بودند تا فروشنده. همچنین بررسی مشارکت سهامداران حقیقی و حقوقی از سال ۹۶ تاکنون نیز نشان از افزایش مشارکت بازیگران خرد دارد، به‌طوری‌که مشارکت حقیقی‌ها در سال ۹۶ از ۵۹درصد به ۶۷ درصد در سال ۹۷ افزایش یافته است. امری که طی چند روز ابتدایی سال جدید نیز با توجه به مشارکت ۷۶درصد حقیقی‌ها رشد بیش از ۱۳درصدی را تجربه کرده و نشان از موازنه جدید در جبهه‌های بورسی دارد.

به‌نظر می‌رسد خریدهای صورت گرفته از سوی سرمایه‌گذار خرد که به دنبال جو مثبت ایجاد شده در بازار سهام با اقبال بیشتری دنبال شد، نوید از سالی پررونق دارد. همان‌طور که در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» از جمله «آغاز بهاری بورس تهران» نیز مورد اشاره قرار گرفت، مطابق با انتظارات، معامله‌گران با آگاهی نسبت به واقعیت‌های بنیادی در سمت خرید سهام فعال شدند. به این ترتیب نه‌تنها بخشی از جاماندگی بورس از دیگر بازارهای سرمایه‌گذاری موازی جبران شد، بلکه با تشکیل روند مزبور می‌توان گفت پتانسیل ادامه صعود بورس مهیا است. بر این اساس متغیرهای بنیادی اثرگذار بر سودآوری شرکت‌ها فضا را برای ادامه رشد قیمتی سهام فراهم آورده است.

رصد تغییر مالکیت‌ها در روزهای بهاری

بررسی تغییر مالکیت‌های صورت گرفته در روزهای ابتدایی سال نشان از آن دارد که سهامداران خرد فعالیت بیشتری در سمت خرید سهام نشان دادند به‌طوری‌که تنها دو روز از شش روز کاری سال ۹۸، خالص خرید مثبتی در کارنامه سهامداران عمده ثبت شد و در مابقی روزها، کفه ترازو به سمت بازیگران خرد سنگینی کرد. این امر سبب شد تا مشارکت بیش از ۷۶درصدی حقیقی‌ها را در روزهای اخیر شاهد باشیم. رصد جزئیات جابه‌جا‌یی‌ها نشان می‌دهد که نخستین جلسه معاملاتی سال ۹۸ در روز ۵ فروردین، مطابق با انتظارات در حجم و ارزش محدودتر نسبت به روزهای پایانی سال گذشته دنبال شد. به این ترتیب حمایت سهامداران عمده در این روز سبب شد تا حدود ۶۰۰میلیون تومان نقدینگی به پرتفوی معامله‌گران حقوقی منتقل شود. اما در روزهای بعد، حقیقی‌ها فعالیت بیشتری نشان داده و توانستند در مجموع ۳روز خالص متوالی، خالص خرید ۸۶میلیارد تومانی را در کارنامه خود ثبت کنند. ولی روند مزبور در روز ۱۱فروردین و همزمان با توقف رشد شاخص کل تغییر مسیر داد و در حالی روز یکشنبه گذشته پس از رشد بی‌وقفه ۱۵روزه، شاخص کل بورس وارد روند اصلاحی شد که در این روز حقوقی‌ها مجددا به حمایت از بازار اقدام کردند. این امر سبب شد تا بیش از ۱۰میلیارد تومان نقدینگی به پرتفوی معامله‌گران حقوقی منتقل شود. اما بازار سهام پس از گذران هفته نیمه‌تعطیل نوروز، معاملات روز گذشته را با قدرت آغاز کرد و به رشد بیش از ۱۲۰۰واحدی دست یافت. در این روز نیز سهامداران خرد مجددا به مدار خرید بازگشتند و ۴۶۰میلیارد تومان سهم خریداری کردند. البته با احتساب میزان فروش بیش از ۴۱۰میلیارد تومانی آنها، خالص خریدی معادل ۵۱میلیارد و ۷۰۰میلیون تومان در کارنامه معاملات روز شنبه این گروه از بازیگران ثبت شد.

