شاخص سهام ۴/ ۲ درصد افت کرد
توقف هفت هفته صعود بورس
بازگشت آرامش به معاملات بورس تهران از میانه هفته جاری، دیروز با رشد ۱۶۷ واحدی شاخص کل دنبال شد. نوسانات قیمت سهام در هفته جاری افت بیش از ۴/ ۲ درصدی شاخص کل را رقم زد تا اولین افت هفتگی این نماگر در ۸ هفته اخیر به ثبت برسد. تفکیک بین صنایع مختلف بورسی در داد وستد دیروز سهام نیز به خوبی محسوس بود. بازگشت آرامش به بورس تهران و اقبال نسبی به سهام بنیادی بازار سبب تداوم واگرایی شاخص کل از شاخص کل هموزن شد. به نظر می‌رسد پس از رشد پرشتاب و دسته‌جمعی قیمت سهام و در ادامه نزول هیجانی، حالا سهامداران وزن بیشتری برای منطق و تحلیل قائل هستند. این موضوع نشانه کاهش هیجانات و بازگشت آرامش به بازار سهام است. آرامشی که آن را می‌توان در افت ارزش معاملات نسبت به روزهای صعود اخیر و احتیاط سرمایه‌ها در ورود به بازار مشاهده کرد.
رنگ تحلیل پس از سیطره هیجان
بورس تهران از روزهای پایانی شهریور ماه در مسیر صعود پرشتابی حرکت کرد. این فضا موج نقدینگی قابل توجهی روانه بازار سهام کرد. نگرانی از جاماندن از روند صعودی در بین اهالی تالار شیشه‌ای منجر به رشد بی وقفه و دسته‌جمعی قیمت عمومی سهام شد. سهامداران بدون توجه به عوامل بنیادی تنها با رویکرد کسب بازدهی از این فضا وارد نمادها و صنایع مختلف می‌شدند. «دنیای اقتصاد» همزمان با شکل‌گیری این روند بارها به سرنوشت تلخ رشد بی‌وقفه، هیجانی و بدون تحلیل قیمت سهام هشدار داد با این حال بازار به روند خود ادامه داد. پس از آن نیز بازار تحت تاثیر دو بهانه با صفوف فروش شدید مواجه شد. روندی که به‌صورت هیجانی تمامی صنایع بورس را در برگرفت. کم کم اما مطابق پیش‌بینی‌ها صنایعی که وضعیت سودآوری مناسبی داشتند و عوامل بنیادی توجیه‌کننده رشد بیشتر قیمت سهام مزبور است، راه خود را جدا کردند. در ادامه همین روند، حالا سهامداران وزن بیشتری به تحلیل می‌دهند. روندی که از میانه هفته جاری مشاهده شد. از دوشنبه هفته جاری اولین نشانه‌های فروکش هیجانات منعکس شد و رویکرد خرید سهام با پشتوانه بنیادی در بین معامله‌گران به وجود آمد. روندی که در دو روز معاملاتی بعد نیز همچنان مد نظر سهامداران بود.
پس از سیطره کامل هیجان طی دو هفته اخیر که صعود و نزول قابل توجه شاخص کل را به همراه داشت، حالا غالب داد وستدها بر منطق بنیادی و پشتوانه سودآوری در حال انجام است. تنها سهام بنیادی توان جلب توجه معامله‌گران را دارد وکلیت بازار یک آرامش نسبی را تجربه می‌کند. به نظر می‌رسد نبود محرکی قوی برای رشد یا افت قیمت‌ها، منجر به ایجاد تعادل در بازار شده است. انتظار برای رصد سیگنال و نشانه خاص از این موارد احتیاط سهامداران را تشدید کرده است. افت ارزش معاملات نسبت به دوره اخیر صعود قیمت سهام، نشان‌دهنده کاهش التهابات و هیجانات در بورس و بالطبع بازگشت آرامش به معاملات است. امری که سبب شده سرمایه‌ها در ورود به بورس احتیاط بیشتری را مد‌نظر قرار دهند. عاملی که جریان ورود نقدینگی به بازار را کند کرده است.
از سوی دیگر انتظار برای گزارش‌های شش ماهه شرکت‌ها نیز همچنان در بین فعالان تالار شیشه‌ای وجود دارد و تحولات بازارهای موازی و وضعیت سیاسی نیز به دقت از سوی سهامداران رصد می‌شود. انتظار برای تعیین تکلیف لایحه CFT از لوایح مهم FATF از سوی شورای نگهبان، که احتمالا چند روزی زمان می‌برد، گمانه‌زنی‌های متفاوت درخصوص تحریم‌های آمریکا علیه ایران و میزان تاثیرگذاری آن بر فروش نفت، اهالی بورس را در حالت انتظار قرار داده است. اما این روند به کجا ختم می‌شود؟ سهامدارانی که از ابتدای تابستان تا‌کنون فارغ از چند مقطع شاهد سقف‌شکنی‌های متعدد شاخص سهام بوده‌اند، در ادامه با چه روندی مواجه خواهند شد؟
بازار ارز و سهام در ترازوی جذابیت
برای پیش‌بینی روند معاملات سهام در روزهای آتی باید موارد متعددی را در نظر گرفت. باید توجه داشت در شرایط کنونی سیگنال‌های سیاسی به دقت از سوی سهامداران رصد می‌شود. خصوصا حالا که نرخ دلار افت محسوسی را تجربه کرده است، تحولات سیاسی بیشتر از قبل مد‌نظر قرار دارند و احتمالا نقش غالبی در تحلیل فعالان سرمایه‌گذاری خواهند داشت. سرمایه‌گذاران بین دو بازار ارز و سهام در حال سبک و سنگین کردن هستند و تحولات این دو بازار به دقت از سوی سهامداران رصد می‌شود. حالا سوال خیلی از سرمایه‌گذاران مقایسه جذابیت این دو بازار است. اینکه کدام گزینه سرمایه‌گذاری جذاب‌تر است، به مهم‌ترین سوال سرمایه‌گذاران تبدیل شده است. در زمان رشد شارپ نرخ دلار بسیاری از تحلیلگران معتقد بودند، انتظارات از بازدهی در بازار ارز به دلیل افزایش ریسک و رسیدن نرخ دلار به سقف کاسته شده است و از این رو جذاب‌ترین بازار برای جذب نقدینگی بازار سهام ارزیابی می‌شد.
