رشد شاخص فرابورس ادامه یافت؛ قیمت اوراق خزانه به مسیر نزولی بازگشت
تقویت روحیه ریسک‌پذیری در بازارها؟
شاخص کل فرابورس در موج نزولی اخیر -۱۰ روز انتهایی پاییز- بیش از ۲/ ۴ درصد از ارزش خود را از دست داد. جریان نقدینگی در سهام فرابورسی نیز ضعیف تر از پیش گردش پیدا کرد. تلاطم‌های بازار جهانی و ریزش شدید شاخص‌های سهام و نفت سبب خروج تدریجی نقدینگی از معاملات سهام و حرکت به سمت پناهگاه‌های امن شد. به عبارت دیگر، با افزایش ریسک سهام، بازار اوراق با درآمد ثابت رونق گرفت و قیمت‌ها در این بازار در مسیر صعودی قرار گرفت.انعکاس این فرآیند را می‌توان در افت نرخ بازدهی اوراق خزانه مشاهده کرد. اصلی بنیادی وجود دارد که می‌گوید با افزایش قیمت اوراق خزانه، بازدهی یا سود موثر سالانه آن تحت فشار قرار می‌گیرد. از این رو، در آخرین موج صعودی قیمت در بازار بدهی-در دو هفته پایانی آذر- نرخ بازده اوراق خزانه در جهتی معکوس از رقم ۸/ ۲۳ درصد به کمترین سطح طی بیش از ۷ ماه اخیر، یعنی ۱/ ۲۲ درصد رسید. کاهش ۷/ ۱ واحد درصدی نرخ بازده اوراق خزانه نشان‌دهنده رشد تقاضا و افزایش قیمت در اوراق خزانه است. با وجود این، در دو روز گذشته شاهد تغییر رفتار بازارهای سهام و بدهی هستیم؛ چنان که شاخص سهام فرابورس پس از ۷ روز کاری به مسیر صعودی بازگشت و اوراق بدهی در جهت معکوس زیر فشار عرضه و ضعف تقاضا در دوربرگردان قیمت قرار گرفت. نرخ بازده اوراق خزانه که به‌طور غیرمستقیم شاخصی از قیمت‌ها به شمار می‌رود، پس از تجربه روند نزولی طی ۸ روز پایانی آذر، در معاملات دیروز به مدار صعودی بازگشت.
مقاومت «اخزاها» در مرز روانی
فعالان فرابورسی در جریان دادوستدهای دیروز حدود ۹۵ میلیارد تومان اوراق خزانه را دست به دست کردند که تقریبا ۳۵ درصد از کل جریان نقدینگی در فرابورس را در بر می‌گیرد. همزمان، نرخ بازده اسناد خزانه افزایش یک‌دهم واحدی را در مقیاس روزانه ثبت کرد و به رقم ۲/ ۲۲ درصد رسید. توقف روند نزولی بازده اوراق خزانه در مرز ۲۲ درصد و بازگشت به مسیر صعودی را می‌توان به وضعیت بازدهی در بازار رقیب نسبت داد. واقعیت این است که بازار پول که از حیث ریسک و بازدهی قدرتمندترین رقیب بازار بدهی به شمار می‌رود، معمولا در تعیین رفتار معامله‌گران اوراق بدهی تاثیرگذار است. از طرفی، گزارش می‌شود که بانک‌ها در شرایط فعلی به سپرده‌های خود سود ترجیحی بالای ۲۰ درصد می‌دهند و همین موضوع سبب می‌شود تا افت نرخ بازدهی اوراق خزانه به کمتر از نرخ‌های بازار پول رقابت‌پذیری این اوراق را کاهش دهد و سرمایه‌ها از این بازار خارج شوند. اتفاقی که با افزایش بیشتر قیمت اوراق خزانه-افت نرخ بازده- می‌افتد این است که با نرخ بازده پایین‌تر از ۲۲ درصد، فروشنده‌های بالقوه تشویق به نقد کردن اوراق خزانه و سرمایه‌گذاری در بانک‌ها می‌شوند. به عبارت دیگر، کسانی که در نرخ‌های بالاتر بازدهی-مثلا اوج ۸/ ۲۸ درصد- در ابتدای پاییز به خرید اوراق خزانه پرداخته‌اند با افزایش بیشتر قیمت‌ها و کاهش نرخ بازده، پیش از سررسید از بازار خارج می‌شوند. از این رو، طبیعی است که قیمت اوراق از این محدوده فراتر نرود و نرخ‌های بازده در همین محدوده مقاومتی یا در مسیر صعودی قرار بگیرد تا اوراق خزانه همچنان از جذابیت لازم برای خرید برخوردار باشند.
