حباب صندوق‌های طلامحور بزرگ‌تر از صندوق‌های شمشمحور
تغییر فاز دارایی‌‌‌های طلایی بورسی
فروش سکه با حباب قیمتی در بازار و معامله شمش طلا در نرخی نزدیک به ارزش بنیادی مهم‌ترین عاملی است که باعث می‌شود فعالان بازار صندوق‌های طلامحور را به صندوق سکه‌محور ترجیح دهند. سکه بورسی 1.4درصد ارزان‌‌‌تر از سکه فیزیکی معامله شد. ظرف اواسط ساعات کاری روز گذشته، هر واحد گواهی سکه رفاه با ثبت کاهش نرخ روزانه یک‌درصدی به قیمت 402هزار تومان معامله شد که این رقم معادل سکه بورسی 40میلیون و 200هزار تومانی بود. این در حالی بود که در همین زمان سکه در بازار فیزیکی در محدوده 40میلیون و 780هزار تومان مورد دادوستد قرار می‌‌‌گرفت. به شکل بنیادی ارزش هر گواهی سکه برابر یک‌صدم نرخ معامله سکه در بازار فیزیکی است؛ اما روند عرضه و تقاضا در بازار گواهی سکه باعث می‌شود تا این دارایی در نرخی کمتر یا بیشتر از ارزش بنیادی معامله شود. فروش سکه بورسی 1.4درصد ارزان‌‌‌تر از ارزش بنیادی بیانگر پیش‌بینی کاهش بهای دارایی‌‌‌های مبتنی بر طلا از سوی فعالان بازار مالی بورس‌کالای ایران است.
صندوق‌های طلامحور گران‌تر از صندوق‌های سکه‌محور
از نرخ فروش هر واحد صندوق‌های طلایی بورسی ظرف روز گذشته کاسته شد. این عقبگرد قیمتی همراستا با کاهش قیمت دارایی‌‌‌های پایه این صندوق‌ها یعنی سکه و شمش طلا در این روز رقم خورد. روز سه‌‌‌شنبه هشتم خردادماه سکه بورسی تا محدوده 40میلیون و 600هزار تومان و سکه در بازار فیزیکی تا مرز 41میلیون تومانی شدن صعود کرد؛ اما این رویه رشد نرخ ظرف روز چهارشنبه نهم خردادماه ادامه نیافت، به نحوی که رینگ صندوق‌های طلایی در بازار مالی بورس‌کالای ایران قرمزپوش شد. در عین حال روز گذشته صندوق‌های طلا با حباب اسمی 4.4درصد تا منفی 2درصد معامله شدند.
در حال حاضر بالغ بر 13صندوق طلا در بازار مالی بورس‌کالای ایران مورد معامله قرار می‌گیرد؛ دارایی پایه این صندوق‌ها را بسته به اساسنامه عمدتا سکه و شمش طلا تشکیل داده و بخشی از دارایی آن نیز به انواع اوراق و سایر دارایی‌‌‌ها اختصاص داده شده است. فروش هر واحد صندوق طلا با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی به مفهوم ایجاد حباب قیمتی بر روی آن دارایی است. در اواسط ساعات معاملاتی روز گذشته صندوق آلتون با حباب 4.4درصدی به فروش رفت که بیشترین حباب شکل‌گرفته بر روی صندوق‌های طلا در این روز بود. بررسی پرتفوی صندوق طلای آلتون در پایان اردیبهشت‌ماه از آن حکایت دارد که 90.91درصد دارایی این صندوق بر روی شمش طلا، 5.68درصد بر روی سکه و مابقی بر روی سایر دارایی‌‌‌های مجاز سرمایه‌گذاری شده است. صندوق آلتون بیشترین سرمایه‌گذاری بر روی شمش طلا را در میان سایر صندوق‌های طلای بورسی دارد و به عقیده بسیاری از تحلیلگران، این پرتفوی سرمایه، این صندوق را ارزنده‌‌‌تر از سایر صندوق‌ها کرده است، به نحوی که فعالان بازار حتی در شرایط ایجاد جریان کاهش نرخ نیز حاضر به خرید و فروش هر واحد از این صندوق با نرخی بالاتر از ارزش بنیادی هستند. ظرف سال‌های اخیر سکه در بازار فیزیکی و بورس با حباب بزرگی معامله می‌شود؛ این در حالی است که شمش طلا عمدتا در نرخی نزدیک به ارزش بنیادی به فروش می‌رود. این موضوع باعث شده است تا فعالان بازار صندوق‌هایی را که عمده سرمایه خود را به سمت شمش طلا برده‌‌‌اند جذاب‌تر از صندوق‌های با محوریت سکه ارزیابی کنند و حاضر به معامله آن با حباب شوند.
