چینیها توان عبور از چالشهای اقتصادی موجود را دارند؟
تلاطم کالاییها میان سیگنالهای چینی
محصولات زنجیره آهن و فولاد ظرف روزهای اخیر متاثر از دادههای متناقض از سوی چین میان سقوط قیمت و بازگشت به مسیر رشد نرخ در نوسان بودهاند. در حالی که انتشار دادههای منفی از وضعیت بازار مسکن چین زمینه سیگنال منفی موثر برای محصولات این زنجیره از سنگآهن تا مقاطع طویل فولادی را به همراه داشته است، دولت چین بر محرکهای تصویبی برای بازگرداندن اقتصاد به مسیر رشد میافزاید و این موضوع سرعتگیر جدی سقوط نرخ این محصولات شده است. به عقیده برخی از تحلیلگران، دولت چین توان تحریک بیشتر بازارها و حمایت از رشد مصرف را دارد، اما در حمایت از بازارها بهآهستگی حرکت میکند.
سقوط ۳۴ درصدی فروش مسکن چینی
آخرین بررسیها نشان داد که فروش خانههای نوساز در چین ظرف ماه ژانویه نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۳۴درصد کاهش یافته است. این موضوع بیانگر تمایل نداشتن مصرفکنندگان چینی به خریدهای بزرگ و افزایش بدبینی نسبت به سرمایهگذاری در بخش مسکن بوده و از سقوط نرخ سنگآهن و فولاد در چین حمایت جدی کرده است. به این ترتیب ظرف روز ۲۲فوریه سنگآهن عیار ۶۳.۵درصد وارداتی به بندر تینجیان چین تا کف کانال قیمتی ۱۲۲دلار و ۵۰سنت عقب نشست که این رقم کمترین بهای فروش آن در بازه حدودا ۱۱۰روزه، یعنی پس از روز پایانی اکتبر ۲۰۲۳ بود. این در حالی بود که موسسه پلتس بهای معامله هر تن سنگآهن عیار ۶۲درصد وارداتی به چین را در روز پنجشنبه ۲۲فوریه برابر ۱۲۰دلار و ۶۰سنت ارزیابی کرد. این افت نرخ در حالی در بازار سنگآهن وارداتی به چین رقم خورد که میلگرد فولادی در معاملات آتی بورس شانگهای در کف کانال قیمتی ۳۷۶۰یوآنی مورد دادوستد قرار میگیرد که این رقم کمترین بهای فروش آن پس از روزهای ابتدایی نوامبر ۲۰۲۳ است.
ظرف روزهای گذشته چینیها از تعطیلات سال نو بازگشتهاند. انتظار میرفت با پایان یافتن تعطیلات سال نو در این کشور بر میزان تقاضا برای کامودیتیها افزوده شود و این موضوع زمینه رشد قیمت در بازارهای کالایی را فراهم کند. با این حال انتشار دادههای منفی از بازار مسکن در چین باعث شد پیشبینیهای خوشبینانه فعلا محقق نشود.
حمایت چین از بازارها
بانک خلق چین یکهفته پس از پایان تعطیلات رسمی به مناسبت سال نو چینی از کاهش ۲۵واحدی در نرخ بهره وام پنجساله در این کشور خبر داد. به این ترتیب نرخ بهره وام پنجساله از ۴.۲درصد به ۳.۹۵درصد کاهش یافت؛ این در حالی بود که نرخ بهره وام یکساله بدون تغییر و برابر ۳.۴۵درصد باقی ماند. این بیشترین کاهش نرخ بهره در این کشور پس از اصلاح سیستم LPR در چین در سال ۲۰۱۹ بود.
تحلیلگران کپیتالاکونومیکس در یادداشتی کاهش ۲۵واحدی نرخ بهره وام پنجساله در چین را با هدف حمایت از بازار مسکن عنوان کردند. البته در این گزارش تاکید شده است که کاهش نرخ بهره، بهتنهایی فروش خانههای جدید را احیا نمیکند، اما در صورتی که این اقدام همراه با تلاش دولت برای افزایش حمایت اعتباری از توسعهدهندگان املاک باشد، میتواند به کاهش فشار در بازار مسکن چین تا حدی کمک کند.
اقتصاد چین از سال ۲۰۲۱ به دلیل رکود در بازار املاک و مستغلات دچار تنشهای جدی شده است. در این سال ممانعت دولت از استقراض بیشتر شرکتهای توسعهدهنده املاک در چین باعث شد تا این شرکتها با بحران نقدینگی مواجه شوند و دومینوی سقوط این شرکتها آغاز شود. از آن زمان، بازار املاک چین وارد رکود طولانیمدت شده است که با کاهش مداوم سرمایهگذاری در این بخش و فروش ملک تشدید میشود. در این شرایط دولت پکن درصدد است با حمایت آهسته از بازار املاک این کشور که ۳۰درصد تولید ناخالص داخلی چین را پشتیبانی میکند، از شدت گرفتن بحران اقتصادی در چین جلوگیری کند.
خروج سرمایه از بازار چینیها
اقتصاد چین با انبوهی از مشکلات از جمله کاهش تورم، افت اعتماد عمومی و تسریع فرار سرمایه از این کشور مواجه است. براساس دادههای رسمی منتشرشده توسط دولت چین، تعهدات سرمایهگذاری مستقیم در این کشور که معیاری برای سرمایهگذاری مستقیم خارجی است در سال ۲۰۲۳ به ۳۳میلیارد دلار رسید. این رقم نسبت به میزان سرمایهگذاری خارجی انجامشده در چین ظرف سال ۲۰۲۲ کاهش ۸۲درصدی داشت و به کمترین میزان پس از سال ۱۹۹۳ رسید.
چشمانداز مبهم اقتصاد چین و افزایش تنشهای ژئوپلیتیک در این منطقه از مهمترین دلایل کاهش تمایل سرمایهگذاران خارجی برای حضور در چین است.
چالش مسکن در شهرهای کوچک دوچندان است
چالش فروش مسکن در شهرهای کوچک چین جدیتر است. درواقع شهرهای کوچکتر چین با بدترین اثرات رکود دستوپنجه نرم میکنند. شائوگوان، شهری در استان گوانگدونگ با بیش از ۲.۸میلیون نفر جمعیت است که بحران مسکن در آن جدیتر از سایر نقاط شده است. این شهر در حدود ۲۰۰کیلومتری شمال مرکز استان واقع شده؛ اما صنعت در این منطقه چندان توسعهیافته نیست.
در پایان سال ۲۰۲۳، شائوگوان از بین ۱۰۰شهر مورد بررسی توسط اندیشکده موسسه تحقیقات و توسعه E-House چین، طولانیترین زمان تسویه را به خود اختصاص داد.
به گفته یکی از ساکنان قدیمی شائوگوان، شرکتهای توسعهدهنده املاک در چین در این منطقه، خانههای زیادی ساختهاند، اما کسی نیست که آنها را بخرد. شهرهای کوچکی مانند شائوگوان غرق در مسکن مازاد هستند.