به نظر می‌رسد ریسک پایین این اوراق در کنار رشد بازدهی آن در روزهای اخیر مشوقی برای سرمایه‌گذاران شده است. این موضوع را می‌توان در رشد ۱۶۰ درصدی ارزش معاملات اوراق خزانه در مقیاس روزانه دید.هرچند معاملات‌ بلوکی ۷۰ میلیارد تومانی در این اوراق انجام شد اما در مجموع می‌توان گفت که نقدینگی قابل توجهی در روز گذشته در این بازار گردش داشته است.فعالان فرابورس طی روز گذشته حدود ۳۶۲ میلیارد تومان برگه بهادار را در بین خود دست به دست کردند. بخش قابل‌توجهی از این نقدینگی به بازار اوراق با درآمد ثابت اختصاص داشت؛ به عبارت دقیق‌تر، حدود ۸۰ درصد از ارزش کل معاملات فرابورس در روز گذشته در بازار اوراق با درآمد ثابت به گردش درآمد تا به رغم ضعف معاملات سهام، اوراق بدهی همچنان به‌عنوان تکیه‌گاهی محکم برای سرمایه‌گذاری خودنمایی کند.

چنان که در گزارش‌های پیشین «دنیای اقتصاد» نیز گفته شد، در دو هفته اخیر ارزش معاملات اوراق بدهی به‌طور محسوسی رشد داشته است.پیش از این و در روزهای میانی بهمن‌ماه، تلاطم‌های ارزی باعث تشدید نگرانی‌ها شد و در نتیجه سیگنال‌های منفی به بازارها ارسال کرد. به این ترتیب، بازار سهام آماج اصلی چنین مخاطراتی قرار گرفت که تاثیر آن در افت ارزش سهام و ضعف جریان نقدینگی در دو هفته اخیر دیده شد.از سوی دیگر، بازار ارز که کانون اصلی توجهات سیاست‌گذار پولی و فعالان اقتصادی است همچنان وضعیت مبهمی را تجربه می‌کند؛ اما به رغم فشار عرضه از سوی بازارساز، با مقاومت بنیادی تقاضا رو‌به‌رو است. به این شرایط نامطمئن و مخاطره‌آمیز بازارهای داخلی، وضعیت نگران‌کننده بازار جهانی را هم بیفزایید. از هفته گذشته تحولات اقتصاد جهانی با اظهارات ترامپ در مورد تعرفه روی واردات فولاد و آلومینیوم وارد مرحله تازه‌ای شده است و همین رویداد پتانسیل فشار بیشتر بر معاملات بازار سهام کشور را دست‌کم در کوتاه‌مدت دارد.

بنابراین، در چنین چشم‌اندازی که بازارهای دارایی در بیم و امید ناشی از ریسک‌های درونی و بیرونی قرار گرفته‌اند، به نظر می‌رسد اوراق با درآمد ثابت ساحل امنی برای لنگرگیری سرمایه مشارکت‌کنندگان بازارهاست زیرا از یکسو روند جریان نقدینگی کماکان پرقدرت است (روز گذشته نیز مبلغ چشمگیری جذب معاملات این اوراق شد)، از سوی دیگر نرخ بازده موثر این اوراق-که سنجه‌ای برای ارزیابی بازده سالانه اوراق خزانه با دیگر اوراق بهادار است- در روزهای اخیر به‌طور میانگین در بالاتر از سطح ۲۱ درصد قرار گرفته است. این میزان بازدهی وقتی معنادار می‌شود که آن را با نرخ سود ۲۰ درصدی اوراق گواهی سپرده بسنجیم. (پیش‌تر به همبستگی بالای بازده اوراق بدهی و نرخ سود بانکی و میل به همگرایی نرخ سود در دو بازار پول و بدهی اشاره کرده بودیم.)البته مطابق بسته ضدالتهاب ارزی بانک مرکزی، مهلت انتشار گواهی سپرده با نرخ ۲۰ درصد شنبه هفته جاری به پایان رسید. با این حال وضعیت نرخ سود بانکی-استمرار نرخ ۲۰ درصدی یا بازگشت به نرخ پیشین- همچنان در هاله ابهام قرار دارد. با این حال، انتظارات بازار و عملکرد سیاست‌گذار پولی در ۶ ماه گذشته نشان ‌می‌دهد که افزایش نرخ سود بانکی به رقمی فراتر از نرخ ۲۰درصد دور از انتظار است. بنابراین همین نرخ کنونی اوراق با درآمد ثابت همچنان برای سرمایه‌گذاران وسوسه‌برانگیز به نظر می‌رسد. افزون بر این، مزایای دیگر اوراق خزانه، از جمله نقدشوندگی بدون شرط شکست نرخ سود می‌تواند بر جذابیت این اوراق بیفزاید.