نگاهی به صنایع مورد توجه معامله‌گران

بررسی خرید و فروش‌های صورت گرفته از سوی معامله‌گران نشان از توجه آنها به جمع‌آوری سهام گروه سیمانی دارد به‌طوری‌که در ۶روز معاملاتی اخیر، صنعت سیمانی در فهرست بیشترین خریدهای حقیقی‌ها قرار گرفت. بررسی‌ها نشان می‌دهد که شاخص صنعت سیمان نیز از ابتدای بهمن تا پایان هفته گذشته، حدود ۳۷ درصد رشد را تجربه کرده است. این در حالی است که برخی از نمادهای زیرمجموعه سیمانی با وجود عملکرد نه‌چندان درخشان نیز در کانون توجه قرار دارند که در این میان اخبار منتشر شده، در تشکیل جو مزبور بی‌تاثیر نبوده است. به این ترتیب خالص خرید سهامداران خرد در گروه سیمان به بیش از ۳۶میلیارد تومان رسید که بخش عمده‌ای از آن به خرید سهام سیمان تهران و سیمان فارس و خوزستان تعلق داشت. نماد «ستران» در حالی از اواسط دی‌ماه سال گذشته شاهد ورود جوی مثبت بود که از ابتدای بهمن ماه تا‌کنون، رشد بیش از ۱۵۰ درصدی را تجربه کرده است. همچنین «ستران» در آخرین اطلاعیه منتشر شده بر سایت کدال اعلام کرد که در گزارش حسابرسی شده مربوط به دوره ۶ماه منتهی به پایان شهریور ماه سال ۹۷، حدود ۴۶میلیارد تومان سود ناخالص محقق کرده که نسبت به دوره مشابه سال قبل، رشد ۲۶درصدی دارد. اما با توجه به هزینه‌های بالای شرکت و همچنین زیان خالص عملیات در حال تداوم، زیان خالص «ستران» در دوره مزبور به ۳/ ۳میلیارد تومان رسیده که این امر زیان ۱۹ریالی به ازای هر سهم «ستران» را در نیمه نخست سال مالی به دنبال دارد. در همین راستا نماد «سفارس» نیز در حالی با رشد بی‌وقفه در حداکثر میزان نوسان طی روزهای ابتدایی سال ۹۸همراه شد که به این ترتیب بازدهی ۲۶درصدی را طی ۵روز کاری مزبور کسب کرد و متوقف شد. به این ترتیب هر کدام از دو نماد مزبور در روزهای اخیر توانستند با ثبت خالص خرید بیش از ۱۴میلیارد تومانی، در صدر خریدهای سهامداران خرد قرار گیرند. در میان دیگر صنایع مورد توجه حقیقی‌ها در مدت اخیر، خرید سهام گروه شیمیایی قرار داشت. به‌طوری‌که خریدهای صورت گرفته در این گروه به جابه‌جا‌یی بیش از ۳۱میلیارد تومان نقدینگی در مسیر پرتفوی سهامداران حقوقی به حقیقی انجامید. در صدر این خریدها نیز جمع‌آوری سهام سرمایه‌گذاری صنایع‌ شیمیایی ‌ایران قرار داشت که خالص خرید ۳/ ۱۵میلیارد تومانی را به خود اختصاص داد. «شیران» در حالی در ۶روز ابتدایی سال جاری، رشد قیمت بیش از ۱۱درصدی را تجربه کرده که روز گذشته اقدام به شفاف‌سازی کرد. «شیران» اعلام کرده که موفق به اخذ طرح توسعه اول خود از شرکت UOP شد.  گروه خودرویی نیز از دیگر صنایع مورد توجه بازیگران خرد در روزهای ابتدایی سال جدید بود که البته بخش عمده‌ای از این خریدها به جمع‌آوری سهام ایران خودرو تعلق داشت. به‌طوری‌که خالص خرید حقیقی‌ها در نماد «خودرو» به حدود ۱۹میلیارد تومان رسید. در این میان گروه مالی بانک پارسیان به‌عنوان سهامدار عمده «خودرو» با توجه به استقبال سهامداران و تشکیل صف‌ خرید سنگین، اقدام به عرضه سهم در روزهای اخیر کرد. بر این اساس حقوقی مزبور ۱۵میلیون سهم «خودرو» را در این روزها به فروش رساند.  در همین راستا محورسازان ‌ایران‌خودرو نیز شاهد عرضه سهم از سوی سهامدار عمده بود. بر این اساس شرکت سرمایه‌گذاری سمند از ابتدای سال جدید، بیش از ۸میلیون سهم «خوساز» را به فروش رساند.

نگاهی به تغییر مالکیت‌ها در سال ۹۷

همان‌طور که عنوان شد بازار سهام در سال ۹۷ شاهد افزایش مشارکت سهامداران خرد در مقایسه با سال ۹۶ بود. در شرایطی که تا روز تاریخی بورس تهران در نهم مهرماه، حدود ۵ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان پول از سوی سهامداران حقیقی به جریان سهام پیوسته بود، در نیمه دوم سال با خروج تدریجی سهامداران خرد از بازار، این رقم به ۳ هزار و ۴۵۰ میلیارد تومان کاهش یافت. به بیان دیگر، در نیمه دوم سال حدود ۲ هزار و ۱۵۰ میلیارد تومان سهم از سرمایه‌های خرد از جریان معاملات خارج شد. ولی در مجموع برآیند جابه‌جا‌یی‌های صورت گرفته سبب شد تا مشارکت سهامداران خرد در سال گذشته به ۶۷درصد برسد. این امر در مقایسه با مشارکت ۵۹درصدی حقیقی‌ها در سال ۹۶، رشد ۵/ ۱۳درصدی را نمایان می‌سازد.در میان صنایع مورد توجه سهامداران خرد در سال گذشته نیز، گروه شیمیایی با ثبت خالص خرید بیش از ۷۰۵میلیارد تومانی، در صدر خریدها قرار گرفت. همچنین ۱۸۶میلیارد تومان از این رقم به خالص خرید پتروشیمی شازند تعلق داشت. البته در سال گذشته نماد داروپخش رکورددار بیشترین خالص خرید سهامداران خرد شد که این امر با انتقال بیش از ۳۴۰میلیارد تومان نقدینگی به پرتفوی حقیقی‌های «وپخش» دنبال شد.در مقابل سهامداران عمده بیشترین حمایت را در سال گذشته از نمادهای معدنی داشتند که این موضوع با خالص خرید بیش از ۲۰۰میلیارد تومانی آنها همراه شد. در این میان ۱۱۷میلیارد تومان از این رقم به خالص خرید سهام گل‌گهر اختصاص داشت. اما در میان نمادهای مورد توجه حقوقی‌ها نیز خرید سهام فولاد مبارکه اصفهان و واسپاری ملت قرار داشت. هر کدام از دو نماد مزبور خالص خریدی بیش از ۲۰۰میلیارد تومان را به خود اختصاص دادند.

 

هدیه لطفی

10