عوامل بنیادی نسبتا قدرتمندی نیز در توجیه تحلیل این کارشناسان خودنمایی می‌کرد. اعمال نرخ دلار در سامانه نیمایی در صورت‌های مالی شرکت‌ها و رها شدن بورس کالا از قیود دستوری قیمت‌گذاری مهم‌ترین دلایل حمایت‌کننده قیمت سهام در نیمه دوم سال بود؛ روندی که استارت آن خیلی قدرتمند شکل گرفت اما سیطره هیجان مانع از تداوم آن شد. از سوی دیگر افت نرخ دلار نیز معادلات سرمایه‌گذاری در بازارها را تحت‌الشعاع قرار داد و فضای انتظاری را رقم زد. پس از نزول نرخ دلار برخی فعالان سرمایه‌گذاری فرصت ورود به بازار ارز را مغتنم می‌دانند. به دلیل اینکه سرمایه‌گذاری در بازار ارز تحلیل کمتری نیاز دارد و بالطبع احتمالا ریسک کمتری داشته باشد، تردید سرمایه‌گذاران در ورود نقدینگی به بازار سهام را به دنبال داشته است. در این فضا کوچک‌ترین محرکی می‌تواند تکلیف سهامداران و سرمایه‌گذاران را مشخص کند و روند مشخص‌تری پیش پای بازار ارز و سهام قرار دهد.
انتشار صورت‌های مالی منتهی شش ماهه شرکت‌ها با انعکاس و تاکید مجدد وضعیت سودآوری شرکت‌ها می‌تواند در جلب نگاه‌ها به بازار سهام موثر باشد. در این میان انتظار می‌رود این گزارش‌ها در مورد گروه‌های بنیادی بازار (به‌خصوص در رابطه با شرکت‌های صادرات‌محور) محرک مناسبی برای حرکت این گروه‌ها در مسیر صعودی باشد. در مقابل صورت‌های مالی برخی گروه‌ها، می‌تواند رشد قیمتی آنها تا به سطوح فعلی را با چالش و پرسشی دوباره روبه‌رو کند و تایید بیشتری بر جذابیت سهام دسته اول باشد. علاوه بر این تحولات سیاسی درخصوص برجام نیز می‌تواند این روند را تقویت یا تهدید کند. نظر نهایی شورای نگهبان از لایحه CFT که پیش‌شرط کارآمدی بسته اروپا (در مقابله با تحریم‌های آمریکا) است نیز در نگاه سرمایه‌گذاران موثر است. موضوعی که می‌تواند با تخفیف نگرانی‌ها و تداوم ثبات در بازار ارز بر پتانسیل نهفته بورس در مسیر صعودی تاکید کند.
رصد معاملات دیروز
همانطور که اشاره شد، معاملات دیروز بورس تهران التهاب روزهای گذشته را نداشت و قیمت سهام به سوی روند تعادلی حرکت کرد. نوسان اندک شاخص کل تاییدی بر این موضوع است. شاخص کل بورس تهران در معاملات دیروز چندین بار زیر فشار عرضه قرار گرفت اما نهایتا افزایش تقاضا در سهام عمدتا صادرات محور و کالایی، موجب افزایش ۱۶۷ واحدی شاخص کل شد. به این ترتیب نماد معاملاتی شرکت پالایش نفت اصفهان، معدنی و صنعتی چادر‌ملو، سرمایه‌گذاری نفت و گاز تامین و پتروشیمی پارس در صدر نمادها با بیشترین تاثیر مثبت در محاسبه شاخص کل قرار داشتند. در مقابل معاملات منفی در نماد معاملاتی مپنا و مخابرات ایران مانع از رشد بیشتر نماگر کل بازار سهام شد. غالب صنایع فعال در معاملات دیروز با افت شاخص مواجه شدند. ۸ صنعت اما معاملات مثبتی را پشت گذاشتند.
در بین ۸ صنعت سبزپوش دیروز گروه‌های کالایی و بزرگ‌تر بازار از جمله فرآورده‌های نفتی، استخراج کانه‌های فلزی، محصولات شیمیایی و فلزات اساسی حضور داشتند. این ۴ گروه در سه روز کاری اخیر با رشد شاخص مواجه شده‌اند. امری که بر رویکرد نسبتا تحلیلی معامله‌گران از میانه هفته صحه می‌گذارد. ارزش معاملات خرد سهام دیروز بالغ بر ۸۷۰ میلیارد تومان بود. خالص تغییر مالکیت بازار نیز مجددا به نفع سهامداران حقوقی ثبت شد. بر این اساس دیروز بیش از ۴۱ میلیارد تومان از سبد سهام حقیقی‌ها به پرتفوی معامله‌گران حقوقی منتقل شد.
ارسال نظر