رصد معاملات سهام فرابورس

همزمان با رونق بازار بدهی، در بازارهای اول و دوم شاهد بهبود نسبی تقاضا و افزایش ارزش خرد معاملات بودیم. به‌طوری که شاخص سهام فرابورس در پایان معاملات دیروز، با رشد ۱۳ واحدی در سطح ۱۰۹۱ واحد قرار گرفت. همچنین ارزش معاملات بازارهای اول و دوم نیز نسبت به روز یکشنبه با افزایش ۲۵ درصدی به میزان ۲۸ میلیارد تومان رسید تا به این ترتیب بیشترین گردش نقدینگی در بازار اول و دوم طی روزهای معاملاتی اسفندماه ثبت شود.

در معاملات دیروز فرابورس حدود نیمی از جریان نقدینگی بازارهای اول و دوم در صنایع فلزات اساسی، پتروشیمی و حمل و نقل به گردش درآمد. همچنین گروه‌های سرمایه‌گذاری و استخراج زغال‌سنگ به ترتیب در رتبه‌های چهارم و پنجم جدول صنایع فرابورسی با بیشترین ارزش معاملات قرار گرفتند. افزون بر این، تحولات قیمتی در مقیاس صنایع حاکی از صدرنشینی گروه استخراج زغال‌سنگ در جدول گروه‌ها با بیشترین رشد شاخص است (با رشد ۶/ ۴ درصدی). پس از گروه زغال‌سنگ، شاخص گروه قند و شکر و گروه محصولات کاغذی نیز به ترتیب ۳ و ۵/ ۲ درصد رشد کرد. در مجموع، شاخص نیمی از صنایع فرابورسی طی روز گذشته افزایش یافت که نام گروه‌های بزرگی چون فلزات و پتروشیمی نیز در میان آنها به چشم می‌خورد.

از سوی دیگر، شاخص ۱۰ گروه فرابورسی در پایان معاملات دیروز کاهش یافت که در میان آنها، گروه واسطه‌گری مالی بیشترین کاهش را با افت ۴ درصد ثبت کرد. شاخص گروه‌های پالایشی و سرمایه‌گذاری نیز در این روز افت ملایمی را تجربه کردند. ضمن اینکه، شاخص دو گروه بانک و موسسات اعتباری و سیمان نیز بدون تغییر ماند.به‌طور کلی تحولات قیمتی در مقیاس صنایع و رشد شاخص کل در کنار هم را می‌توان معیاری از ضعف و قوت تقاضا در نظر گرفت. بر همین اساس، داده‌های روز گذشته حاکی از افزایش نسبی تقاضای سهام در دو بازار اول و دوم است.همچنین جریان معاملات دیروز از جابه‌جایی یا تغییر مالکیت سهام به نفع فعالان حقوقی حکایت داشت. طی روز گذشته خریداران حقوقی بازارهای اول و دوم حدود ۳ میلیارد تومان سهم به سبد دارایی خود اضافه کردند تا برای نهمین روز پیاپی حقوقی‌ها جریان تغییر مالکیت را به نفع خود رقم زده باشند. بیشترین خالص خرید اشخاص حقوقی نیز در سهام بنگاه‌های هلدینگ صنایع معدنی خاورمیانه، آتیه داده‌پرداز و بیمه اتکایی امین صورت گرفت.