«اخزا»های جدید در راه فرابورس
چنان که می‌دانیم در حال حاضر ۲۴ نماد اسناد خزانه اسلامی روی تابلو معاملات بازار اوراق با درآمد ثابت فرابورس وجود دارد که یک نماد آن با عنوان «سخاب» و مابقی اوراق با نام «اخزا» خریدوفروش می‌شوند که متوسط نرخ بازده این ۲۴ نماد معاملاتی اسناد خزانه در پایان دادوستدهای دیروز به میزان ۲/ ۲۲ درصد قیمت خورد. به گزارش روابط عمومی فرابورس ایران، سری جدید اسناد خزانه اسلامی در نمادهای «اخزا۷۱۳» و «اخزا۷۱۴» جمعا به ارزش ۲ هزار و ۳۶۹ میلیارد و ۳۶۶ میلیون تومان روز یکشنبه دوم دی‌ماه ۹۷ در بازار ابزارهای نوین مالی فرابورس ایران پذیرش شد. ناشر این اوراق وزارت امور اقتصادی و دارایی به نمایندگی از دولت بوده و موضوع انتشار این سری اسناد خزانه اسلامی پذیرش‌شده، تسویه بدهی‌های بندهای «ب» و «ه» تبصره ۵ قانون بودجه سال ۱۳۹۷ کل کشور است. اوراق اخزا ۷۱۳ که در ۱۸ مهرماه سال ۹۷ منتشر شده است دارای سررسید ۳۴ ماهه بوده و به این ترتیب در ۱۸ آبان‌ماه سال ۱۴۰۰ سررسید خواهد شد. اما اسناد خزانه اسلامی با نماد اخزا۷۱۴ سررسید یکساله دارد و از آنجا که تاریخ انتشار آن ۲۲ مهرماه سال جاری است، ۱۲ ماه بعد یعنی در ۲۲ مهرماه سال ۹۸ شاهد سررسید شدن این دسته از اخزا خواهیم بود.
دومین روز صعود «آیفکس»
چنان که گفته شد همزمان با افت نسبی قیمت در اوراق بدهی، شاخص سهام فرابورس هم افزایش ۱۰ واحدی را تجربه کرد. رشد نماگر فرابورس طی معاملات دیروز مرهون افزایش قیمت در سهام شرکت‌هایی چون ذوب آهن اصفهان، تولید نیروی برق دماوند، پتروشیمی خراسان، پالایش نفت شیراز و پتروشیمی زاگرس رقم خورد. در نقطه مقابل نماد فولاد هرمزگان جنوب با ثبت بیشترین اثر منفی بر شاخص، مانع از رشد بیشتر «آیفکس» شد. تداوم رشد قیمت در سهام کالایی فرابورس را می‌توان به جذابیت خرید سهام پس از افت‌های متوالی روزهای ماقبل نسبت داد. علاوه بر این، گزارش‌های ماهانه نیز در حال اثرگذاری بر معاملات سهام است. دیروز در بین سهام بزرگ فرابورسی دو شرکت پتروشیمی خراسان و فولاد هرمزگان عملکرد خود را برای آذر روی سامانه کدال قرار دادند. بررسی معاملات این دو سهم طی روز گذشته نشان می‌دهد که گزارش «هرمز» ضعیف‌تر از انتظار فعالان بوده و در نقطه مقابل، پتروشیمی خراسان انتظارات سهامداران را برآورده کرده است.
به‌طور کلی، معاملات سهام فرابورس طی روز گذشته در فضایی نسبتا آرام دنبال شد. در سمت فروش فشار عرضه‌ای در نمادهای فرابورسی به چشم نیامد و در جبهه خرید هم جز تک‌نمادهای کوچک، معاملات عموم سهم‌ها تعادلی نسبی را پشت سر گذاشت. به عبارت دقیق‌تر، در معاملات دیروز سهم‌هایی نظیر «زکشت»، «دماوند» و «قاسم» پرشمارترین صف‌های خرید فرابورس را تجربه کردند.
فولادی‌ها در کانون عرضه سهامداران خرد
در روزی که شاخص سهام فرابورس حدود نیم درصد افزایش یافت مالکیت سهام بازارهای اول و دوم به نام فعالان حقوقی تغییر یافت. در واقع، سهامداران عمده طی معاملات دیروز بیشتر خریدار سهام بودند تا فروشنده. این‌قدرت‌نمایی فعالان حقوقی سبب شد تا در روز گذشته حدود ۷ میلیارد تومان سهم از مسیر پرتفوی حقیقی به حقوقی جابه‌جا شود. بخش اصلی خالص خریدهای سهامداران حقوقی در سهام زنجیره فولاد فرابورس رقم خورد. سهام شرکت‌های سنگ آهن گهرزمین، ذوب آهن اصفهان، آهن و فولاد ارفع و فولاد هرمزگان در معاملات دیروز در کانون فروش سهامداران خرد بازار قرار داشتند و در نتیجه فعالان حقوقی را وادار به خرید بیشتر کردند. پتروشیمی‌های خراسان و غدیر هم جزو سهم‌هایی بودند که در روز گذشته خالص قابل‌توجه خرید حقوقی را تجربه کردند. در نقطه مقابل، سهامداران حقیقی بیشترین خالص خرید خود را در سهام بانک دی انجام دادند. تولیدکنندگان برق فرابورسی یعنی نمادهای «دماوند» و «بکهنوج» هم جزو نمادهایی بودند که با استقبال نسبتا قابل توجه معامله‌گران حقیقی به کار خود پایان دادند. همچنین باید به خالص مثبت خرید سهامداران حقیقی در دو نماد روانکار «شپاس» و «شرانل» در معاملات دیروز اشاره کرد.تغییر جریان مالکیت سهام طی روز گذشته در حالی رقم خورد که معامله‌گران خرد این دو بازار در روزهای شنبه و یکشنبه عمدتا خریدار سهم بوده‌اند. ورود سهامداران حقیقی به جبهه تقاضا و خروج مجدد سرمایه‌های این گروه در معاملات دیروز را می‌توان به نااطمینانی‌های پیش‌روی سهام نسبت داد که در ضعف تقاضای سهامداران خرد بازار انعکاس پیدا کرد.
ارسال نظر