در میانه روز کاری گذشته، پس از صندوق طلای آلتون، بیشترین حباب قیمتی بر روی صندوق طلای جواهر شکل گرفت. بررسی پرتفوی این صندوق در پایان اردیبهشت‌ماه از آن حکایت دارد که 90.99درصد از دارایی این صندوق به شمش طلا، 6درصد آن به سکه و 2.96درصد به سایر دارایی‌‌‌های مجاز اختصاص داده شده است. اختصاص بخش عمده سرمایه به شمش طلا، این صندوق را برای فعالان بازار ارزنده کرده است. در این روز صندوق‌های زرفام با نرخی در حدود 2.2درصد کمتر از نرخ ابطال یعنی کمتر از ارزش بنیادی به فروش رفت. این در حالی بود که حباب صندوق‌های مثقال، گوهر، نفیس، طلا و کهربا نیز کمتر از یک‌درصد شد.
طلای جهانی از قله عقب‌‌‌نشینی کرد
نوسان بهای طلا در بازار جهانی از جمله سیگنال‌‌‌های بنیادی اثرگذار بر قیمت دارایی‌‌‌های طلایی در معاملات داخلی است. در شرایطی که نوسان نرخ ارز محدود می‌شود، اثرگذاری این سیگنال بنیادی بر رفتار معامله‌‌‌گران بیشتر مشهود است. اما در شرایطی که رینگ داخلی با نوسان ارزی مواجه است، اثرگذاری این سیگنال بنیادی بر رفتار معامله‌‌‌گران دارایی‌‌‌های طلایی به مراتب محدود می‌شود. ظرف هفته‌‌‌های اخیر نرخ ارز در محدوده 57 تا 59هزار تومان نوسان دارد. با وجود این بسیاری از فعالان بازار بر این باورند که حداقل تا زمان برگزاری انتخاب ریاست‌جمهوری در نیمه ابتدایی تیرماه امسال، دولت از بروز بحران ارزی جلوگیری می‌کند. در این وضعیت تاثیر نوسان بهای طلای جهانی و برآورد رشد یا کاهش نرخ آن با شدت بیشتری بر رفتار معامله‌‌‌گران طلای داخلی اثرگذار می‌شود.
تا میانه روز چهارشنبه 29ماه مه طلا در معاملات آتی کامکس آمریکا در کانال قیمتی 3هزار و 458دلاری بود. این فلز گرانبها تا میانه این روز 0.6درصد ارزش خود را از دست داد و به کمترین نرخ پس از روز 24ماه مه رسید. روز سه‌‌‌شنبه 28ماه مه، نیل کشکاری، رئیس فدرالرزرو مینیاپولیس در مصاحبه‌‌‌ای اظهار کرد که فدرالرزرو باید کاهش نرخ بهره را تا کاهش قابل‌توجه تورم به تاخیر بیندازد. وی افزود: حتی در صورت لزوم فدرالرزرو برای مهار تورم مجددا می‌‌‌تواند نرخ بهره را افزایش دهد. این اظهارنظر باعث شد تا بازارهای جهانی از مواضع قیمتی خود عقب‌‌‌نشینی کنند. در عین حال قرار است که روز جمعه 31ماه مه شاخص PCE (هزینه‌‌‌های مصرف شخصی) که معیاری از تورم برای مصرف‌کنندگان است منتشر شود. معامله‌‌‌گران بازارهای مالی و کالایی دنیا چشم‌‌‌انتظار انتشار این داده هستند که نتیجه آن بر تصمیمات فدرالرزرو در خصوص نرخ بهره اثرگذار می‌شود.
احتمال عدم‌کاهش نرخ بهره به زیان معامله‌‌‌گران دارایی‌‌‌های طلایی انجامید؛ اما افزایش تنش ژئوپلیتیک در خاورمیانه همچنان حامی موثری برای بازار طلاست. درواقع سیگنال تنش در خاورمیانه همچنان طلا را به‌‌‌عنوان دارایی امن حفظ کرده و از اثرگذاری سیگنال احتمال تعویق در زمان کاهش نرخ بهره بر این بازار کاسته است.
