در بازار اول و دوم چه گذشت؟

معاملات دیروز بازارها توامان با انتشار گسترده توییتی از رئیس‌جمهوری آمریکا آغاز شد. لحن نسبتا تند این توییت که جوابیه‌ای مستقیم به اظهارات روز یکشنبه رئیس‌جمهوری کشور بود تا حدودی فضای بازارها را ملتهب کرد. با انتشار این اخبار، جهش‌های هیجانی ارز و سکه برای ثبت رکوردهای تازه در روز گذشته ادامه یافت و متقاضیان سهام عمدتا عقب‌نشینی کردند. به بیان دیگر، با گسترش فضای احتیاطی در معاملات سهام، مولفه‌های بنیادی توجه چندانی را از سوی سرمایه‌گذاران جلب نکرد. در حالی که بنگاه‌های فرابورسی طی چند روز گذشته عملکرد خود را برای فصل بهار در قالب گزارش‌های سه‌ماهه در معرض دید سهامداران قرار دادند اما روند قیمت‌ها نشان داد که تمایل و ترجیح فعالان بر اتخاذ موضع احتیاطی بود.

معمولا در چنین شرایطی فروشندگان سهام عمدتا از جنس معامله‌گران حقیقی هستند. تحرکات سهامداران حقیقی که معمولا همبستگی بالایی با ریسک‌های سیستماتیک دارد، نمای دیگری از نگرانی در معاملات دیروز بود. در این روز، بیش از ۱۰ میلیارد تومان سهم از سبد سهام مالکان حقیقی به پرتفوی اشخاص حقوقی بازار منتقل شد. این بیشترین خالص خرید حقوقی‌های بازار طی ۱۴جلسه معاملاتی اخیر است. این حجم تغییر مالکیت در حالی رقم خورد که ارزش کل معاملات خرد بازار به زحمت به عدد ۲۶ میلیارد تومان رسید.

اگر به صحنه معاملات نزدیک‌تر شویم، حضور پررنگ سهامداران در نماد شرکت‌هایی چون پتروشیمی زاگرس، هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه و شرکت آتیه داده‌پرداز را چشمگیرتر از بقیه خواهیم دید. این نمادها جزو پرگردش‌ترین نمادهای دیروز در بازار اول و دوم فرابورس بودند. بیش از یک‌چهارم جریان نقدینگی در این دو بازار طی روز گذشته در تک‌نماد پتروشیمی زاگرس گردش داشت و در عین حال، سهامداران حقوقی حدود ۳ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان از این سهم را به سبد دارایی خود افزودند. به این ترتیب، حمایت قابل‌توجه سهامدار حقوقی از این سهم مانع از افت بهای سهم «زاگرس» طی روز گذشته شد؛ آن هم در شرایطی که اغلب نمادهای این گروه در محدوده منفی قیمت معامله شدند. پس از سه نماد مزبور، سهام شرکت آهن و فولاد ارفع نیز با خالص قابل‌توجه خرید از سوی مالکان حقوقی به کار خود پایان داد، اما قدرت عرضه از سوی فعالان حقیقی بازار باعث افت قیمت این سهم در معاملات دیروز شد تا بیشترین اثر کاهنده بر نماگر بازار ثبت شود.

از سوی دیگر، معامله‌گران حقیقی بیشترین خالص خرید مثبت خود را به ترتیب در سهام شرکت‌های توسعه خدمات دریایی و بندری سینا، قاسم ایران و ریل سیر کوثر رقم زدند. سهامداران خرد مجموعا در ۱۰ نماد تغییر مالکیت را به نفع خود تغییر دادند.چنان که اشاره شد، شاخص ۱۶ گروه فرابورسی در پایان معاملات دیروز کاهش یافت. در بین گروه‌های ۲۴گانه فرابورسی، گروه اطلاعات و ارتباطات با کاهش بیش از ۳ درصدی، بیشترین افت شاخص را در بین صنایع رقم زد. همچنین گروه انبوه‌سازی و مستغلات با افت ۸/ ۲ درصدی در رتبه دوم این فهرست قرار گرفت. علاوه بر گروه‌های کوچکی که در معاملات دیروز با افت شاخص مواجه شدند، گروه‌های فلزات اساسی و پالایشی فرابورس نیز در این روز در محدوده منفی شاخص قرار گرفتند. در نقطه مقابل، شاخص ۷ گروه فرابورسی طی معاملات دیروز سبزپوش شد. در صدر فهرست این صنایع، شاخص گروه قند و شکر افزایش حدود ۲/ ۲ درصدی را ثبت کرد. گروه محصولات کاغذی نیز با تک‌سهم «چکاپا» ضمن رشد ۲ درصدی شاخص، در رتبه دوم این فهرست قرار گرفت. همچنین گروه‌های رایانه و عرضه برق و گاز نیز در رتبه‌های بعدی قرار گرفتند. از طرف دیگر، بررسی ارزش معاملات از چشم‌انداز صنایع، از گردش بیش از دو‌سوم نقدینگی در چهار گروه پتروشیمی، فلزات اساسی، محصولات کاغذی و گروه اطلاعات و ارتباطات حکایت دارد.

توقف و بازگشایی‌ها

در میان رفت و برگشت‌های مهم دیروز در بازار اول و دوم نماد شرکت توسعه فناوری اطلاعات خوارزمی(مفاخر) پس از برگزاری مجمع عمومی سالانه در جریان معاملات دیروز به گردونه معاملات بازگشت. مجمع این شرکت در حالی برگزار شد که اعضای مجمع این شرکت سودی در بین سهامداران تقسیم نکردند. در نقطه مقابل، نماد شرکت کارخانجات تبرک، نفت ایرانول و سرمایه‌گذاری سبحان در جریان دادوستدهای دیروز متوقف شدند.  از سوی دیگر، نماد پتروشیمی غدیر که تنها ۱۰ روز کاری حضور بر تابلو را تجربه کرده است، طی روز گذشته به دلیل ابهام در اطلاعات منتشر شده از سوی ناظر بازار تعلیق شد.

چه خبر از «اخزا»ها و «تسه»ها؟

همزمان با افت شاخص سهام فرابورسی شاهد ضعف معاملاتی در بازار بدهی نیز بودیم. جریان نقدینگی در معاملات اسناد خزانه طی روز گذشته به رقم ۴۵ میلیارد تومان رسید که نسبت به یک هفته اخیر افزایش داشت. در عین حال روند نزولی قیمت اوراق نیز همچنان ادامه دارد. در معاملات دیروز توام با افت ملایم قیمت‌ها، نرخ کل بازده این اوراق افزایش یافت. به بیان دقیق‌تر، نرخ سود موثر ۱۹ مرحله از اسناد خزانه در پایان معاملات دیروز به رقم ۱/ ۲۸ درصد رسید. به این ترتیب، برای دومین روز است که متوسط نرخ بازده اوراق در بالای سطح ۲۸ درصدی نوسان دارد. «دنیای اقتصاد» در گزارش روز یکشنبه، ضعف تقاضا به دلیل افزایش بازدهی در بازارهای رقیب و افزایش عرضه اوراق از سوی خزانه‌داری کل را از مهم‌ترین دلایل صعود نرخ سود موثر ارزیابی کرد.همزمان با تحولات در بازارهای مختلف، معامله‌گران فرابورسی طی روز گذشته بیش از ۶ میلیارد تومان اوراق تسهیلات مسکن را بین خود دست‌به‌دست کردند. اغلب این اوراق در جریان معاملات دیروز با رشد قیمت مواجه شدند.